અસ્થમા (દમ)    

અસ્થમા (દમ) એ શ્વસનમાર્ગોની સ્થાયી સોજો અને સંકુચનની સ્થિતિ છે. આનાથી શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, ખાંસી અને છાતીમાં દુખાવો થઈ શકે છે. અસ્થમાના લક્ષણો ટ્રિગર્સ દ્વારા ટ્રિગર થઈ શકે છે, જેમાં એલર્જન, વ્યાયામ, ઠંડા હવા અને ધુમાડોનો સમાવેશ થાય છે.

અસ્થમા એ કાયમી સ્થિતિ છે, પરંતુ યોગ્ય સારવારથી તેને નિયંત્રિત કરી શકાય છે. અસ્થમાની સારવારમાં દવાઓ અને જીવનશૈલીમાં ફેરફારનો સમાવેશ થાય છે.

અસ્થમાના કેટલાક સામાન્ય લક્ષણોમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

• શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
• ખાંસી, ખાસ કરીને રાત્રે અથવા વહેલી સવારે
• છાતીમાં દુખાવો
• શ્વાસ લેતી વખતે સીટી અથવા શીંગા
• ઝડપી અથવા ઉંડા શ્વાસ

જો તમને આમાંથી કોઈપણ લક્ષણોનો અનુભવ થાય, તો તમારા ડૉક્ટરને મળવું મહત્વપૂર્ણ છે. અસ્થમાનું નિદાન શારીરિક પરીક્ષા અને શ્વસન પરીક્ષણો દ્વારા કરી શકાય છે.

અસ્થમાની સારવારમાં સામાન્ય રીતે ઇનહેલર્સ અને ગોળીઓ જેવી દવાઓનો સમાવેશ થાય છે. ઇનહેલર્સ દવાઓને સીધા તમારા ફેફસાંમાં પહોંચાડે છે, જ્યારે ગોળીઓ તમારા શરીરમાંથી લોહીમાં શોષાય છે. અસ્થમાને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરવા માટે તમારે જીવનશૈલીમાં કેટલાક ફેરફારો પણ કરવાની જરૂર પડી શકે છે, જેમ કે તમારા ટ્રિગર્સને ટાળવા અને નિયમિત કસરત કરવી.

યોગ્ય સારવાર સાથે, મોટાભાગના લોકો અસ્થમાને નિયંત્રિત કરી શકે છે અને સ્વસ્થ જીવન જીવી શકે છે.

અસ્થમા (દમ )શું છે?

અસ્થમા એ શ્વસનમાર્ગોની એક લાંબા ગાળાની સ્થિતિ છે જેમાં સોજો અને સંકુચન આવે છે. આનાથી શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, ખાંસી અને છાતીમાં દુખાવો થઈ શકે છે. અસ્થમાના લક્ષણો ટ્રિગર્સ દ્વારા ટ્રિગર થઈ શકે છે, જેમાં એલર્જન, વ્યાયામ, ઠંડા હવામાન અને ધુમાડોનો સમાવેશ થાય છે.

અસ્થમાના લક્ષણો:

• શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
• ખાંસી, ખાસ કરીને રાત્રે અથવા વહેલી સવારે
• છાતીમાં દુખાવો
• શ્વાસ લેતી વખતે સીટી અવાજ અથવા શીંગા
• ઝડપી અથવા ઉંડા શ્વાસ

જો તમને આમાંથી કોઈપણ લક્ષણોનો અનુભવ થાય, તો તમારા ડૉક્ટરને મળવું મહત્વપૂર્ણ છે. અસ્થમાનું નિદાન શારીરિક પરીક્ષા અને શ્વસન પરીક્ષણો દ્વારા કરી શકાય છે.

અસ્થમાની સારવાર:

• દવાઓ: ઇનહેલર્સ અને ગોળીઓ જેવી દવાઓનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે અસ્થમાની સારવાર માટે થાય છે. ઇનહેલર્સ દવાઓને સીધા તમારા ફેફસાંમાં પહોંચાડે છે, જ્યારે ગોળીઓ તમારા શરીરમાંથી લોહીમાં શોષાય છે.
• જીવનશૈલીમાં ફેરફાર: તમારા ટ્રિગર્સને ટાળવા અને નિયમિત કસરત કરવા જેવા કેટલાક જીવનશૈલીમાં ફેરફારો પણ કરવાની જરૂર પડી શકે છે જેથી અસ્થમાને નિયંત્રિત કરી શકાય.

 અસ્થમા (દમ )નાં ચિહ્નો અને લક્ષણો શું છે?

દમ એ એક લાંબા ગાળાની સ્થિતિ છે જે શ્વસન માર્ગોને અસર કરે છે. તે શ્વસન માર્ગોમાં સોજો અને સંકુચનનું કારણ બને છે, જે શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી, ખાંસી, છાતીમાં ખ tightness અને શ્વાસમાં સીસી લાવી શકે છે.

દમના સામાન્ય ચિહ્નો અને લક્ષણોમાં શામેલ છે:

• શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી: આ દમનું સૌથી સામાન્ય લક્ષણ છે. શ્વાસ લેવામાં તકલીફ હળવી અથવા ગંભીર હોઈ શકે છે, અને તે વ્યાયામ, ઠંડા હવામાન અથવા તમારા ટ્રિગર્સના સંપર્કમાં આવવાને કારણે વધુ ખરાબ થઈ શકે છે.
• ખાંસી: દમની ખાંસી સામાન્ય રીતે શુષ્ક હોય છે અને ખાસ કરીને રાત્રે અથવા વહેલી સવારે ખરાબ હોય છે.
• છાતીમાં ચુસ્તતા: છાતીમાં ચુસ્તતા અથવા દબાણ એ દમનું બીજું સામાન્ય લક્ષણ છે. તે હળવી અથવા ગંભીર હોઈ શકે છે, અને તે શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી સાથે હોઈ શકે છે.
• શ્વાસમાં સીસી: શ્વાસમાં સીસી એ શ્વસન માર્ગમાંથી હવા વહેતી વખતે થતી સીસી અવાજ છે. તે દમનું એક વિશિષ્ટ લક્ષણ નથી, પરંતુ તે ગંભીર હુમલાનું સંકેત હોઈ શકે છે.

અન્ય લક્ષણોમાં શામેલ હોઈ શકે છે:

• ઝડપી શ્વાસ: તમે સામાન્ય કરતાં ઝડપથી શ્વાસ લઈ શકો છો.
• શ્વાસ લેવામાં તકલીફ: તમને શ્વાસ પૂરો કરવામાં મુશ્કેલી થઈ શકે છે, ખાસ કરીને વાત કરતી વખતે અથવા વ્યાયામ કરતી વખતે.
• છાતીમાં ભરાવણ: તમને છાતીમાં ભરાવણ અથવા ભારેપણું અનુભવી શકો છો.
• ગળામાં ખંજવાળ: તમને ગળામાં ખંજવાળ.

અસ્થમા (દમ) નાં કારણો શું છે?

અસ્થમાના ચોક્કસ કારણો અજ્ઞાત છે, પરંતુ તે આનુવંશિક અને પર્યાવરણીય પરિબળોના સંયોજનથી થવાનું માનવામાં આવે છે.

જે લોકોને અસ્થમા થવાનું જોખમ વધારે છે તેમાં શામેલ છે:

• જેમના પરિવારમાં કોઈને અસ્થમા અથવા અન્ય એલર્જીક સ્થિતિ હોય
• જેઓ બાળપણમાં એલર્જીક ડર્મેટાઇટિસ અથવા એક્ઝિમા ધરાવે છે
• જેઓ ધુમાડા અથવા બીજા પ્રદૂષકોવાળા વાતાવરણમાં રહે છે
• જેઓ વારંવાર શ્વસન સંક્રમણનો અનુભવ કરે છે

અસ્થમાના ટ્રિગર્સમાં શામેલ હોઈ શકે છે:

• એલર્જન: ઘઉંના ધૂળ, ઘરની ધૂળ, પાળતુ પ્રાણીના ડેન્ડર, પરાગ રજકણો અને સાંચા જેવા એલર્જન
• વ્યાયામ: ખાસ કરીને ઠંડા, સૂકા હવામાનમાં
• ઠંડી હવા:
• ધુમાડો અને અન્ય વાયુ પ્રદૂષકો
• મજબૂત ગંધ
• રાસાયણિક પદાર્થો
• ભાવનાત્મક તાણ

જ્યારે કોઈ અસ્થમા ટ્રિગર સાથે સંપર્કમાં આવે છે, ત્યારે તેમના શ્વસનમાર્ગ સોજો થઈ જાય છે અને સંકુચિત થઈ જાય છે. આ શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, ખાંસી, છાતીમાં દુખાવો અને શ્વાસ લેતી વખતે સીટી અવાજ જેવા લક્ષણો તરફ દોરી શકે છે.

અસ્થમા એક લાંબા ગાળાની સ્થિતિ છે, પરંતુ યોગ્ય સારવારથી તેને નિયંત્રિત કરી શકાય છે. અસ્થમાની સારવારમાં દવાઓ અને જીવનશૈલીમાં ફેરફારનો સમાવેશ થાય છે.

અસ્થમાની દવાઓમાં શામેલ હોઈ શકે છે:

• ઇનહેલર્સ: જે સોજો અને સંકુચનને ઘટાડવા માટે દવાઓને સીધા તમારા ફેફસાંમાં પહોંચાડે છે.
• ગોળીઓ અને પ્રવાહી દવાઓ: જે સોજો અને સંકુચનને ઘટાડવામાં પણ મદદ કરી શકે છે.
• મોડિફાયર્સ: જે તમારા શરીરની અસ્થમા ટ્રિગર્સ પ્રત્યેની પ્રતિક્રિયાને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.

અસ્થમા (દમ) નુંજોખમ કોને વધારે છે?

દમનું જોખમ ઘણા પરિબળોથી વધી શકે છે, જેમાં શામેલ છે:

વ્યક્તિગત પરિબળો:

• ઉંમર: નાના બાળકો અને 65 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકોને દમ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે.
• લિંગ: છોકરાઓ અને પુરુષોમાં છોકરીઓ અને મહિલાઓ કરતાં દમ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે.
• જાતિ: કેટલીક જાતિના લોકોમાં અન્ય કરતાં દમ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે.
• જૈવિક પરિબળો: દમના પરિવારના ઇતિહાસ ધરાવતા લોકોને દમ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે.
• એલર્જી: એલર્જી ધરાવતા લોકોને દમ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે, ખાસ કરીને ડ્યુસ્ટ માઇટ, પોલન અને પાળતુ પ્રાણીઓની રૂંધી.
• સ્થૂળતા: સ્થૂળ લોકોને દમ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે.
• શ્વસન સમસ્યાઓ: શ્વસન સમસ્યાઓ ધરાવતા લોકો, જેમ કે સિસ્ટિક ફાઇબ્રોસિસ અથવા પ્રિમેચ્યોર બર્થ, ને દમ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે.

પર્યાવરણીય પરિબળો:

• ધુમાડો અને પ્રદૂષણ: ધુમાડા અને હવાના પ્રદૂષણના સંપર્કમાં આવવાથી દમનું જોખમ વધી શકે છે.
• એલર્જન: એલર્જનના સંપર્કમાં આવવાથી, જેમ કે ડ્યુસ્ટ માઇટ, પોલન અને પાળતુ પ્રાણીઓની રૂંધી, દમના લક્ષણો ટ્રિગર થઈ શકે છે.
• શ્વસન ચેપ: શ્વસન ચેપ, જેમ કે શરદી અને ફ્લૂ, દમના લક્ષણો ટ્રિગર કરી શકે છે.
• ઠંડી હવા: ઠંડી હવા દમના લક્ષણો ટ્રિગર કરી શકે છે.
• વ્યાયામ: કેટલાક લોકોમાં, વ્યાયામ દમના લક્ષણો ટ્રિગર કરી શકે છે, ખાસ કરીને ઠંડા, સૂકા હવામાનમાં.

જો તમને દમ થવાનું જોખમ વધારે હોવાનું લાગે, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ તમારા જોખમ પરિબળોનું મૂલ્યાંકન કરી શકે છે અને તમને દમને રોકવા અને સંચાલિત કરવા માટે પગલાં લેવામાં મદદ કરી શકે છે.

અસ્થમા (દમ) થી સંબંધિત અન્ય કયા રોગો છે?

દમ ઘણી અન્ય સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિઓ સાથે સંકળાયેલો હોઈ શકે છે, જેમાં શામેલ છે:

• એલર્જીક રીનાઇટિસ: આ એક સ્થિતિ છે જે નાકના માર્ગોમાં સોજો અને બળતરાનું કારણ બને છે. તે ડ્યુસ્ટ માઇટ, પોલન, પાળતુ પ્રાણીઓની રૂંધી અને અન્ય એલર્જન જેવા પદાર્થોના સંપર્કમાં આવવાને કારણે થાય છે. એલર્જીક રીનાઇટિસ ધરાવતા લોકોને દમ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે, અને બંને સ્થિતિ એકબીજાના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.
• સાઇનસાઇટિસ: આ એક સ્થિતિ છે જે સાઇનસમાં સોજો અને બળતરાનું કારણ બને છે. તે ચેપ, એલર્જી અથવા અન્ય પરિબળોને કારણે થઈ શકે છે. સાઇનસાઇટિસ ધરાવતા લોકોને દમ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે, અને બંને સ્થિતિ એકબીજાના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.
• ઓબ્સ્ટ્રક્ટિવ સ્લીપ એપનિયા: આ એક સ્થિતિ છે જે ઊંઘ દરમિયાન શ્વાસમાં વારંવાર અવરોધોનું કારણ બને છે. તે ઉપલા શ્વસન માર્ગમાં અવરોધને કારણે થાય છે, જેમ કે મોટું ગળું અથવા મોટા ટોન્સિલ. ઓબ્સ્ટ્રક્ટિવ સ્લીપ એપનિયા ધરાવતા લોકોને દમ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે, અને બંને સ્થિતિ એકબીજાના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.
• ગર્ભાવસ્થામાં ડાયાબિટીસ: આ એક સ્થિતિ છે જે ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ઉપચાર ન કરેલ ડાયાબિટીસ ધરાવતી મહિલાઓમાં વિકસે છે. તે ગર્ભને વધુ વજન ધરાવવાનું કારણ બની શકે છે, જે પ્રસવ દરમિયાન જટિલતાઓનું જોખમ વધારી શકે છે. ગર્ભાવસ્થામાં ડાયાબિટીસ ધરાવતી મહિલાઓના બાળકોને દમ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે.
• હૃદય રોગ: દમ અને હૃદય રોગ બંને એકબીજાના જોખમને વધારી શકે છે. હૃદય રોગ ધરાવતા લોકોને દમના હુમલા થવાનું જોખમ વધારે હોય છે, અને દમ ધરાવતા લોકોને હૃદય રોગ વિકસાવવાનું જોખમ વધારે હોય છે.

અસ્થમા (દમ) નું નિદાન કેવી રીતે કરવું?

તમારા ડૉક્ટર ઘણા પરીક્ષણો કરી શકે છે જે દમનું નિદાન કરવામાં મદદ કરી શકે છે, જેમાં શામેલ છે:

• શ્વસન ફંક્શન પરીક્ષણો: આ પરીક્ષણો તમારા ફેફસાં કેટલી સારી રીતે કાર્ય કરે છે તે માપે છે. તેમાં સ્પાયરોમેટ્રીનો સમાવેશ થઈ શકે છે, જે શ્વાસ લેવા અને બહાર કાઢવાની તમારી ક્ષમતાને માપે છે, અને પીક ફ્લો મીટરી, જે તમારા ફેફસાંમાંથી હવાને કેટલી ઝડપથી બહાર કાઢી શકાય છે તે માપે છે.
• એલર્જી પરીક્ષણ: આ પરીક્ષણો ચકાસે છે કે તમને કોઈ એલર્જી છે કે નહીં જે દમના લક્ષણોને ટ્રિગર કરી શકે છે. ત્વચાની પરીક્ષણો અથવા રક્ત પરીક્ષણોનો ઉપયોગ કરીને એલર્જી પરીક્ષણ કરી શકાય છે.
• નિટ્રિક ઓએકસાઇડ પરીક્ષણ: આ પરીક્ષણ તમારા શ્વસન માર્ગમાં સોજોનું સ્તર માપે છે. તે શ્વાસમાં લીધેલ નાઇટ્રિક ઓએકસાઇડના પ્રમાણને માપીને કરવામાં આવે છે.
• છાતીનું એક્સ-રે અથવા CT સ્કેન: આ ઇમેજિંગ પરીક્ષણો તમારા ફેફસાં અને શ્વસન માર્ગોમાં કોઈપણ અસામાન્યતાઓને દર્શાવી શકે છે જે દમનું કારણ બની શકે છે.

જો તમારા ડૉક્ટરને લાગે કે તમને દમ છે, તો તેઓ તમને દમને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરવા માટે દવાઓ અથવા અન્ય સારવાર લખી શકે છે.

અસ્થમા (દમ) ની સારવાર શું છે?

દમ એક લાંબા ગાળાની સ્થિતિ છે જેને સંપૂર્ણપણે રૂઝાવી શકાતી નથી, પરંતુ યોગ્ય સારવાર દ્વારા તેનું સંચાલન અને નિયંત્રણ કરી શકાય છે. દમની સારવારનો મુખ્ય ધ્યેય શ્વસન માર્ગોની સોજો અને સંકુચનને ઘટાડવાનો છે જેથી તમે સરળતાથી શ્વાસ લઈ શકો.

દમની સારવારમાં સામાન્ય રીતે દવાઓ અને જીવનશૈલીમાં ફેરફારોનો સમાવેશ થાય છે.

દવાઓ:

• શ્વાસ લેવાની દવાઓ: આ દવાઓ તમારા શ્વસન માર્ગોને ખોલવામાં મદદ કરે છે જેથી તમે સરળતાથી શ્વાસ લઈ શકો. તે ઝડપી-કામ કરતી રાહત દવાઓ અને નિયંત્રણ દવાઓમાં વહેંચાયેલી છે. ઝડપી-કામ કરતી રાહત દવાઓ, જેમ કે એલ્બ્યુટેરોલ, દમના હુમલા દરમિયાન ઝડપથી લક્ષણોને દૂર કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. નિયંત્રણ દવાઓ, જેમ કે ઇન્હેલ્ડ કોર્ટિકોસ્ટીરોઇડ્સ, દમના હુમલાને રોકવા માટે દરરોજ લેવામાં આવે છે.
• મોંઢાથી લેવાના સ્ટીરોઇડ્સ: ગંભીર દમના કેસોમાં, તમારા ડૉક્ટર મોંઢાથી લેવાના સ્ટીરોઇડ્સ લખી શકે છે. આ દવાઓ શ્વસન માર્ગોમાં સોજોને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
• મોડી-કાર્ય કરતી શ્વાસ લેવાની દવાઓ: આ દવાઓ શ્વસન માર્ગોમાં સ્નાયુઓને આરામ આપવામાં મદદ કરે છે અને શ્વાસ લેવાનું સરળ બનાવે છે. તેનો ઉપયોગ લાંબા સમય સુધી કાર્ય કરતી નિયંત્રણ દવા તરીકે કરી શકાય છે.
• એલર્જીની દવાઓ: જો તમારા દમ એલર્જીને કારણે થાય છે, તો તમારા ડૉક્ટર એલર્જીની દવાઓ, જેમ કે એન્ટિહિસ્ટામાઇન્સ અથવા ડિકોન્જેસ્ટન્ટ્સ લખી શકે છે.
• જૈવિક સંશોધકો: ગંભીર દમના કેસોમાં જે અન્ય દવાઓથી સારી રીતે પ્રતિસાદ આપતા નથી, તમારા ડૉક્ટર જૈવિક સંશોધકો નામની દવાઓ લખી શકે છે. આ દવાઓ શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિના કાર્યને લક્ષ્ય બનાવીને કાર્ય કરે છે જે દમના લક્ષણોનું કારણ બને છે.

જીવનશૈલીમાં ફેરફારો:

• તમારા ટ્રિગર્સને ટાળો: તમારા દમના લક્ષણોને ટ્રિગર કરી શકે તેવા પદાર્થો, જેમ કે ધુમાડો, ધૂળ, પોલન અને પાળતુ પ્રાણીઓની રૂંધી, ઓળખવા અને ટાળવાનો પ્રયાસ કરો.

અસ્થમા (દમ)ની ફિઝીયોથેરાપી સારવાર શું છે?

દમ માટે ફિઝીયોથેરાપી એ એક પ્રકારની સારવાર છે જે શ્વસન માર્ગોને ખોલવામાં અને શ્વાસ લેવાનું સરળ બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે. તે દમના લક્ષણોને સુધારવા અને જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો કરવામાં મદદ કરી શકે છે.

દમ માટે ફિઝીયોથેરાપીમાં સામાન્ય રીતે નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

• શ્વાસ લેવાની તાલીમ: આ તમને વધુ અસરકારક રીતે શ્વાસ લેવાનું શીખવે છે, જે શ્વાસ લેવામાં તકલીફ અને છાતીમાં ખ tightness ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. શ્વાસ લેવાની તાલીમમાં ડાયફ્રેગ્મેટિક શ્વાસ, પુર લિપ્સ શ્વાસ અને પરિપ્રેરણાત્મક કાઉન્ટરપ્રેશર શ્વાસનો સમાવેશ થઈ શકે છે.
• વ્યાયામ: નિયમિત વ્યાયામ શ્વસન સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવવામાં અને શ્વાસ લેવાની ક્ષમતામાં સુધારો કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
• છાતી ખુલ્લી કરવી: છાતી ખુલ્લી કરવાની તકનીકો શ્વસન માર્ગોને ખોલવામાં અને શ્વાસ લેવાનું સરળ બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે. આ તકનીકોમાં છાતીના સ્ટ્રેચ અને ઉપલા શરીરની સ્થિતિનો સમાવેશ થઈ શકે છે.
• શ્વસન માર્ગોની સફાઈ: શ્વસન માર્ગોની સફાઈ તકનીકો શ્વસન માર્ગોમાંથી શ્લેષ્મને દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે, જે શ્વાસ લેવાનું સરળ બનાવી શકે છે. આ તકનીકોમાં ચેસ્ટ પર્કશન અને પોસ્ચરલ ડ્રેનેજનો સમાવેશ થઈ શકે છે.

શ્વાસ લેવામાં તકલીફ દરમિયાન નિવારક પગલાં શું છે?

શ્વાસ લેવામાં તકલીફ એ એક ગંભીર સ્થિતિ છે જે તાત્કાલિક તબીબી સહાયની જરૂર હોય છે. જો તમને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડી રહી હોય, તો કૃપા કરીને તરત જ 108 પર કૉલ કરો અથવા નજીકના ઇમરજન્સી રૂમમાં જાઓ.

જો તમે તાત્કાલિક તબીબી સહાય મેળવી શકતા નથી, તો તમે નીચેના પગલાં લઈ શકો છો:

• આરામ કરો અને શાંત રહો. ગભરાટ ફક્ત તમારી શ્વાસને વધુ ખરાબ બનાવશે.
• આગળ ઝૂકીને બેસો અથવા ઊભા રહો. આ તમારા ફેફસાંને વધુ જગ્યા આપવામાં મદદ કરશે.
• તમારા હોઠો દ્વારા ધીમો અને ઊંડો શ્વાસ લો.
• તમારા નાકને બંધ કરો અને તમારા મોંઢામાંથી ધીમે ધીમે શ્વાસ છોડો.
• જો તમને ઓક્સિજન મળે, તો તેનો ઉપયોગ કરો.

જો તમે અસ્થમાના દર્દી છો, તો તમારા ઇન્હેલરનો ઉપયોગ કરો. જો તમને COPD છે, તમારા શ્વાસ લેવાના દવાઓ લો.

જો તમારી શ્વાસ લેવામાં ખૂબ જ મુશ્કેલી પડી રહી હોય, તો કોઈને CPR આપવા માટે કહો.

નિવારણ

શ્વાસ લેવામાં તકલીફના ભવિષ્યના હુમલાઓને રોકવામાં મદદ કરવા માટે તમે ઘણું બધું કરી શકો છો:

• તમારા અસ્થમા અથવા COPD ને નિયંત્રણમાં રાખો. તમારા ડૉક્ટર સાથે કામ કરો જેથી તમારી સ્થિતિ સારી રીતે સંચાલિત થાય.
• શ્વાસ લેવાની તકલીફના ટ્રિગર્સને ટાળો. આમાં ધુમાડો, એલર્જન અને ઠંડા હવામાનનો સમાવેશ થઈ શકે છે.
• ફ્લુ અને ન્યુમોનિયા જેવા શ્વસન ચેપ સામે રસી લો.
• નિયમિત વ્યાયામ કરો.
• સ્વસ્થ વજન જાળવો.
• ધૂમ્રપાન છોડો.

અસ્થમા પંપનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?

અસ્થમા પંપનો ઉપયોગ કરવાનાં પગલાં:

1. તમારા હાથ ધોવા. સ્વચ્છ હાથ ધોવાથી ચેપ ફેલાવાનું રોકવામાં મદદ મળે છે.
2. પંપ તૈયાર કરો.
   • મીટર્ડ-ડોઝ ઇન્હેલર (MDI): ઇન્હેલરના ટોચને દૂર કરો અને માઉથપીસને સ્વચ્છ, સૂકા કપડાથી સાફ કરો.
   • ડ્રાય પાવડર ઇન્હેલર (DPI): ઇન્હેલરના ડબ્બાને ખોલો અને બ્લિસ્ટરમાંથી ડોઝ કાઢો.
3. સુવિધાજનક સ્થિતિમાં બેસો અથવા ઊભા રહો.
   • MDI: ઇન્હેલરને તમારા મોંથી થોડા ઇંચ દૂર રાખો અને માઉથપીસને તમારા મોંમાં મૂકો. તમારા હોઠો માઉથપીસની આસપાસ સીલ કરો.
   • DPI: ઇન્હેલરને તમારા મોંથી થોડા ઇંચ દૂર રાખો અને માઉથપીસને તમારા મોંમાં મૂકો. તમારા હોઠો માઉથપીસની આસપાસ સીલ કરો.
4. ધીમે ધીમે અને ઊંડા શ્વાસ બહાર કાઢો.
5. MDI: ઇન્હેલરને તમારા મોંમાં મૂકો અને શક્ય તેટલો ઝડપી અને શક્તિશાળી શ્વાસ લો. ઇન્હેલરનો ઉપયોગ કરતી વખતે તમારા નાકને બંધ કરો.
6. DPI: ઇન્હેલરને તમારા મોંમાં મૂકો અને શક્ય તેટલો ઝડપી અને શક્તિશાળી શ્વાસ લો. ઇન્હેલરનો ઉપયોગ કરતી વખતે તમારા નાકને બંધ કરો.
7. તમારા શ્વાસને થોડી સેકન્ડ માટે પકડી રાખો.
8. ધીમે ધીમે તમારા મોંમાંથી શ્વાસ બહાર કાઢો.
9. જો તમારે બીજી ડોઝની જરૂર હોય, તો 1-2 મિનિટ રાહ જુઓ અને પગલાં 2 થી 8 ફરીથી કરો.
10. ઇન્હેલરને બંધ કરો.
    • MDI: ટોપીને ઇન્હેલર પર પાછી મૂકો.

 અસ્થમા (દમ)ના ઘરેલું ઉપચાર શું છે?

દમ એક લાંબા ગાળાની સ્થિતિ છે જે શ્વસન માર્ગોને અસર કરે છે. તે શ્વસન માર્ગોમાં સોજો અને સંકુચનનું કારણ બને છે, જે શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી, ખાંસી, છાતીમાં ખ tightness અને શ્વાસમાં સીસી લાવી શકે છે. જ્યારે દમ માટે કોઈ ઉપાય નથી, ત્યારે ઘણા ઘરેલું ઉપચારો છે જે લક્ષણોને સંચાલિત કરવામાં અને જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો કરવામાં મદદ કરી શકે છે.

દમના લક્ષણોને સંચાલિત કરવામાં મદદ કરી શકે તેવા કેટલાક સામાન્ય ઘરેલું ઉપચારોમાં શામેલ છે:

• ભેજવાળી હવા શ્વાસ લો: ભેજવાળી હવા શ્વસન માર્ગોને સૂકવવામાં અને શ્વાસ લેવામાં સરળ બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે. તમે શ્વાસ લેવા માટે હ્યુમિડિફાયરનો ઉપયોગ કરી શકો છો અથવા ગરમ વરાળવાળા શાવરમાં ઊભા રહી શકો છો.
• ગરમ પ્રવાહીઓ પીવો: ગરમ પ્રવાહીઓ, જેમ કે ચા, સૂપ અથવા પાણી, શ્લેષ્મને પાતળા કરવામાં અને શ્વાસ લેવામાં સરળ બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે.
• નાકના પેસેજને સાફ કરો: સ્તૂપ અથવા સલાઇન નાકના સ્પ્રેનો ઉપયોગ કરીને તમારા નાકના પેસેજને સાફ કરવાથી શ્લેષ્મ દૂર કરવામાં અને શ્વાસ લેવામાં સરળ બનાવવામાં મદદ મળી શકે છે.
• ઓવર-ધી-કાઉન્ટર દવાઓ લો: ઓવર-ધી-કાઉન્ટર દવાઓ, જેમ કે ડિકોન્જેસ્ટન્ટ્સ અને એન્ટિહિસ્ટામાઇન્સ, દમના કેટલાક લક્ષણો, જેમ કે નાક ભરાવું અને ખાંસીને દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
• તમારા ટ્રિગર્સને ટાળો: ધુમાડો, ધૂળ, પોલન અને પાળતુ પ્રાણીઓની રૂંધી જેવા તમારા દમના લક્ષણોને ટ્રિગર કરી શકે તેવા પદાર્થોને ઓળખવા અને ટાળવાનો પ્રયાસ કરો.
• નિયમિત વ્યાયામ કરો: નિયમિત વ્યાયામ શ્વસન સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવવામાં અને શ્વાસ લેવાની ક્ષમતામાં સુધારો કરવામાં મદદ કરી શકે છે. જો કે, તમારા માટે યોગ્ય પ્રકાર અને તીવ્રતાના વ્યાયામ વિશે તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે.

અસ્થમા (દમ)માં શું ખાવું અને શું ન ખાવું?

ખાવાનું:

• ફળો અને શાકભાજી: ફળો અને શાકભાજી એન્ટીઑકિસડન્ટ અને વિટામિન્સથી ભરપૂર હોય છે જે શ્વસન માર્ગમાં સોજો ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. ખાસ કરીને ફાયદાકારક ફળો અને શાકભાજીમાં સફરજન, સફરજન, દ્રાક્ષ, બ્રોકલી, પાલક અને કાળા કોબીજનો સમાવેશ થાય છે.
• ઓછી ચરબીવાળા પ્રોટીન: ઓછી ચરબીવાળા પ્રોટીન સ્ત્રોતો, જેમ કે ચિકન, માછલી, ટોફુ અને બીન્સ, સ્વસ્થ વજન જાળવવામાં મદદ કરી શકે છે, જે દમના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.
• સંપૂર્ણ અનાજ: સંપૂર્ણ અનાજ ફાઇબરનો સારો સ્ત્રોત છે, જે શ્વસન માર્ગમાં સોજો ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. સંપૂર્ણ અનાજના વિકલ્પોમાં ઓટ્સ, બ્રાઉન રાઈસ અને ક્વિનોઆનો સમાવેશ થાય છે.
• સ્વસ્થ ચરબી: સ્વસ્થ ચરબી, જેમ કે ઓલિવ તેલ, એવોકાડો અને બદામ, શ્વસન માર્ગમાં સોજો ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
• પુષ્કળ પ્રવાહી: પુષ્કળ પ્રવાહી પીવાથી શ્લેષ્મને પાતળા કરવામાં અને શ્વાસ લેવામાં સરળ બનાવવામાં મદદ મળી શકે છે. પાણી, હર્બલ ટી અને ગરમ સૂપ શ્રેષ્ઠ વિકલ્પો છે.
• ટાળવાનું:
• ડેરી ઉત્પાદનો: કેટલાક લોકોમાં, ડેરી ઉત્પાદનો શ્વસન માર્ગમાં સોજો વધારી શકે છે અને દમના લક્ષણોને ખરાબ કરી શકે છે. જો તમને ડેરી ઉત્પાદનો પ્રત્યે સંવેદનશીલતા હોવાનું લાગે, તો ડેરી-મુક્ત વિકલ્પો અજમાવો.
• સંસાધિત ખોરાક: સંસાધિત ખોરાકમાં ઘણીવાર સંતૃપ્ત ચરબી, સોડિયમ અને ખાંડનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જે બધા શ્વસન માર્ગમાં સોજો વધારી શકે છે અને દમના લક્ષણોને ખરાબ કરી શકે છે.
• આલ્કોહોલ: આલ્કોહોલ શ્વસન માર્ગોને બળતરા કરી શકે છે અને દમના હુમલાનું જોખમ વધારી શકે છે.
• કેફીન: કેફીન શ્વસન માર્ગોને સંકુચિત કરી શકે છે અને દમના લક્ષણોને ખરાબ કરી શકે છે.
• ધુમાડો: ધુમાડો એ દમના હુમલાનું મુખ્ય ટ્રિગર છે. જો તમે ધૂમ્રપાન કરો છો, તો છોડવાથી તમારા દમના લક્ષણો ઘટે.

અસ્થમા (દમ)ના જોખમને કેવી રીતે ઘટાડવું?

દમ એ એક લાંબા ગાળાની સ્થિતિ છે જે શ્વસન માર્ગોને અસર કરે છે. તે શ્વસન માર્ગોમાં સોજો અને સંકુચનનું કારણ બને છે, જે શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી, ખાંસી, છાતીમાં ખ tightness અને શ્વાસમાં સીસી લાવી શકે છે. જ્યારે દમ માટે કોઈ ઉપાય નથી, ત્યારે જોખમના પરિબળોને નિયંત્રિત કરીને અને નિવારણની રણનીતિઓનું પાલન કરીને તમે તમારા લક્ષણોને સંચાલિત કરી શકો છો અને તમારા જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો કરી શકો છો.

દમના જોખમને ઘટાડવા માટે અહીં કેટલીક ટિપ્સ આપી છે:

• તમારા ટ્રિગર્સને ઓળખો અને ટાળો: ધુમાડો, ધૂળ, પોલન, પાળતુ પ્રાણીઓની રૂંધી, મજબૂત સુગંધ અને રાસાયણિકો જેવા તમારા દમના લક્ષણોને ટ્રિગર કરી શકે તેવા પદાર્થોને ઓળખવાનો અને તેમને ટાળવાનો પ્રયાસ કરો.
• નિયમિત તપાસ અને સારવાર માટે તમારા ડૉક્ટરને મળો: તમારા ડૉક્ટર તમારા દમને સંચાલિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે અને તમારા જોખમના પરિબળોને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે તમને યોગ્ય દવાઓ અને સારવાર લખી શકે છે.
• તમારા વજનને સ્વસ્થ શ્રેણીમાં રાખો: જો તમે વધુ વજન ધરાવતા હોવ, તો વજન ઘટાડવાથી તમારા દમના લક્ષણોમાં સુધારો થઈ શકે છે અને તમારા જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો થઈ શકે છે.
• નિયમિત વ્યાયામ કરો: નિયમિત વ્યાયામ શ્વસન સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવવામાં અને શ્વાસ લેવાની ક્ષમતામાં સુધારો કરવામાં મદદ કરી શકે છે. જો કે, તમારા માટે યોગ્ય પ્રકાર અને તીવ્રતાના વ્યાયામ વિશે તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે.
• સ્વસ્થ આહાર લો: ફળો, શાકભાજી, સંપૂર્ણ અનાજ અને ઓછી ચરબીવાળા પ્રોટીનથી ભરપૂર સ્વસ્થ આહાર ખાવાથી તમારા સમગ્ર સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો થઈ શકે છે અને તમારા દમના લક્ષણોને સંચાલિત કરવામાં મદદ મળી શકે છે.
• ધુમાડો છોડો: ધુમાડો દમનું મુખ્ય જોખમ પરિબળ છે. જો તમે ધૂમ્રપાન કરો છો, તો છોડવાથી તમારા દમના લક્ષણોમાં નોંધપાત્ર સુધારો થઈ શકે છે અને તમારા જીવનકાળમાં વધારો થઈ શકે છે.

સમર્પણ ફિઝિયોથેરાપી ક્લિનિક અસ્થમા(દમ )માં કેવી રીતે મદદ કરે છે?

દમ એ એક લાંબા ગાળાની સ્થિતિ છે જે શ્વસન માર્ગોને અસર કરે છે અને શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી, ખાંસી, છાતીમાં અને શ્વાસમાં સીસી જેવા લક્ષણોનું કારણ બની શકે છે. જ્યારે દમ માટે કોઈ ઉપાય નથી, ત્યારે સમર્પણ ફિઝિયોથેરાપી ક્લિનિક તમારા લક્ષણોને સંચાલિત કરવામાં અને તમારા જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો કરવામાં મદદ કરી શકે છે.

સમર્પણ ફિઝિયોથેરાપી ક્લિનિક નીચેનામાં મદદ કરી શકે છે:

• તમારા શ્વસન માર્ગોને ખોલવામાં: ફિઝિયોથેરાપિસ્ટ શ્વાસ લેવાની તાલીમ અને છાતી ખુલ્લી કરવાની તકનીકો શીખવી શકે છે જે શ્વસન માર્ગોને ખોલવામાં અને શ્વાસ લેવાનું સરળ બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે.
• શ્વસન સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવવામાં: વ્યાયામ અને અન્ય તકનીકો શ્વસન સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે, જે શ્વાસ લેવાનું સરળ બનાવી શકે છે અને શ્વાસ લેવામાં થતી થાકને ઘટાડી શકે છે.
• શ્લેષ્મને દૂર કરવામાં: છાતીના પર્કશન અને પોસ્ચરલ ડ્રેનેજ જેવી તકનીકો શ્લેષ્મને શ્વસન માર્ગોમાંથી દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે, જે શ્વાસ લેવાનું સરળ બનાવી શકે છે અને ખાંસી ઘટાડી શકે છે.
• તમારા દમના ટ્રિગર્સને ઓળખવા અને ટાળવામાં: ફિઝિયોથેરાપિસ્ટ તમને તમારા દમના ટ્રિગર્સને ઓળખવામાં અને તેમને ટાળવા માટે વ્યૂહરચના વિકસાવવામાં મદદ કરી શકે છે.
• તમારા દમના સંચાલન માટે એક યોજના બનાવવામાં: ફિઝિયોથેરાપિસ્ટ તમારા ડૉક્ટર અને અન્ય આરોગ્ય સંભાળ પ્રદાતાઓ સાથે કામ કરી શકે છે જેથી તમારા દમના સંચાલન માટે એક વ્યક્તિગત યોજના બનાવી શકાય.

સમર્પણ ફિઝિયોથેરાપી ક્લિનિકમાંથી દમની સારવાર મેળવવાના ઘણા ફાયદા છે, જેમાં શામેલ છે:

• સુધારેલા લક્ષણો: ફિઝિયોથેરાપી દમના લક્ષણો, જેમ કે શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી, ખાંસી અને છાતીમાં tightness ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
• વધુ સારી જીવનની ગુણવત્તા: દમના લક્ષણોમાં સુધારો થવાથી તમારી જીવનનીગુણવત્તા સુધારવામાં મદદ કરશે.

સારાંશ

દમ એ એક લાંબા ગાળાની સ્થિતિ છે જે શ્વસન માર્ગોને અસર કરે છે. તે શ્વસન માર્ગોમાં સોજો અને સંકુચનનું કારણ બને છે, જે શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી, ખાંસી, છાતીમાં ખ tightness અને શ્વાસમાં સીસી લાવી શકે છે. જ્યારે દમ માટે કોઈ ઉપાય નથી, ત્યારે તમે તમારા લક્ષણોને સંચાલિત કરી શકો છો અને જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરીને અને દવાઓ લઈને તમારી જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો કરી શકો છો.

દમના લક્ષણોમાં શામેલ છે:

• શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી
• ખાંસી
• છાતીમાં ચુસ્તતા
• શ્વાસમાં સીસી
• છાતીમાં ભરાવણ
• ઝડપી શ્વાસ
• શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
• રાત્રે શ્વાસ લેવામાં તકલીફ

દમના ટ્રિગર્સમાં શામેલ છે:

• એલર્જન, જેમ કે ધૂળ, પોલન અને પાળતુ પ્રાણીઓની રૂંધી
• વ્યાયામ
• ઠંડો હવામાન
• ધુમાડો અને રાસાયણિક ધુમાડો
• ભારે સુગંધ
• ભેજ
• શ્વસન ચેપ

દમની સારવારમાં સામાન્ય રીતે દવાઓ અને જીવનશૈલીમાં ફેરફારોનો સમાવેશ થાય છે.

દવાઓમાં શામેલ છે:

• શ્વાસ લેવાની દવાઓ: આ દવાઓ શ્વસન માર્ગોને ખોલવામાં મદદ કરે છે જેથી તમે સરળતાથી શ્વાસ લઈ શકો.
• નિયંત્રણ દવાઓ: આ દવાઓ શ્વસન માર્ગોમાં સોજો ઘટાડવામાં મદદ કરે છે અને દમના હુમલાને રોકવામાં મદદ કરે છે.
• મોંઢાથી લેવાના સ્ટીરોઇડ્સ: ગંભીર દમના કેસોમાં, તમારા ડૉક્ટર મોંઢાથી લેવાના સ્ટીરોઇડ્સ લખી શકે છે.
• એલર્જીની દવાઓ: જો તમારા દમ એલર્જીને કારણે થાય છે, તો તમારા ડૉક્ટર એલર્જીની દવાઓ લખી શકે છે.
• જૈવિક સંશોધકો: ગંભીર દમના કેસોમાં જે અન્ય દવાઓથી સારી રીતે પ્રતિસાદ આપતા નથી, તમારા ડૉક્ટર જૈવિક સંશોધકો નામની દવાઓ લખી શકે છે.

જીવનશૈલીમાં ફેરફારોમાં શામેલ છે:

• તમારા ટ્રિગર્સને ટાળો: તમારા દમના લક્ષણોને ટ્રિગર કરી શકે તેવા પદાર્થો, જેમ કે ધુમાડો, ધૂળ, પોલન અને પાળતુ પ્રાણીઓની રૂંધી, ઓળખવા અને ટાળવાનો પ્રયાસ કરો.
• નિયમિત વ્યાયામ કરો: નિયમિત વ્યાયામ શ્વસન સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે.