કિવી 

કિવિ શું છે?

કિવિ એક ખૂબ જ સ્વાદિષ્ટ અને પૌષ્ટિક ફળ છે. તેનું વૈજ્ઞાનિક નામ એક્ટિનીડિયા ડિલિસિઓસા છે. તેનું મૂળ ચીનમાં છે પરંતુ આજે તે દુનિયાભરમાં ઉગાડવામાં આવે છે. કિવિનું આકાર લંબગોળ અને રંગ ભૂરા હોય છે. તેની અંદર લીલો રંગનો ગુદા હોય છે અને તેમાં નાના-નાના કાળા બીજ હોય છે.

કિવિના ફાયદા:

• પોષણથી ભરપૂર: કિવિ વિટામિન સી, વિટામિન કે, ફાઇબર, પોટેશિયમ અને એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સથી ભરપૂર હોય છે.
• રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે: કિવિમાં રહેલું વિટામિન સી શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવામાં મદદ કરે છે.
• પાચનતંત્રને સ્વસ્થ રાખે છે: કિવિમાં રહેલું ફાઇબર પાચનતંત્રને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરે છે.
• હૃદયને સ્વસ્થ રાખે છે: કિવિમાં રહેલું પોટેશિયમ બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રણમાં રાખવામાં મદદ કરે છે અને હૃદયને સ્વસ્થ રાખે છે.
• કેન્સરથી રક્ષણ આપે છે: કિવિમાં રહેલા એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સ કેન્સરના કોષોના વિકાસને રોકવામાં મદદ કરે છે.

કિવિ ખાવાની રીતો:

• તમે કિવિને સીધું જ ખાઈ શકો છો.
• તમે કિવિને સલાડમાં ઉમેરી શકો છો.
• તમે કિવિનો જ્યુસ બનાવી શકો છો.
• તમે કિવિને સ્મૂધીમાં ઉમેરી શકો છો.

કિવિ ખાવાના ફાયદા:

• રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે: કિવિમાં વિટામિન સી ભરપૂર માત્રામાં હોય છે, જે આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરે છે. આનાથી આપણે ઠંડી, ખાંસી જેવી સામાન્ય બીમારીઓથી સરળતાથી બચી શકીએ છીએ.
• પાચનતંત્રને સ્વસ્થ રાખે છે: કિવિમાં ફાઈબર હોય છે, જે પાચનને સુધારે છે અને કબજિયાતથી રાહત આપે છે. આ ઉપરાંત, તે આંતરડાના સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
• હૃદયને સ્વસ્થ રાખે છે: કિવિમાં પોટેશિયમ હોય છે, જે બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે અને હૃદય રોગના જોખમને ઘટાડે છે.
• કેન્સરથી રક્ષણ આપે છે: કિવિમાં એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સ હોય છે, જે કેન્સરના કોષોના વિકાસને રોકવામાં મદદ કરે છે.
• ત્વચા માટે ફાયદાકારક: કિવિમાં વિટામિન E હોય છે, જે ત્વચાને સ્વસ્થ રાખે છે અને વૃદ્ધત્વના લક્ષણોને ધીમું કરે છે.

કિવિ કેવી રીતે ખાવું?

કિવિને તમે તાજા ખાઈ શકો છો અથવા તેનો ઉપયોગ સલાડ, સ્મૂધી, જ્યુસ અથવા ડેઝર્ટમાં કરી શકો છો.

કિવિનું સેવન કેવી રીતે કરવું?

કિવિને તમારા રોજિંદા આહારમાં અનેક રીતે સામેલ કરી શકો છો. તેના સ્વાદ અને પોષક તત્વોને કારણે તેને ખૂબ જ લોકપ્રિય ફળ બનાવે છે. આ કેટલીક રીતો છે જેમાં તમે કિવિનું સેવન કરી શકો છો:

• તાજું: કિવિને ધોઈને છોલીને તરત જ ખાઈ શકાય છે. તેનો સ્વાદ મીઠો અને થોડો ખાટો હોય છે.
• સલાડ: કિવિને ફ્રૂટ સલાડમાં અન્ય ફળો સાથે મિક્સ કરીને ખાઈ શકાય છે.
• સ્મૂધી: કિવિને દૂધ, દહીં, અન્ય ફળો અને શાકભાજી સાથે મિક્સ કરીને સ્મૂધી બનાવી શકાય છે.
• જ્યુસ: કિવિને અન્ય ફળો સાથે મિક્સ કરીને ફ્રૂટ જ્યુસ બનાવી શકાય છે.
• ડેઝર્ટ: કિવિને યોગર્ટ, મુસલી અથવા અન્ય ડેઝર્ટમાં ઉમેરી શકાય છે.
• બ્રેકફાસ્ટ: કિવિને ઓટ્સ અથવા દહીં સાથે મિક્સ કરીને બ્રેકફાસ્ટમાં લઈ શકાય છે.

કિવિ પસંદ કરતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવાના મુદ્દા:

• કિવિને દબાવવાથી થોડું નરમ લાગવું જોઈએ.
• ત્વચા પર કોઈ ડાઘા અથવા નુકસાન ન હોવું જોઈએ.
• વજનમાં ભારે લાગવું જોઈએ.

કિવિ ખાવાના ફાયદા:

• રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે
• પાચનતંત્રને સ્વસ્થ રાખે છે
• હૃદયને સ્વસ્થ રાખે છે
• કેન્સરથી રક્ષણ આપે છે
• ત્વચા માટે ફાયદાકારક

કિવિ કોણે ન ખાવું જોઈએ?

• એલર્જી ધરાવતા લોકો: કેટલાક લોકોને કિવિથી એલર્જી હોય છે. જો તમને કિવિ ખાધા પછી ખંજવાળ, સોજો, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ અથવા અન્ય કોઈ એલર્જિક પ્રતિક્રિયા થાય છે, તો તમારે કિવિ ખાવાનું બંધ કરી દેવું જોઈએ અને તરત જ ડૉક્ટરને મળવું જોઈએ.
• કિડનીની સમસ્યા ધરાવતા લોકો: કિવિમાં પોટેશિયમનું પ્રમાણ વધુ હોય છે. કિડનીની સમસ્યા ધરાવતા લોકોમાં પોટેશિયમનું સ્તર વધી જવાથી સ્વાસ્થ્ય સંબંધી ગંભીર સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. આવા લોકોએ કિવિ ખાતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
• દવાઓ લેતા લોકો: કેટલીક દવાઓ કિવિ સાથે પ્રતિક્રિયા કરી શકે છે. જો તમે કોઈ દવા લઈ રહ્યા હોવ તો કિવિ ખાતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.

કિવિ ખાવાની સાવચેતીઓ:

• મધ્યમ માત્રામાં ખાઓ: કિવિ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે, પરંતુ તેને મધ્યમ માત્રામાં જ ખાવું જોઈએ. વધુ પ્રમાણમાં કિવિ ખાવાથી ડાયેરિયા થઈ શકે છે.
• પાકેલું કિવિ પસંદ કરો: પાકેલું કિવિ ખાવામાં સરળ હોય છે અને તેના સ્વાદમાં વધુ મીઠાશ હોય છે.
• છાલ ઉતારીને ખાઓ: કિવિની છાલ ખાવા યોગ્ય નથી.

કિવિના ઉપયોગ:

• રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે: કિવિમાં વિટામિન સી ભરપૂર માત્રામાં હોય છે, જે આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરે છે. આનાથી આપણે ઠંડી, ખાંસી જેવી સામાન્ય બીમારીઓથી સરળતાથી બચી શકીએ છીએ.
• પાચનતંત્રને સ્વસ્થ રાખે છે: કિવિમાં ફાઈબર હોય છે, જે પાચનને સુધારે છે અને કબજિયાતથી રાહત આપે છે. આ ઉપરાંત, તે આંતરડાના સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
• હૃદયને સ્વસ્થ રાખે છે: કિવિમાં પોટેશિયમ હોય છે, જે બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે અને હૃદય રોગના જોખમને ઘટાડે છે.
• કેન્સરથી રક્ષણ આપે છે: કિવિમાં એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સ હોય છે, જે કેન્સરના કોષોના વિકાસને રોકવામાં મદદ કરે છે.
• ત્વચા માટે ફાયદાકારક: કિવિમાં વિટામિન E હોય છે, જે ત્વચાને સ્વસ્થ રાખે છે અને વૃદ્ધત્વના લક્ષણોને ધીમું કરે છે.
• આંખોના સ્વાસ્થ્ય માટે: કિવિમાં લ્યુટીન અને ઝેક્સાન્થિન જેવા પોષક તત્વો હોય છે, જે આંખોને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરે છે અને મોતિયા જેવી આંખની સમસ્યાઓનું જોખમ ઘટાડે છે.

કિવિને આ રીતે કરી શકો છો ઉપયોગ:

• તાજું: કિવિને ધોઈને છોલીને તરત જ ખાઈ શકાય છે.
• સલાડ: કિવિને ફ્રૂટ સલાડમાં અન્ય ફળો સાથે મિક્સ કરીને ખાઈ શકાય છે.
• સ્મૂધી: કિવિને દૂધ, દહીં, અન્ય ફળો અને શાકભાજી સાથે મિક્સ કરીને સ્મૂધી બનાવી શકાય છે.
• જ્યુસ: કિવિને અન્ય ફળો સાથે મિક્સ કરીને ફ્રૂટ જ્યુસ બનાવી શકાય છે.
• ડેઝર્ટ: કિવિને યોગર્ટ, મુસલી અથવા અન્ય ડેઝર્ટમાં ઉમેરી શકાય છે.
• બ્રેકફાસ્ટ: કિવિને ઓટ્સ અથવા દહીં સાથે મિક્સ કરીને બ્રેકફાસ્ટમાં લઈ શકાય છે.

કિવિ પસંદ કરતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવાના મુદ્દા:

• કિવિને દબાવવાથી થોડું નરમ લાગવું જોઈએ.
• ત્વચા પર કોઈ ડાઘા અથવા નુકસાન ન હોવું જોઈએ.
• વજનમાં ભારે લાગવું જોઈએ.

કિવિની ખેતી: એક નફાકારક વ્યવસાય

કિવિ એક એવું ફળ છે જેની માંગ દિનપ્રતિદિન વધી રહી છે. તેની ખેતી કરવાથી ખેડૂતો સારી કમાણી કરી શકે છે. કિવિની ખેતી માટે યોગ્ય વાતાવરણ અને જમીનની જરૂર હોય છે.

કિવિની ખેતી માટે જરૂરી વાતાવરણ:

• તાપમાન: કિવિને ઠંડુ અને ભેજવાળું વાતાવરણ ગમે છે.
• જમીન: સારી નિકાસવાળી, ઊંડી, ફળદ્રુપ, ગોરાડુ રેતાળ જમીન કિવિના બગીચા માટે યોગ્ય છે.
• પાણી: કિવિને નિયમિત પાણી આપવું જરૂરી છે.

કિવિની ખેતીની પ્રક્રિયા:

• જમીનની તૈયારી: વાવેતર કરતા પહેલા જમીનને સારી રીતે ખેડીને સુધારવી જોઈએ.
• છોડનું વાવેતર: કિવિના છોડને બડિંગ, કલમ અથવા લેયરિંગ પદ્ધતિથી રોપવામાં આવે છે.
• સિંચાઈ: કિવિને નિયમિત પાણી આપવું જરૂરી છે, ખાસ કરીને ઉનાળામાં.
• ખાતર: કિવિના છોડને નિયમિત ખાતર આપવું જોઈએ.
• રોગ નિયંત્રણ: કિવિના છોડને રોગો અને જીવાતોથી બચાવવા માટે જરૂરી પગલાં લેવા જોઈએ.

કિવિની વિવિધ જાતો:

ભારતમાં મોટે ભાગે કિવિની મોન્ટી, તુમાયુરી, હેવર્ડ, એબોટ, એલિસન અને બ્રુનો જાતોની ખેતી કરવામાં આવે છે.

કિવિની ખેતીના ફાયદા:

• સારી કમાણી: કિવિની માંગ વધુ હોવાથી તેની ખેતી કરવાથી ખેડૂતો સારી કમાણી કરી શકે છે.
• રોજગારની તકો: કિવિની ખેતીથી ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં રોજગારની તકો ઉત્પન્ન થાય છે.
• આરોગ્ય માટે ફાયદાકારક: કિવિ એક પૌષ્ટિક ફળ છે જે આરોગ્ય માટે ઘણા ફાયદાકારક છે.

કિવિની ખેતીની મુશ્કેલીઓ:

• વાતાવરણ: કિવિને ખાસ પ્રકારના વાતાવરણની જરૂર હોય છે.
• રોગ અને જીવાત: કિવિના છોડને ઘણા રોગો અને જીવાતો થાય છે.
• બજાર: કિવિની બજાર મર્યાદિત હોઈ શકે છે.

કિવિની ખેતી માટે જમીનની તૈયારી:

1. જમીનની પસંદગી:

• કિવિને સારી નિકાસવાળી, ઊંડી, ફળદ્રુપ, ગોરાડુ રેતાળ જમીન ગમે છે.
• જમીનનો pH 6.0 થી 7.0 ની વચ્ચે હોવો જોઈએ.
• જમીનમાં પૂરતા પ્રમાણમાં કાર્બનિક પદાર્થ હોવા જરૂરી છે.

2.ખેડ:

• વાવેતર કરતા પહેલા જમીનને 3-4 વખત સારી રીતે ખેડીને સુધારવી જોઈએ.
• ખેડ દરમિયાન જમીનમાંથી કાંકરા, પથ્થરો વગેરે દૂર કરવા જોઈએ.

3.ખાતર:

• વાવેતર કરતા પહેલા જમીનમાં સારું ખાતર નાખવું જરૂરી છે.
• સાર્વત્રિક ખાતર, કમ્પોસ્ટ ખાતર અને જૈવિક ખાતરનો ઉપયોગ કરી શકાય છે.
• ખાતરને જમીનમાં સારી રીતે મિક્સ કરવું જોઈએ.

4.પાણીની વ્યવસ્થા:

• કિવિને નિયમિત પાણીની જરૂર પડે છે.
• વાવેતર કરતા પહેલા સિંચાઈની વ્યવસ્થા કરવી જોઈએ.
• ડ્રિપ સિંચાઈ સૌથી સારી પદ્ધતિ છે.

5. જમીનની સપાટી:

• વાવેતર કરતા પહેલા જમીનને સપાટ કરવી જોઈએ.
• જમીનમાં નાના-નાના ઢાળ બનાવી શકાય જેથી પાણીનો નિકાલ સરળતાથી થાય.

કિવિની ખેતી માટે જમીન તૈયાર કરતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવાના મુદ્દા:

• જમીનની તૈયારીનું કામ વાવેતરના 15-20 દિવસ પહેલા પૂર્ણ કરવું જોઈએ.
• જમીનને સારી રીતે ભેજવાળી રાખવી જોઈએ.
• જમીનમાં ઓછામાં ઓછા 3-4 ફૂટનું અંતર રાખીને છોડ રોપવા જોઈએ.
• જમીનમાં ઘાસ ઉગવા ન દો.
• નિયમિત જમીનની તપાસ કરતા રહો અને જરૂર પડ્યે જંતુનાશક દવાઓનો છંટકાવ કરો.

કિવિની ખેતી માટે જમીનની તૈયારી કરવાથી નીચેના ફાયદા થાય છે:

• છોડ સારી રીતે વિકસે છે.
• ઉત્પાદન વધે છે.
• ફળોની ગુણવત્તા સુધરે છે.
• છોડ રોગ અને જીવાતોથી બચે છે.

કિવિની લણણી

કિવિની લણણીનો યોગ્ય સમય

કિવિની લણણીનો સમય જાત અને આબોહવા પર આધારિત હોય છે. સામાન્ય રીતે, કિવિના ફળ પાકવામાં 6-8 મહિનાનો સમય લાગે છે. ફળ પાકી ગયું છે કે નહીં તે નક્કી કરવા માટે નીચેના પર ધ્યાન આપવું જોઈએ:

• રંગ: પાકેલા કિવિનો રંગ ભૂરા થઈ જાય છે અને તેની ત્વચા પર કાળા ડાઘા દેખાય છે.
• કદ: પાકેલા કિવિનું કદ મોટું હોય છે અને તેનું વજન પણ વધારે હોય છે.
• સખતપણું: પાકેલું કિવિ થોડું નરમ હોય છે. પરંતુ ખૂબ નરમ ફળ બગડેલા હોય છે.
• સ્વાદ: પાકેલા કિવિનો સ્વાદ મીઠો અને સુગંધિત હોય છે.

કિવિની લણણીની રીત

કિવિને હાથથી જ કાપીને લણવામાં આવે છે. લણણી કરતી વખતે ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે ફળને કોઈ નુકસાન ન થાય. લણણી કરેલા ફળને ઠંડી જગ્યાએ સંગ્રહ કરવા જોઈએ.

લણણી પછીની કામગીરી

લણણી પછી કિવિના ફળને સૉર્ટ કરવા, સાફ કરવા અને પેકિંગ કરવાની જરૂર પડે છે. સારી રીતે પેક કરેલા ફળને લાંબા સમય સુધી સંગ્રહ કરી શકાય છે.

કિવિની લણણીમાં ધ્યાન રાખવાના મુદ્દા

• લણણીનો સમય યોગ્ય હોવો જોઈએ.
• ફળને હાથથી કાપીને લણવું જોઈએ.
• લણણી કરતી વખતે ફળને કોઈ નુકસાન ન થાય તેનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ.
• લણણી કરેલા ફળને ઠંડી જગ્યાએ સંગ્રહ કરવું જોઈએ.
• ફળને સારી રીતે સૉર્ટ કરવું, સાફ કરવું અને પેકિંગ કરવું જોઈએ.

કિવિના રોપા: તમારી ખેતીની શરૂઆત

કિવિના રોપા એ તમારી સફળ કિવિ ખેતીની શરૂઆત છે. સારી ગુણવત્તાવાળા રોપા પસંદ કરવાથી તમારી પાકની સફળતાની શક્યતા વધે છે.

કિવિ રોપા પસંદ કરતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવાના મુદ્દા:

1. રોપાની ઉંમર:
   • 6-8 મહિનાના રોપા સારા માનવામાં આવે છે.
   • ખૂબ નાના અથવા ખૂબ મોટા રોપા ટાળવા જોઈએ.
2. રોપાની તંદુરસ્તી:
   • રોપા સ્વસ્થ, રોગમુક્ત અને સારી રીતે વિકસિત હોવા જોઈએ.
   • પાંદડા લીલા અને ચમકદાર હોવા જોઈએ.
   • દાંડી મજબૂત અને સ્વસ્થ હોવી જોઈએ.
3. રોપાની જાત:
   • તમારા વિસ્તારની આબોહવા અને જમીનની સ્થિતિને અનુકૂળ જાત પસંદ કરો.
   • સારી ઉપજ આપતી અને રોગ પ્રતિકારક જાતો પસંદ કરો.
4. રોપાનો સ્ત્રોત:
   • વિશ્વસનીય નર્સરી અથવા ખેડૂત પાસેથી રોપા ખરીદો.
   • રોપાની ગુણવત્તા અને મૂળની સ્થિતિ ચકાસો.

કિવિ રોપા વાવવાની પ્રક્રિયા:

1. ખાડા ખોદો:
   • દરેક છોડ માટે 60x60x60 સેમીના ખાડા ખોદો.
   • ખાડાની નીચે સારી ગુણવત્તાવાળી માટી અને કોમ્પોસ્ટ ભરો.
2. રોપા વાવો:
   • ખાડામાં રોપાને સીધું ઉભું રાખીને વાવો.
   • મૂળને સારી રીતે ફેલાવો અને માટીથી ઢાંકો.
   • રોપાની આસપાસ માટીને હળવેથી દબાવો.
3. પાણી આપો:
   • રોપા વાવ્યા પછી સારી રીતે પાણી આપો.
   • નિયમિત પાણી આપતા રહો, ખાસ કરીને સુકાળા સમયમાં.

કિવિ રોપાની સંભાળ:

• ખાતર: નિયમિત ખાતર આપો.
• સિંચાઈ: નિયમિત પાણી આપો.
• છંટણી: વધારાની શાખાઓ કાપી નાખો.
• રોગ અને જીવાત નિયંત્રણ: જરૂર પડ્યે જંતુનાશક દવાઓનો છંટકાવ કરો.

સારી ગુણવત્તાવાળા રોપા અને યોગ્ય સંભાળથી તમે સફળ કિવિ ખેતી કરી શકો છો.

કિવિની મહત્વની બાબતો:

કિવિની ખેતી એ એક નફાકારક વ્યવસાય હોઈ શકે છે, પરંતુ તેની સફળતા માટે કેટલીક મહત્વની બાબતો ધ્યાનમાં રાખવી જરૂરી છે.

• જમીન અને વાતાવરણ
• રોપાની પસંદગી
• વાવેતર અને સંભાળ
• લણણી