કોલેસ્ટ્રોલ (Cholesterol)

કોલેસ્ટ્રોલ શું છે?

કોલેસ્ટ્રોલ એ એક મીણ જેવું પદાર્થ છે જે શરીરમાં કુદરતી રીતે બને છે. તે યકૃત દ્વારા બનાવવામાં આવે છે અને શરીરના ઘણા કાર્યો માટે જરૂરી છે, જેમ કે:

• કોષ પટલ બનાવવી: કોલેસ્ટ્રોલ દરેક શરીરના કોષની પટલનો મુખ્ય ઘટક છે. તે પટલને સ્થિરતા આપે છે અને તેને યોગ્ય રીતે કાર્ય કરવામાં મદદ કરે છે.
• હોર્મોન્સ બનાવવા: કોલેસ્ટ્રોલ ઇસ્ટ્રોજન, ટેસ્ટોસ્ટેરોન અને કોર્ટિસોલ જેવા ઘણા હોર્મોન્સનું નિર્માણ ખંડ બનાવે છે.
• વિટામિન શોષવામાં મદદ કરવી: કોલેસ્ટ્રોલ ચરબીમાં ઓગળી જતા વિટામિન્સ, જેમ કે વિટામિન A, D, E અને Kને શરીર દ્વારા શોષાવામાં મદદ કરે છે.
• પાચનમાં મદદ કરવી: પિત્તરસ, જે ચરબીના પાચન માટે જરૂરી હોય છે, તેમાં કોલેસ્ટ્રોલ હોય છે.

બે પ્રકારના કોલેસ્ટ્રોલ

જ્યારે કોલેસ્ટ્રોલ શરીર માટે જરૂરી હોય છે, ત્યારે ખૂબ વધારે કોલેસ્ટ્રોલ હોવું હૃદય રોગ અને અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું જોખમ વધારી શકે છે. બે મુખ્ય પ્રકારના કોલેસ્ટ્રોલ છે:

• LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલ: LDL કોલેસ્ટ્રોલને “ખરાબ” કોલેસ્ટ્રોલ કહેવામાં આવે છે કારણ કે તે રક્તવાહિનીઓમાં જમા થઈ શકે છે અને હૃદય રોગ તરફ દોરી શકે છે.
• HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલ: HDL કોલેસ્ટ્રોલને “સારું” કોલેસ્ટ્રોલ કહેવામાં આવે છે કારણ કે તે LDL કોલેસ્ટ્રોલને રક્તવાહિનીઓમાંથી દૂર કરવામાં મદદ કરે છે અને હૃદય રોગના જોખમને ઘટાડે છે.

એચ ડી એલ કોલેસ્ટ્રોલ – HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલ

HDL નો અર્થ ઉચ્ચ ઘનતાવાળું લોહીપ્રોટીન થાય છે. તેને “સારું કોલેસ્ટ્રોલ” પણ કહેવાય છે કારણ કે તે શરીરમાંથી LDL (“ખરાબ”) કોલેસ્ટ્રોલને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.

LDL કોલેસ્ટ્રોલ ધમનીઓમાં જામી શકે છે અને હૃદયરોગ અને સ્ટ્રોક જેવા ગંભીર સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે. HDL કોલેસ્ટ્રોલ LDL ને લીવરમાં લઈ જાય છે જ્યાં તેને યોગ્ય રીતે પચાવી શકાય છે અને શરીરમાંથી બહાર કાઢી શકાય છે.

ઉંચા HDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર હૃદયરોગના જોખમને ઘટાડવા સાથે સંકળાયેલું છે.

HDL કોલેસ્ટ્રોલનું સામાન્ય સ્તર 40 mg/dLથી વધુ હોવું જોઈએ. જો તમારું HDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર 40 mg/dLથી ઓછું હોય, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરો કે તે કેવી રીતે વધારી શકાય.

HDL કોલેસ્ટ્રોલ વધારવાની ઘણી રીતો છે:

• નિયમિત કસરત કરો: અઠવાડિયામાં મોટાભાગના દિવસોમાં ઓછામાં ઓછી 30 મિનિટ મધ્યમ-તીવ્રતાવાળી કસરત કરવાનો લક્ષ્ય રાખો.
• આરોગ્યપ્રદ આહાર લો: ફળો, શાકભાજી, આખા અનાજ અને ઓછી ચરબીવાળા ડેરી ઉત્પાદનો જેવા ખોરાક વધુ ખાઓ. સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબી, કોલેસ્ટ્રોલ અને સોડિયમ ઓછા હોય તેવા ખોરાકનો ઓછો સેવન કરો.
• તમારું વજન ઘટાડો: જો તમે વધુ વજન ધરાવો છો, તો પણ થોડું વજન ઘટાડવાથી તમારા HDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારવામાં મદદ મળી શકે છે.
• ધૂમ્રપાન છોડો: ધૂમ્રપાન HDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડી શકે છે.
• તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરો: જો તમને અન્ય કોઈ સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ હોય, તો તમારા ડૉક્ટર તમારા HDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારવા માટે દવાઓ લખી શકે છે.

તમારા HDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર જાણવા માટે તમારે રક્ત પરીક્ષણ કરાવવું જોઈએ. તમારા ડૉક્ટર તમને કેટલી વાર પરીક્ષણ કરાવવું જોઈએ તેની ભલામણ કરશે.

હૃદયરોગના જોખમને ઘટાડવા માટે તમારા HDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર સ્વસ્થ સ્તરે રાખવું મહત્વપૂર્ણ છે.

LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલ શું છે?

LDL કોલેસ્ટ્રોલ, અથવા લો-ડેન્સિટી લિપોપ્રોટીન કોલેસ્ટ્રોલ, તમારા લોહીમાં જોવા મળતા કોલેસ્ટ્રોલના પ્રકારોમાંથી એક છે. ઘણીવાર “ખરાબ” કોલેસ્ટ્રોલ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, એલડીએલ કોલેસ્ટ્રોલને શરીરના વિવિધ પેશીઓમાં પરિવહન કરવા માટે જવાબદાર છે. એલડીએલ કોલેસ્ટ્રોલનું ઊંચું સ્તર ધમનીઓમાં કોલેસ્ટ્રોલનું નિર્માણ તરફ દોરી શકે છે, જે હૃદયરોગના હુમલા અને સ્ટ્રોક જેવા કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગોનું જોખમ વધારે છે.

અહીં વધુ વિગતવાર છે:

કાર્ય: LDL કોલેસ્ટ્રોલને યકૃતમાંથી કોષો સુધી લઈ જાય છે જેને તેની જરૂર હોય છે. જો કોશિકાઓના ઉપયોગ માટે ખૂબ કોલેસ્ટ્રોલ હોય, તો તે ધમનીઓની દિવાલોમાં જમા થઈ શકે છે, તકતીઓ બનાવે છે.

આરોગ્ય અસરો:

એથરોસ્ક્લેરોસિસ: જ્યારે એલડીએલ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ખૂબ ઊંચું હોય છે, ત્યારે તે ધમનીની દિવાલોમાં તકતીઓનું નિર્માણ કરી શકે છે, જેના કારણે તે સાંકડી અને સખત થાય છે (એથરોસ્ક્લેરોસિસ તરીકે ઓળખાતી સ્થિતિ).
કાર્ડિયોવાસ્ક્યુલર રિસ્ક: એલિવેટેડ એલડીએલ સ્તરો હૃદય રોગ અને સ્ટ્રોક સહિત કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગોના વધતા જોખમ સાથે મજબૂત રીતે સંકળાયેલા છે. તકતીઓ રક્ત પ્રવાહને પ્રતિબંધિત કરી શકે છે અથવા તોડી શકે છે અને ગંઠાઈ બનાવે છે, જે સંભવિત રીતે હાર્ટ એટેક અથવા સ્ટ્રોક તરફ દોરી જાય છે.
માપન: એલડીએલ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર સામાન્ય રીતે રક્ત પરીક્ષણ દ્વારા માપવામાં આવે છે જેને લિપિડ પેનલ અથવા લિપિડ પ્રોફાઇલ કહેવાય છે. આ પરીક્ષણ કુલ કોલેસ્ટ્રોલ, હાઈ-ડેન્સિટી લિપોપ્રોટીન (HDL) કોલેસ્ટ્રોલ અને ટ્રાઈગ્લિસરાઈડ્સને પણ માપે છે.

વ્યવસ્થાપન: LDL કોલેસ્ટ્રોલને મેનેજ કરવા માટે ઘણીવાર જીવનશૈલીમાં ફેરફારનો સમાવેશ થાય છે જેમ કે તંદુરસ્ત આહાર, નિયમિત શારીરિક પ્રવૃત્તિ, તંદુરસ્ત વજન જાળવી રાખવું અને ધૂમ્રપાન છોડવું. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, સ્ટેટિન્સ જેવી દવાઓ એલડીએલના સ્તરને ઘટાડવામાં મદદ કરવા માટે સૂચવવામાં આવી શકે છે.

આહારની અસર: એલડીએલ કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને નિયંત્રિત કરવામાં આહાર મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. સંતૃપ્ત ચરબી, ટ્રાન્સ ચરબી અને ડાયેટરી કોલેસ્ટ્રોલથી ભરપૂર ખોરાક એલડીએલનું સ્તર વધારી શકે છે, જ્યારે ફાઇબરથી ભરપૂર ખોરાક, તંદુરસ્ત ચરબી (જેમ કે માછલી, બદામ અને ઓલિવ તેલમાં જોવા મળે છે), અને છોડના સ્ટીરોલ્સ એલડીએલના સ્તરને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.

કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર સ્વાસ્થ્ય જાળવવા અને હૃદય રોગ અને સંબંધિત ગૂંચવણોના જોખમને ઘટાડવા માટે એલડીએલ કોલેસ્ટ્રોલને સમજવું અને તેનું સંચાલન કરવું મહત્વપૂર્ણ છે.

કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર કેવી રીતે ઘટાડવું

તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવા માટે તમે ઘણી બધી બાબતો કરી શકો છો, જેમાં શામેલ છે:

• સ્વસ્થ આહાર ખાવો: ઓછી સંતૃપ્ત ચરબી, ટ્રાન્સ ચરબી અને કોલેસ્ટ્રોલ ધરાવતા ખોરાકનું સેવન ઘટાડો અને ફળો, શાકભાજી, આખા અનાજ અને માછલી જેવા સ્વસ્થ ચરબી અને ફાઇબર ધરાવતા ખોરાકનું સેવન વધારો.
• નિયમિત કસરત કરો: અઠવાડિયામાં મોટાભાગના દિવસોમાં ઓછામાં ઓછા 30 મિનિટ મધ્યમ-તીવ્રતાવાળી કસરત કરો.

કોલેસ્ટ્રોલ કેટલું હોવું જોઈએ?

એક તંદુરસ્ત વ્યક્તિ માટે ઇચ્છનીય કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર નીચે મુજબ છે:

કુલ કોલેસ્ટ્રોલ:

• 200 mg/dL થી ઓછું

LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલ:

• 130 mg/dL થી ઓછું

HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલ:

• 60 mg/dL અથવા તેથી વધુ

ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સ:

• 150 mg/dL થી ઓછું

જો કે, આ માત્ર સામાન્ય માર્ગદર્શિકાઓ છે. તમારા માટે શ્રેષ્ઠ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર તમારી ઉંમર, લિંગ, આરોગ્ય ઇતિહાસ અને અન્ય જોખમી પરિબળોના આધારે બદલાઈ શકે છે.

તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર જાણવા માટે, તમારે ડૉક્ટર દ્વારા કોલેસ્ટ્રોલ ટેસ્ટ કરાવવો જોઈએ. આ ટેસ્ટમાં, તમારા રક્તનો નમૂનો લેવામાં આવશે અને કોલેસ્ટ્રોલ અને અન્ય ચરબીના સ્તરોને માપવા માટે તેનું પરીક્ષણ કરવામાં આવશે.

તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારે હોય તો, તમારા ડૉક્ટર તેને ઘટાડવા માટે તમારી સાથે કામ કરશે. તેમાં જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરવાની ભલામણ કરી શકાય છે, જેમ કે સ્વસ્થ આહાર ખાવો, નિયમિત કસરત કરવી અને વજન ઘટાડવું. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, દવાઓ પણ જરૂરી બની શકે છે.

તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર નિયંત્રણમાં રાખવું મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તે હૃદય રોગ, સ્ટ્રોક અને અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.

કોલેસ્ટ્રોલનો કાર્યો શું છે?

કોલેસ્ટ્રોલ એ ચરબી જેવું પદાર્થ છે જે શરીરમાં કુદરતી રીતે બને છે. તે યકૃત દ્વારા બનાવવામાં આવે છે અને શરીરના ઘણા કાર્યો માટે જરૂરી છે, જેમ કે:

• કોષ પટલ બનાવવી: કોલેસ્ટ્રોલ દરેક શરીરના કોષની પટલનો મુખ્ય ઘટક છે. તે પટલને સ્થિરતા આપે છે અને તેને યોગ્ય રીતે કાર્ય કરવામાં મદદ કરે છે.
• હોર્મોન્સ બનાવવા: કોલેસ્ટ્રોલ ઇસ્ટ્રોજન, ટેસ્ટોસ્ટેરોન અને કોર્ટિસોલ જેવા ઘણા હોર્મોન્સનું નિર્માણ ખંડ બનાવે છે.
• વિટામિન્સ શોષવામાં મદદ કરવી: કોલેસ્ટ્રોલ ચરબીમાં ઓગળી જતા વિટામિન્સ, જેમ કે વિટામિન A, D, E અને Kને શરીર દ્વારા શોષાવામાં મદદ કરે છે.
• પાચનમાં મદદ કરવી: પિત્તરસ, જે ચરબીના પાચન માટે જરૂરી છે, તેમાં કોલેસ્ટ્રોલ હોય છે.

કોલેસ્ટ્રોલનો પ્રકાર શું છે?

બે પ્રકારના કોલેસ્ટ્રોલ

જ્યારે કોલેસ્ટ્રોલ શરીર માટે જરૂરી હોય છે, ત્યારે ખૂબ વધારે કોલેસ્ટ્રોલ હોવું હૃદય રોગ અને અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું જોખમ વધારી શકે છે. બે મુખ્ય પ્રકારના કોલેસ્ટ્રોલ છે:

• LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલ: LDL કોલેસ્ટ્રોલને “ખરાબ” કોલેસ્ટ્રોલ કહેવામાં આવે છે કારણ કે તે રક્તવાહિનીઓમાં જમા થઈ શકે છે અને હૃદય રોગ તરફ દોરી શકે છે.
• HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલ: HDL કોલેસ્ટ્રોલને “સારું” કોલેસ્ટ્રોલ કહેવામાં આવે છે કારણ કે તે LDL કોલેસ્ટ્રોલને રક્તવાહિનીઓમાંથી દૂર કરવામાં મદદ કરે છે અને હૃદય રોગના જોખમને ઘટાડે છે.

કોલેસ્ટ્રોલ વધવાના કારણો શું છે?

કોલેસ્ટ્રોલ વધવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે, જેમાં શામેલ છે:

જીવનશૈલીના પરિબળો:

• અસંતુલિત આહાર:
  • વધુ સંતૃપ્ત ચરબી અને ટ્રાન્સ ચરબી ધરાવતા ખોરાકનું સેવન.
  • ઓછા ફાઇબર અને ફળો અને શાકભાજીનું સેવન.
  • ખાંડયુક્ત પીણાં અને પ્રોસેસ્ડ ખોરાકનું વધુ પડતું સેવન.
• વ્યાયામનો અભાવ: નિયમિત કસરત ન કરવી.
• ધૂમ્રપાન: ધૂમ્રપાન LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારે છે અને HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડે છે.
• વધુ પડતું આલ્કોહોલનું સેવન: વધુ પડતું આલ્કોહોલ પીવાથી ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર વધી શકે છે.
• તણાવ: લાંબા સમય સુધી તણાવમાં રહેવું.
• અપૂરતી ઊંઘ: પૂરતી ઊંઘ ન લેવી.

વ્યક્તિગત પરિબળો:

• વજનમાં વધારો અથવા મેદસ્વીતા: વધુ વજન અથવા મેદસ્વીતા હોવાથી LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધી શકે છે અને HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટી શકે છે.
• પારિવારિક ઇતિહાસ: જો તમારા પરિવારમાં ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર અથવા હૃદય રોગનો ઇતિહાસ હોય, તો તમને પણ ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર થવાનું જોખમ વધારે હોઈ શકે છે.
• ઉંમર: પુરુષોમાં સામાન્ય રીતે યુવાન વયમાં જ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધવાનું શરૂ થાય છે, જ્યારે મહિલાઓમાં સામાન્ય રીતે રજોગર્ભણ પછી કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધવાનું શરૂ થાય છે.
• જાતિ: પુરુષોમાં સામાન્ય રીતે મહિલાઓ કરતાં HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઓછું હોય છે.
• ચોક્કસ તબીબી સ્થિતિઓ: ડાયાબિટીસ, કિડની રોગ અને થાઇરોઇડની સમસ્યાઓ જેવી કેટલીક તબીબી સ્થિતિઓ કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને અસર કરી શકે છે.

કોલેસ્ટ્રોલ વધવાના ચિહ્નો અને લક્ષણો શું છે?

મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં, ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલના કોઈ ચોક્કસ લક્ષણો અથવા ચિહ્નો દેખાતા નથી. આ કારણે જ તેને “શાંત હત્યારો” કહેવામાં આવે છે. જો કે, કેટલાક કિસ્સાઓમાં, ખૂબ ઊંચા કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરના કારણે નીચેના લક્ષણો થઈ શકે છે:

• ક્ષતિગ્રસ્ત રક્તવાહિનીઓમાં ડિપોઝિટ (પ્લેક)નું જમા થવું: આ ધમનીઓને સાંકડી કરી શકે છે અને રક્ત પ્રવાહને અવરોધી શકે છે, જે છાતીમાં દુખાવો, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ અને હૃદય રોગ તરફ દોરી શકે છે.
• ઝેન્થોમાસ: આ ત્વચા પર પીળા, ચરબીવાળા ગાંઠો છે જે આંખોની આસપાસ અથવા હાથ અને પગ પર દેખાય છે.
• ટેન્ડોન ઝેન્થોમાસ: આ પગના ટેન્ડન્સ પર પીળા, ચરબીવાળા ગાંઠો છે.
• આર્કસ કોર્નિલીસ: આ આંખના કોર્નિયાની આસપાસ સફેદ રંગની વીંટી છે.

જો તમને આમાંના કોઈપણ લક્ષણો અનુભવાય, તો તમારા ડૉક્ટરને મળવું મહત્વપૂર્ણ છે. ડૉક્ટર રક્ત પરીક્ષણ દ્વારા તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર તપાસી શકે છે.

કોલેસ્ટ્રોલ વધવાનું જોખમ કોને છે?

કોલેસ્ટ્રોલ વધવાનું જોખમ ઘણા પરિબળો પર આધાર રાખે છે, જેમાં શામેલ છે:

જીવનશૈલીના પરિબળો:

• અસંતુલિત આહાર: વધુ સંતૃપ્ત ચરબી અને ટ્રાન્સ ચરબી ધરાવતા ખોરાકનું સેવન, ઓછા ફાઇબર અને ફળો અને શાકભાજીનું સેવન, અને ખાંડયુક્ત પીણાં અને પ્રોસેસ્ડ ખોરાકનું વધુ પડતું સેવન.
• વ્યાયામનો અભાવ: નિયમિત કસરત ન કરવી.
• ધૂમ્રપાન: ધૂમ્રપાન LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારે છે અને HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડે છે.
• વધુ પડતું આલ્કોહોલનું સેવન: વધુ પડતું આલ્કોહોલ પીવાથી ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર વધી શકે છે.
• તણાવ: લાંબા સમય સુધી તણાવમાં રહેવું.
• અપૂરતી ઊંઘ: પૂરતી ઊંઘ ન લેવી.

વ્યક્તિગત પરિબળો:

• વજનમાં વધારો અથવા મેદસ્વીતા: વધુ વજન અથવા મેદસ્વીતા હોવાથી LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધી શકે છે અને HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટી શકે છે.
• પારિવારિક ઇતિહાસ: જો તમારા પરિવારમાં ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર અથવા હૃદય રોગનો ઇતિહાસ હોય, તો તમને પણ ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર થવાનું જોખમ વધારે હોઈ શકે છે.
• ઉંમર: પુરુષોમાં સામાન્ય રીતે યુવાન વયમાં જ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધવાનું શરૂ થાય છે, જ્યારે મહિલાઓમાં સામાન્ય રીતે રજોગર્ભણ પછી કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધવાનું શરૂ થાય છે.
• જાતિ: પુરુષોમાં સામાન્ય રીતે મહિલાઓ કરતાં HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઓછું હોય છે.
• ચોક્કસ તબીબી સ્થિતિઓ: ડાયાબિટીસ, કિડની રોગ અને થાઇરોઇડની સમસ્યાઓ જેવી કેટલીક તબીબી સ્થિતિઓ કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને અસર કરી શકે છે.

કોલેસ્ટ્રોલ વધવાનું નિદાન કેવી રીતે કરવું?

કોલેસ્ટ્રોલનું નિદાન કરવા માટે ડૉક્ટર રક્ત પરીક્ષણ કરશે. આ પરીક્ષણને લિપિડ પ્રોફાઇલ અથવા કોલેસ્ટ્રોલ ટેસ્ટ કહેવામાં આવે છે.

આ પરીક્ષણમાં, તમારા રક્તના નમૂના લેવામાં આવશે અને નીચેના માટે તપાસ કરવામાં આવશે:

• કુલ કોલેસ્ટ્રોલ: તમારા રક્તમાં રહેલા કોલેસ્ટ્રોલની કુલ માત્રા.
• LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલ: રક્તવાહિનીઓને નુકસાન પહોંચાડી શકે તેવા કોલેસ્ટ્રોલનો પ્રકાર.
• HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલ: રક્તવાહિનીઓમાંથી LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે તેવા કોલેસ્ટ્રોલનો પ્રકાર.
• ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સ: રક્તમાં રહેલા ચરબીનો બીજો પ્રકાર.

આ પરીક્ષણ સામાન્ય રીતે ખાલી પેટ પર કરવામાં આવે છે.

તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર જાણવા માટે, ડૉક્ટર નીચેના માર્ગદર્શિકાનો ઉપયોગ કરશે:

• ઇચ્છનીય: કુલ કોલેસ્ટ્રોલ 200 mg/dL થી ઓછું
• સીમારેખા: કુલ કોલેસ્ટ્રોલ 200-239 mg/dL
• ઊંચું: કુલ કોલેસ્ટ્રોલ 240 mg/dL અથવા તેથી વધુ

LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલ માટે ઇચ્છનીય સ્તર 130 mg/dL થી ઓછું છે. HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલ માટે ઇચ્છનીય સ્તર 40 mg/dL અથવા તેથી વધુ છે.

જો તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઊંચું હોય, તો ડૉક્ટર તમારા સાથે તે ઘટાડવા માટે કામ કરશે.

કોલેસ્ટ્રોલ વધવાની સારવાર શું છે?

કોલેસ્ટ્રોલ વધવાની સારવાર

કોલેસ્ટ્રોલ વધવાની સારવારનો મુખ્ય હેતુ LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવાનો અને HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારવાનો છે. આનાથી હૃદય રોગ, સ્ટ્રોક અને અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.

કોલેસ્ટ્રોલ વધવાની સારવારમાં સામાન્ય રીતે જીવનશૈલીમાં ફેરફાર અને દવાઓનો સમાવેશ થાય છે.

જીવનશૈલીમાં ફેરફાર

કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવા માટે તમે ઘણા બધા જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરી શકો છો, જેમાં શામેલ છે:

• સ્વસ્થ આહાર ખાવો:ઓછી સંતૃપ્ત ચરબી અને ટ્રાન્સ ચરબી ધરાવતા ખોરાકનું સેવન ઘટાડો અને ફળો, શાકભાજી, આખા અનાજ અને માછલી જેવા સ્વસ્થ ચરબી અને ફાઇબર ધરાવતા ખોરાકનું સેવન વધારો.
• નિયમિત કસરત કરવી:અઠવાડિયામાં મોટાભાગના દિવસોમાં ઓછામાં ઓછા 30 મિનિટ મધ્યમ-તીવ્રતાવાળી કસરત કરો.
• સ્વસ્થ વજન જાળવવું: જો તમે વધારે વજન ધરાવો છો અથવા મેદસ્વી છો, તો વજન ઘટાડવાથી તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.
• ધૂમ્રપાન છોડવું: ધૂમ્રપાન LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારે છે અને HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડે છે.
• તણાવ ઘટાડવો: તણાવ LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારી શકે છે. તણાવ ઘટાડવા માટે તમે યોગ, ધ્યાન અથવા ઊંડી શ્વાસ લેવાની કસરતોનો અભ્યાસ કરી શકો છો.
• પૂરતી ઊંઘ લેવી: પુખ્ત વયના લોકોએ દર રાત્રે 7-8 કલાકની ઊંઘ લેવી જોઈએ.

કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતી કેટલીક સામાન્ય દવાઓ:

સ્ટેટિન્સ:

• આ સૌથી સામાન્ય પ્રકારની કોલેસ્ટ્રોલ-ઘટાડતી દવાઓ છે.
• તેઓ યકૃત દ્વારા બનાવવામાં આવતા LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલની માત્રા ઘટાડે છે.
• ઉદાહરણોમાં એટોરવાસ્ટેટિન (લિપિટોર), રોસુવાસ્ટેટિન (ક્રેસ્ટોર), સિમ્વાસ્ટેટિન (ઝોકોર) અને પ્રાવાસ્ટેટિન (પ્રાવાચોલ) શામેલ છે.

બાઇલ એસિડ બાઈન્ડર્સ:

• આ દવાઓ આંતરડામાંથી LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલના શોષણને અટકાવે છે.
• ઉદાહરણોમાં કોલેસ્ટીપોલ (કેલેસ્ટીલ), કોલેસ્ટીરામિન (કેલેસ્ટીડ) અને સિટ્રોસ્ટેટિન (ચોલેસ્ટાબાઈલ) શામેલ છે.

Niacin:

• આ વિટામિન HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારી શકે છે અને LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડી શકે છે.
• જોકે, તેના ઘણા આડઅસરો હોઈ શકે છે, તેથી તે સામાન્ય રીતે અન્ય દવાઓ સાથે સંયોજનમાં ઉપયોગમાં લેવાય છે.

ફાઇબ્રેટ્સ:

• આ દવાઓ યકૃત દ્વારા બનાવવામાં આવતા LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલની માત્રા ઘટાડે છે અને HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારી શકે છે.
• ઉદાહરણોમાં જીમિફિબ્રોસિલ (બેઝાફિબ્રેટ) અને ફેનોફાઇબ્રેટ (ટ્રિયુમ્ફ) શામેલ છે.

ઇન્જેક્ટેબલ PCSK9 અવરોધકો:

• આ નવી દવાઓ યકૃતમાં PCSK9 નામના પ્રોટીનના ઉત્પાદનને અટકાવે છે. PCSK9 LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું રક્તમાંથી યકૃતમાં પરિવહન કરવામાં મદદ કરે છે.
• આ દવાઓ ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલ ધરાવતા લોકો માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે જેઓ અન્ય દવાઓનો પ્રતિભાવ આપતા નથી.
• ઉદાહરણોમાં એલીરોકાનાબ (પીસીએસકે9આઈ) અને ઇન્જેક્ટેબલ એવોલોક્યુમાબ (રિપાસ્ટા) શામેલ છે.

કોઈપણ દવા શરૂ કરતા પહેલા, તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ તમારા માટે યોગ્ય દવા અને ડોઝ નક્કી કરવામાં મદદ કરશે.

ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલના ઘરેલું ઉપચાર શું છે?

જ્યારે જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરવા અને ડૉક્ટર દ્વારા સૂચવવામાં આવેલી દવાઓ લેવા ઉપરાંત ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલને સંચાલિત કરવામાં મદદ કરવા માટે કેટલાક ઘરેલું ઉપચારો હોઈ શકે છે, તમારે કોઈપણ નવા આહાર અથવા સપ્લીમેન્ટ શરૂ કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી જોઈએ.

કેટલાક ઘરેલું ઉપચારો જે મદદ કરી શકે છે તેમાં શામેલ છે:

1. તમારા આહારમાં ફેરફાર કરો:

• ઓછી સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબીનું સેવન ઘટાડો: આમાં માંસ, ડેરી ઉત્પાદનો અને પ્રોસેસ્ડ ખોરાકમાંથી ચરબીનો સમાવેશ થાય છે.
• સ્વસ્થ ચરબીનું સેવન વધારો:આમાં માછલી, અખરોટ અને બીજ જેવા ખોરાકમાંથી મળતા અસંતૃપ્ત ચરબીનો સમાવેશ થાય છે.
• ફાઇબરનું સેવન વધારો:આમાં ફળો, શાકભાજી અને આખા અનાજનો સમાવેશ થાય છે.
• ઓછી ખાંડ અને ખાંડયુક્ત પીણાંનું સેવન ઘટાડો.
• 2. નિયમિત કસરત કરો:
• અઠવાડિયામાં મોટાભાગના દિવસોમાં ઓછામાં ઓછા 30 મિનિટ મધ્યમ-તીવ્રતાવાળી કસરત કરો.
• 3. વજન ઘટાડો:
• જો તમે વધારે વજન ધરાવો છો અથવા સ્થૂળતા (મેદસ્વિતા) છે, તો તમારા વજનમાં થોડો ઘટાડો પણ તમારા કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરમાં સુધારો કરી શકે છે.
• 4. ધૂમ્રપાન છોડો:
• ધૂમ્રપાન LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારે છે અને HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડે છે.
• 5. તણાવ ઘટાડો:
• તણાવ LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારી શકે છે. તણાવ ઘટાડવા માટે તમે યોગ, ધ્યાન અથવા ઊંડી શ્વાસ લેવાની કસરતોનો અભ્યાસ કરી શકો છો.
• 6. પૂરતી ઊંઘ લો:
• પુખ્ત વયના લોકોએ દર રાત્રે 7-8 કલાકની ઊંઘ લેવી જોઈએ.
• 7. નીચેના ઘરેલું ઉપચારોનો પ્રયાસ કરો:
• ઓટ્સ:ઓટ્સમાં ઘદ્રાવ્યતા ફાઇબર બીટા-ગ્લુકન હોય છે, જે LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
• દાળિમનો રસ

હાઈ કોલેસ્ટ્રોલમાં શું ખાવું અને શું ન ખાવું?

ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલમાં શું ખાવું અને શું ન ખાવું:

તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવા અને સ્વસ્થ રહેવા માટે તમે તમારા આહારમાં ઘણા ફેરફારો કરી શકો છો.

ખાવાની ભલામણ કરેલ ખોરાક:

• ફળો, શાકભાજી અને આખા અનાજ:આ ખોરાક ફાઇબરનો સારો સ્ત્રોત છે, જે LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
• ઓછી ચરબીવાળા ડેરી ઉત્પાદનો:દૂધ, દહીં અને પનીર જેવા ઓછી ચરબીવાળા ડેરી ઉત્પાદનો કેલ્શિયમ અને વિટામિન ડીનો સારો સ્ત્રોત છે, જે હાડકાના સ્વાસ્થ્ય માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
• માછલી:માછલી ઓમેગા -3 ફેટી એસિડનો સારો સ્ત્રોત છે, જે HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારવામાં અને ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
• મગફળી અને અન્ય બદામ: મગફળી અને અન્ય બદામ ફાઇબર, પ્રોટીન અને અસંતૃપ્ત ચરબીનો સારો સ્ત્રોત છે, જે હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે સારું છે.
• ઓલિવ તેલ અને અન્ય સ્વસ્થ ચરબી:ઓલિવ તેલ, કેનોલા તેલ અને એવોકાડો તેલ જેવા સ્વસ્થ ચરબી અસંતૃપ્ત ચરબીનો સારો સ્ત્રોત છે, જે LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં અને HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારવામાં મદદ કરી શકે છે.

ખાવાનું ટાળવું:

• સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબી:લાલ માંસ, સંપૂર્ણ-ચરબીવાળા ડેરી ઉત્પાદનો, તળેલા ખોરાક અને પ્રોસેસ્ડ ખોરાકમાં સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબી વધુ હોય છે, જે LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારી શકે છે.
• ખાંડયુક્ત પીણાં:સોડા, જ્યુસ અને એનર્જી ડ્રિંક્સમાં ખાંડનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, જે ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર વધારી શકે છે.
• પ્રોસેસ્ડ ખોરાક: પ્રોસેસ્ડ ખોરાકમાં ઘણીવાર ચરબી, ખાંડ અને સોડિયમ વધુ હો

ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલમાં જીવનશૈલીના ફેરફારો શું મદદ કરે છે?

ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલમાં મદદ કરનારા જીવનશૈલીના ફેરફારો:

જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરવાથી તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં અને હૃદય રોગ, સ્ટ્રોક અને અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.

અહીં કેટલાક મહત્વપૂર્ણ જીવનશૈલીના ફેરફારો છે જે તમે કરી શકો છો:

1. સ્વસ્થ આહાર ખાવો:

• ઓછી સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબીનું સેવન ઘટાડો:આમાં માંસ, ડેરી ઉત્પાદનો અને પ્રોસેસ્ડ ખોરાકમાંથી ચરબીનો સમાવેશ થાય છે.
• સ્વસ્થ ચરબીનું સેવન વધારો:આમાં માછલી, અખરોટ અને બીજ જેવા ખોરાકમાંથી મળતા અસંતૃપ્ત ચરબીનો સમાવેશ થાય છે.
• ફાઇબરનું સેવન વધારો:આમાં ફળો, શાકભાજી અને આખા અનાજનો સમાવેશ થાય છે.
• ઓછી ખાંડ અને ખાંડયુક્ત પીણાંનું સેવન ઘટાડો.ફળો, શાકભાજી અને આખા અનાજનું વધુ સેવન કરો. આ ખોરાક ફાઇબર, વિટામિન્સ અને ખનિજોનો સારો સ્ત્રોત છે જે તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.

2. નિયમિત કસરત કરો:

• અઠવાડિયામાં મોટાભાગના દિવસોમાં ઓછામાં ઓછા 30 મિનિટ મધ્યમ-તીવ્રતાવાળી કસરત કરો.
• એરોબિક કસરત, જેમ કે ચાલવું, દોડવું અથવા તરવું, ખાસ કરીને કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવા માટે મદદરૂપ થાય છે.
• તમે શક્તિ તાલીમનો પણ સમાવેશ કરી શકો છો, જે સ્નાયુઓ બનાવવામાં મદદ કરે છે અને ચયાપચયમાં વધારો કરે છે, જે તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં પણ મદદ કરી શકે છે.

3. વજન ઘટાડો:

• જો તમે વધારે વજન ધરાવો છો અથવા મેદસ્વી છો, તો તમારા વજનમાં થોડો ઘટાડો પણ તમારા કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરમાં સુધારો કરી શકે છે.
• વજન ઘટાડવા માટે, તમારે તમારી કેલરીનું સેવન ઘટા

ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલમાં કસરતો કેવી રીતે મદદ કરે છે?

નિયમિત કસરત કરવી એ ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવા અને હૃદય રોગ, સ્ટ્રોક અને અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓના જોખમને ઘટાડવા માટે શ્રેષ્ઠ રીતોમાંની એક છે.

કસરત ઘણા રીતે મદદ કરે છે, જેમાં શામેલ છે:

• HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારવું: HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલ શરીરમાંથી LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
• LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવું: નિયમિત કસરત LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલના કણોના કદને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે, જે તેમને રક્તવાહિનીઓમાં જમા થવાનું વધુ મુશ્કેલ બનાવે છે.
• ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર ઘટાડવું: ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સ એ બીજી પ્રકારની ચરબી છે જે રક્તમાં જમા થઈ શકે છે. ઉચ્ચ ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર હૃદય રોગના જોખમ સાથે સંકળાયેલું છે.
• બ્લડ પ્રેશર ઘટાડવું: ઉચ્ચ બ્લડ પ્રેશર હૃદય રોગ અને સ્ટ્રોકનું જોખમ વધારી શકે છે.
• વજન ઘટાડવામાં મદદ કરવી: વધારે વજન અથવા મેદસ્વીતા હોવાથી LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધી શકે છે. નિયમિત કસરત વધારાના પાઉન્ડ ઘટાડવામાં અને જાળવવામાં મદદ કરી શકે છે.
• મૂડ અને ઊર્જાના સ્તરમાં સુધારો કરવો: કસરત એન્ડોર્ફિનનું ઉત્પાદન કરી શકે છે, જે મૂડ-બૂસ્ટિંગ અસરો ધરાવે છે. તે તમારા ઊર્જાના સ્તરને વધારવામાં પણ મદદ કરી શકે છે.

કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવા માટે કસરત શરૂ કરવા માટે અહીં કેટલીક ટિપ્સ આપી છે:

• ધીમે ધીમે શરૂ કરો અને ધીમે ધીમે તમારી તીવ્રતા અને સમયગાળો વધારો.
• એવી પ્રવૃત્તિ પસંદ કરો જે તમને ગમે છે. જો તમને કસરત કરવામાં મજા ન આવે તો તમે તેને ચાલુ રાખવાની શક્યતા ઓછી હશે.
• મિત્ર અથવા પરિવારના સભ્ય સાથે કસરત કરો. કોઈની સાથે કસરત કરવી વધુ મજેદાર અને પ્રેરણાદાયક હોઈ શકે છે.
• વિવિધ પ્રકારની પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લો. આ તમને કંટાળો આવતો અટકાવવામાં અને તમારા શરીરને પડકાર

ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલનું જોખમ કેવી રીતે ઘટાડવું?

ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલનું જોખમ ઘટાડવા માટે ટિપ્સ:

જીવનશૈલીમાં ફેરફાર:

• સ્વસ્થ આહાર ખાવો:ઓછી સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબી, વધુ ફાઇબર, ફળો, શાકભાજી અને આખા અનાજનું સેવન કરો.
• નિયમિત કસરત કરો:અઠવાડિયામાં મોટાભાગના દિવસોમાં ઓછામાં ઓછા 30 મિનિટ મધ્યમ-તીવ્રતાવાળી કસરત કરો.
• વજન ઘટાડો: જો તમે વધારે વજન ધરાવો છો અથવા મેદસ્વી છો, તો વજન ઘટાડવાથી તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.
• ધૂમ્રપાન છોડો:ધૂમ્રપાન LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારે છે અને HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડે છે.
• તણાવ ઘટાડો: તણાવ LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારી શકે છે. તણાવ ઘટાડવા માટે યોગ, ધ્યાન અથવા ઊંડી શ્વાસ લેવાની કસરતોનો અભ્યાસ કરો.
• પૂરતી ઊંઘ લો:પુખ્ત વયના લોકોએ દર રાત્રે 7-8 કલાકની ઊંઘ લેવી જોઈએ.
• દવાઓ:
• જો જીવનશૈલીમાં ફેરફારથી તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર નિયંત્રણમાં ન આવે, તો ડૉક્ટર દવાઓ લખી શકે છે.
• કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતી સામાન્ય દવાઓમાં સ્ટેટિન્સ, બાઇલ એસિડ બાઈન્ડર્સ, નાયસિન, ફાઇબ્રેટ્સ અને ઇન્જેક્ટેબલ PCSK9 અવરોધકોનો સમાવેશ થાય છે.
• નિયમિત તપાસ:
• તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર નિયમિતપણે તપાસવું મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને જો તમને ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલનું જોખમ હોય.
• ડૉક્ટર તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર કેટલી વાર તપાસવું જોઈએ તે નક્કી કરશે.
• અન્ય ટિપ્સ:
• આલ્કોહોલનું સેવન મર્યાદિત કરો: ભારે પીવાથી LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધી શકે છે અને HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટી શકે છે.
• **ઓમેગા -3 ફેટી એસિડથી સમૃદ્ધ ખોરાકનું સેવન કર

સારાંશ:

કોલેસ્ટ્રોલ એ ચરબી જેવું પદાર્થ છે જે શરીરમાં જોવા મળે છે. તે કોષો બનાવવા, હોર્મોન્સ અને વિટામિન્સનું ઉત્પાદન કરવા અને ખોરાકને પચાવવા માટે જરૂરી છે.

બે પ્રકારના કોલેસ્ટ્રોલ છે:

• LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલ:આ રક્તવાહિનીઓમાં જમા થઈ શકે છે અને હૃદય રોગ અને સ્ટ્રોકનું જોખમ વધારી શકે છે.
• HDL (સારું) કોલેસ્ટ્રોલ:આ LDL (ખરાબ) કોલેસ્ટ્રોલને રક્તવાહિનીઓમાંથી દૂર કરવામાં મદદ કરે છે અને હૃદય રોગના જોખમને ઘટાડે છે.
• ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલનું જોખમ વધારતા પરિબળોમાં શામેલ છે:
• બિનઆરોગ્યપ્રદ આહાર: વધુ સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબી અને ઓછા ફાઇબરનું સેવન.
• ઓછી કસરત:
• વધારે વજન અથવા મેદસ્વીતા:
• ધૂમ્રપાન:
• પારિવારિક ઇતિહાસ:
• ઉંમર: પુરુષોમાં સ્ત્રીઓ કરતાં વહેલી ઉંમરે કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધવાનું શરૂ થાય છે.
• કેટલીક તબીબી સ્થિતિઓ: જેમ કે ડાયાબિટીસ અને ઉચ્ચ બ્લડ પ્રેશર.
• કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવા અને ઉચ્ચ કોલેસ્ટ્રોલના જોખમને ઘટાડવા માટે તમે ઘણી બધી બાબતો કરી શકો છો, જેમાં શામેલ છે:
• સ્વસ્થ આહાર ખાવો: ઓછી સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબી, વધુ ફાઇબર, ફળો, શાકભાજી અને આખા અનાજનું સેવન કરો.
• નિયમિત કસરત કરો: અઠવાડિયામાં મોટાભાગના દિવસોમાં ઓછામાં ઓછા 30 મિનિટ મધ્યમ-તીવ્રતાવાળી કસરત કરો.
• વજન ઘટાડો: જો તમે વધારે વજન ધરાવો છો અથવા મેદસ્વી છો, તો વજન ઘટાડવાથી તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.
• ધૂમ્રપાન છોડો:
• તણાવ ઘટાડો:
• પૂરતી ઊંઘ લો:
• નિયમિત તપાસ કરાવો:
• અન્ય ટિપ્સ: આલ્કોહોલનું સેવન મર્યાદિત કરો, ઓમેગા -3 ફેટી એસિડથી સમૃદ્ધ ખોરાકનું સેવન કરો અને જો જરૂરી હોય તો દવાઓ લો.