સોરાયસિસ

સૉરાયિસસ શું છે?

સૉરાયિસસ એ એક સ્વ-પ્રતિરક્ષા રોગ છે જે ત્વચાને અસર કરે છે. તે લાલ, ખંજવાળવાળા, જાડા પેચ્સનું કારણ બને છે જેને પ્લેક કહેવાય છે. પ્લેક કોઈપણ જગ્યાએ દેખાઈ શકે છે, પરંતુ તે સામાન્ય રીતે ઘૂંટણ, કોણી, માથાના ચામડી, પીઠ અને પગ પર દેખાય છે.

સૉરાયિસસ એ ચેપી રોગ નથી. તે કોઈ ચોક્કસ કારણથી થતો નથી, પરંતુ જીન, ચેપ અને પર્યાવરણીય પરિબળો સહિતના પરિબળોના સંયોજનથી તે થવાની શક્યતા વધુ હોય છે.

સૉરાયિસસનો કોઈ ઈલાજ નથી, પરંતુ ઘણી સારવારો ઉપલબ્ધ છે જે લક્ષણોને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે. સારવારમાં દવાઓ, લાઈટ થેરાપી અને જીવનશૈલીમાં ફેરફારનો સમાવેશ થઈ શકે છે.

સૉરાયિસસ ધરાવતા ઘણા લોકો સ્વસ્થ અને ઉત્પાદક જીવન જીવી શકે છે. જો તમને લાગે કે તમને સૉરાયિસસ હોઈ શકે છે, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે જેથી તે યોગ્ય નિદાન કરી શકે અને તમારા માટે યોગ્ય સારવાર યોજના બનાવી શકે.

સોરાયસીસના કેટલા પ્રકાર છે?

સૉરાયિસસના છ મુખ્ય પ્રકારો છે:

• પ્લેક સૉરાયિસસ સૌથી સામાન્ય પ્રકાર છે. તે લાલ, ખંજવાળવાળા, જાડા પેચ્સનું કારણ બને છે જેને પ્લેક કહેવાય છે. પ્લેક કોઈપણ જગ્યાએ દેખાઈ શકે છે, પરંતુ તે સામાન્ય રીતે ઘૂંટણ, કોણી, માથાના ચામડી, પીઠ અને પગ પર દેખાય છે.
• ગટ્ટેટ સૉરાયિસસ નાના, લાલ ડોટ્સ દ્વારા વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. પસ. આ ડોટ્સ સામાન્ય રીતે ધડ પર દેખાય છે, પરંતુ તે કોઈપણ જગ્યાએ દેખાઈ શકે છે. ગટ્ટેટ સૉરાયિસસ ઘણી વખત સ્ટ્રેપ થ્રોટ જેવા ચેપ પછી શરૂ થાય છે.
• પુસ્તુક સૉરાયિસસ સિલ્વર સ્કેલ સાથે જાડા, લાલ પ્લેક્સનું કારણ બને છે. આ પ્લેક્સ સામાન્ય રીતે હથેળીઓ અને પગના તળિયે દેખાય છે.
• પ્યુસ્ચ્યુલર સૉરાયિસસ નાના, સફેદ પ્યુસ્ચ્યુલ્સ દ્વારા વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે જે લાલ પ્લેક પર દેખાય છે. આ પ્રકારનું સૉરાયિસસ દુર્લભ છે અને તે ગંભીર હોઈ શકે છે.
• એરિથ્રોડર્મિક સૉરાયિસસ એ સૉરાયિસસનો એક દુર્લભ અને ગંભીર પ્રકાર છે જે મોટાભાગના શરીરને અસર કરે છે. તે લાલ, ખંજવાળવાળી ત્વચાનું કારણ બને છે જે ગરમી અને તાવ જેવા અન્ય લક્ષણો સાથે હોઈ શકે છે.
• નાખ સૉરાયિસસ નાખને અસર કરી શકે છે અને તેનાથી તે જાડા થઈ શકે છે, ગળાઈ જાય છે અથવા વિકૃત થઈ શકે છે.

સૉરાયિસસનો પ્રકાર જે તમને થાય છે તે તમારી ત્વચા પર કેવી અસર કરે છે તે નક્કી કરશે. તમારા માટે શ્રેષ્ઠ સારવાર. તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે જેથી તેઓ તમારો પ્રકાર નક્કી કરી શકે અને તમારા માટે યોગ્ય સારવાર યોજના બનાવી શકે.

મારા શરીરના કયા ભાગને સૉરાયિસસ અસર કરશે?

સૉરાયિસસ શરીરના કોઈપણ ભાગને અસર કરી શકે છે, પરંતુ તે સામાન્ય રીતે નીચેના વિસ્તારોને અસર કરે છે:

• ઘૂંટણ
• કોણી
• સ્કેલ્પ
• પીઠ
• પગ

ક્યારેક, સૉરાયિસસ નીચેના વિસ્તારોને પણ અસર કરી શકે છે:

• હાથ અને પગની આંગળીઓ
• મુખ
• જાતિય અંગો

દુર્લભ કિસ્સાઓમાં, સૉરાયિસસ નખને પણ અસર કરી શકે છે. આનાથી નાખ જાડા થઈ શકે છે, ગળાઈ શકે છે અથવા વિકૃત થઈ શકે છે.

તમારા શરીરના કયા ભાગને સૉરાયિસસ અસર કરશે તે તમારા વ્યક્તિગત કેસ પર આધાર રાખે છે. કેટલાક લોકો ફક્ત એક અથવા બે સ્થળોને અસર કરે છે, જ્યારે અન્ય લોકોને વ્યાપક સૉરાયિસસ હોઈ શકે છે જે તેમના શરીરના મોટા ભાગને આવરી લે છે.

જો તમને લાગે કે તમને સૉરાયિસસ હોઈ શકે છે, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ તમારા લક્ષણોનું મૂલ્યાંકન કરી શકે છે અને નિદાન કરી શકે છે, અને તેઓ તમારા માટે યોગ્ય સારવાર યોજના બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે.

સૉરિયાટિક સંધિવા શું છે?

સોરાયટિક સંધિવા (સોરાયસીસ સંધિવા) એ એક સ્વ-પ્રતિરક્ષા રોગ છે જે સાંધા, પીઠ અને પગને અસર કરે છે. તે સોરાયસીસ ધરાવતા લગભગ 30% લોકોને અસર કરે છે.

સોરાયટિક સંધિવાના લક્ષણોમાં સાંધામાં દુખાવો, સોજો, કઠોરતા અને લાલાશનો સમાવેશ થાય છે. પ્રભાવિત સાંધા સોજી શકે છે અને ગરમ અથવા સ્પર્શ માટે સંવેદનશીલ બની શકે છે. સોરાયટિક સંધિવા થાક, તાવ અને વજન ઘટાડા જેવા અન્ય લક્ષણો પણનું કારણ બની શકે છે.

સોરાયટિક સંધિવાનો કોઈ ઈલાજ નથી, પરંતુ ઘણી સારવારો ઉપલબ્ધ છે જે લક્ષણોને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે. સારવારમાં દવાઓ, શારીરિક થેરાપી અને જીવનશૈલીમાં ફેરફારનો સમાવેશ થઈ શકે છે.

સોરાયટિક સંધિવા ધરાવતા ઘણા લોકો સક્રિય અને ઉત્પાદક જીવન જીવી શકે છે. જો તમને લાગે કે તમને સોરાયટિક સંધિવા હોઈ શકે છે, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે જેથી તે યોગ્ય નિદાન કરી શકે અને તમારા માટે યોગ્ય સારવાર યોજના બનાવી શકે.

સૉરાયિસસના કારણો શું છે?

સૉરાયિસસના ચોક્કસ કારણનું જાણવું મુશ્કેલ છે, પરંતુ એવું માનવામાં આવે છે કે તે જીન અને પર્યાવરણીય પરિબળોના સંયોજનથી થાય છે.

જીન

જો તમારા પરિવારમાં કોઈને સૉરાયિસસ હોય, તો તમને તે થવાની શક્યતા વધુ હોય છે. સંશોધકોએ ઘણા જનીનોને ઓળખ્યા છે જે સૉરાયિસસના જોખમ સાથે જોડાયેલા છે.

પર્યાવરણીય પરિબળો

કેટલાક પર્યાવરણીય પરિબળો સૉરાયિસસના પ્રગટ થવાને ટ્રિગર કરી શકે છે અથવા તેને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે, જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

• સ્ટ્રેપ થ્રોટ જેવા ચેપ
• ઇજા
• ક્યાંક દવાઓ
• ધૂમ્રપાન
• આલ્કોહોલનું સેવન
• તણાવ

જો તમને લાગે કે તમને સૉરાયિસસ હોઈ શકે છે, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ તમારા લક્ષણોનું મૂલ્યાંકન કરી શકે છે અને નિદાન કરી શકે છે, અને તેઓ તમારા માટે યોગ્ય સારવાર યોજના બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે.

સૉરાયિસસ એક સ્વ-પ્રતિરક્ષા રોગ છે, જેનો અર્થ એ છે કે તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ તમારી ત્વચાની સ્વસ્થ કોષો પર હુમલો કરે છે. આ લાલ, ખંજવાળવાળા, જાડા પેચ્સનું કારણ બને છે જેને પ્લેક કહેવાય છે. પ્લેક કોઈપણ જગ્યાએ દેખાઈ શકે છે, પરંતુ તે સામાન્ય રીતે ઘૂંટણ, કોણી, માથાના ચામડી, પીઠ અને પગ પર દેખાય છે.

સૉરાયિસસ ચેપી નથી. તે કોઈ ચોક્કસ કારણથી થતો નથી, પરંતુ જીન, ચેપ અને પર્યાવરણીય પરિબળો સહિતના પરિબળોના સંયોજનથી તે થવાની શક્યતા વધુ હોય છે.

સૉરાયિસસનો કોઈ ઈલાજ નથી, પરંતુ ઘણી સારવારો ઉપલબ્ધ છે જે લક્ષણોને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે. સારવારમાં દવાઓ, લાઈટ થેરાપી અને જીવનશૈલીમાં ફેરફારનો સમાવેશ થઈ શકે છે.

સૉરાયિસસ ધરાવતા ઘણા લોકો સ્વસ્થ અને ઉત્પાદક જીવન જીવી શકે છે. જો તમને લાગે કે તમને સૉરાયિસસ હોઈ શકે છે, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે જેથી તે યોગ્ય નિદાન કરી શકે અને તમારા માટે યોગ્ય સારવાર યોજના બનાવી શકે.

સૉરાયિસસના ચિહ્નો અને લક્ષણો શું છે?

સૉરાયિસસના સૌથી સામાન્ય ચિહ્નો અને લક્ષણોમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

• લાલ, ખંજવાળવાળા, જાડા પેચ્સ જેને પ્લેક કહેવાય છે. પ્લેક કોઈપણ જગ્યાએ દેખાઈ શકે છે, પરંતુ તે સામાન્ય રીતે ઘૂંટણ, કોણી, માથાના ચામડી, પીઠ અને પગ પર દેખાય છે.
• નાખ પર ફેરફારો. સૉરાયિસસ નાખને જાડા થઈ શકે છે, ગળાઈ શકે છે અથવા વિકૃત કરી શકે છે.
• સાંધામાં દુખાવો અને સોજો (સોરાયટિક સંધિવા).
• થાક
• તાવ
• વજન ઘટાડો

ક્યારેક, સૉરાયિસસ સાથે અન્ય તબીબી સ્થિતિઓ પણ સંકળાયેલી હોય છે, જેમ કે હૃદય રોગ, સ્ટ્રોક અને મૂડ ડિસઓર્ડર.

જો તમને લાગે કે તમને સૉરાયિસસ હોઈ શકે છે, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ તમારા લક્ષણોનું મૂલ્યાંકન કરી શકે છે અને નિદાન કરી શકે છે, અને તેઓ તમારા માટે યોગ્ય સારવાર યોજના બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે.

સૉરાયિસસ એક સ્વ-પ્રતિરક્ષા રોગ છે, જેનો અર્થ એ છે કે તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ તમારી ત્વચાની સ્વસ્થ કોષો પર હુમલો કરે છે. આ લાલ, ખંજવાળવાળા, જાડા પેચ્સનું કારણ બને છે જેને પ્લેક કહેવાય છે. પ્લેક કોઈપણ જગ્યાએ દેખાઈ શકે છે, પરંતુ તે સામાન્ય રીતે ઘૂંટણ, કોણી, માથાના ચામડી, પીઠ અને પગ પર દેખાય છે.

સૉરાયિસસ ફાટી નીકળવાનું કારણ શું છે?

સૉરાયિસસ ફાટી નીકળવાનું ચોક્કસ કારણ હજુ સુધી સંપૂર્ણપણે સમજાયું નથી, પરંતુ ઘણા પરિબળો ફાળો આપી શકે છે, જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

1. રોગપ્રતિકારક શક્તિનો અતિશય પ્રતિસાદ: સૉરાયિસસ એક સ્વ-પ્રતિરક્ષા રોગ છે, જેનો અર્થ એ છે કે તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ તમારી ત્વચાની સ્વસ્થ કોષો પર હુમલો કરે છે. આ ઝડપી કોષ વૃદ્ધિ અને ત્વચાના કોષોના જમા થવા તરફ દોરી જાય છે, જેના કારણે પ્લેક અને સોજો થાય છે.

2. જીનેટિક્સ: સૉરાયિસસ માટે જવાબદાર કેટલાક જનીનો ઓળખવામાં આવ્યા છે. જો તમારા પરિવારમાં કોઈને સૉરાયિસસ હોય, તો તમને તે થવાની શક્યતા વધુ હોય છે.

3. ચેપ: ચેપ, ખાસ કરીને સ્ટ્રેપ થ્રોટ, કેટલાક લોકોમાં સૉરાયિસસના પ્રથમ પ્રગટ થવાને ટ્રિગર કરી શકે છે અથવા તેને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.

4. દવાઓ: કેટલીક દવાઓ, જેમ કે બીટા બ્લોકર્સ અને લિથિયમ, સૉરાયિસસના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.

5. ઇજા: ત્વચાને ઇજા, જેમ કે કાપ અથવા બર્ન, સૉરાયિસસ પેચના સ્થાને થઈ શકે છે જેને “કોબનર ફીનોમિનોન” કહેવાય છે.

6. તણાવ: તણાવ સૉરાયિસસના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.

7. હોર્મોન્સ: મહિલાઓમાં, ગર્ભાવસ્થા અને માસિક ધર્મ ચક્ર દરમિયાન સૉરાયિસસના લક્ષણો વધુ ખરાબ થઈ શકે છે.

8. ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલનું સેવન: ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલનું સેવન સૉરાયિસસના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે અને તેની સારવારને વધુ મુશ્કેલ બનાવી શકે છે.

જો તમને સૉરાયિસસ ફાટી નીકળવાનો અનુભવ થાય, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ તમારા લક્ષણોનું મૂલ્યાંકન કરી શકે છે અને કોઈપણ અંતર્ગત તબીબી સ્થિતિઓને નકારી શકે છે જે ફાળો આપી શકે છે. તેઓ તમારા માટે શ્રેષ્ઠ સારવાર પસંદ કરવામાં પણ તમારી મદદ કરી શકે છે.

શું સૉરાયિસસ ચેપી છે?

નહીં, સૉરાયિસસ ચેપી નથી.

આ એક સ્વ-પ્રતિરક્ષા રોગ છે જેનો અર્થ એ છે કે તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ તમારી ત્વચાની સ્વસ્થ કોષો પર હુમલો કરે છે. આનાથી લાલ, ખંજવાળવાળા, જાડા પેચ્સ થાય છે જેને પ્લેક કહેવાય છે. પ્લેક કોઈપણ જગ્યાએ દેખાઈ શકે છે, પરંતુ તે સામાન્ય રીતે ઘૂંટણ, કોણી, માથાના ચામડી, પીઠ અને પગ પર દેખાય છે.

તમે સૉરાયિસસ ધરાવતી વ્યક્તિને સ્પર્શ કરીને અથવા તેમની સાથે કોઈ વસ્તુ શેર કરીને સૉરાયિસસ મેળવી શકતા નથી.

જો કે, કેટલાક પરિબળો સૉરાયિસસના પ્રગટ થવાને ટ્રિગર કરી શકે છે અથવા તેને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે, જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

• જીન: જો તમારા પરિવારમાં કોઈને સૉરાયિસસ હોય, તો તમને તે થવાની શક્યતા વધુ હોય છે.
• ચેપ: ચેપ, ખાસ કરીને સ્ટ્રેપ થ્રોટ, કેટલાક લોકોમાં સૉરાયિસસના પ્રથમ પ્રગટ થવાને ટ્રિગર કરી શકે છે અથવા તેને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.
• દવાઓ: કેટલીક દવાઓ, જેમ કે બીટા બ્લોકર્સ અને લિથિયમ, સૉરાયિસસના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.
• ઇજા: ત્વચાને ઇજા, જેમ કે કાપ અથવા બર્ન, સૉરાયિસસ પેચના સ્થાને થઈ શકે છે જેને “કોબનર ફીનોમિનોન” કહેવાય છે.
• તણાવ: તણાવ સૉરાયિસસના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.
• ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલનું સેવન: ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલનું સેવન સૉરાયિસસના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે અને તેની સારવારને વધુ મુશ્કેલ બનાવી શકે છે.

જો તમને લાગે કે તમને સૉરાયિસસ હોઈ શકે છે, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ તમારા લક્ષણોનું મૂલ્યાંકન કરી શકે છે અને નિદાન કરી શકે છે, અને તેઓ તમારા માટે યોગ્ય સારવાર યોજના બનાવવામાં મદદ કરી શકે છે.

સૉરાયિસસનો કોઈ ઈલાજ નથી, પરંતુ ઘણી સારવારો ઉપલબ્ધ છે જે લક્ષણોને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે. સારવારમાં દવાઓ, લાઈટ થેરાપી અને જીવનશૈલીમાં ફેરફારનો સમાવેશ થઈ શકે છે.

સૉરાયિસસ અને ખરજવું વચ્ચે શું તફાવત છે?

સૉરાયિસસ અને ખરજવું બંને ત્વચાની સ્થિતિઓ છે, પરંતુ તેમની વચ્ચે કેટલાક મુખ્ય તફાવતો છે:

કારણ:

• સૉરાયિસસ: એક સ્વ-પ્રતિરક્ષા રોગ છે જેમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ તમારી ત્વચાની સ્વસ્થ કોષો પર હુમલો કરે છે.
• ખરજવું: એક એલર્જીક પ્રતિક્રિયા છે જે ઘણી બધી બાબતોને કારણે થઈ શકે છે, જેમ કે ખોરાક, દવાઓ અથવા પર્યાવરણીય પરિબળો.

લક્ષણો:

• સૉરાયિસસ: લાલ, ખંજવાળવાળા, જાડા પેચ્સ (પ્લેક) દ્વારા વર્ગીકૃત થયેલ છે જે કોઈપણ જગ્યાએ દેખાઈ શકે છે, પરંતુ સામાન્ય રીતે ઘૂંટણ, કોણી, માથાના ચામડી, પીઠ અને પગ પર દેખાય છે. નાખ પર ફેરફારો, સાંધામાં દુખાવો અને થાક પણ થઈ શકે છે.
• ખરજવું: લાલ, ખંજવાળવાળા, ફોલ્લાઓ દ્વારા વર્ગીકૃત થયેલ છે જે ઘણી આકારો અને કદમાં આવી શકે છે. ફોલ્લાઓ ફૂલી શકે છે અને પ્રવાહીથી ભરાઈ શકે છે, અને તે ખૂબ જ ખંજવાળવાળા હોઈ શકે છે.

ટ્રિગર્સ:

• સૉરાયિસસ: ચોક્કસ જીનો, ચેપ, દવાઓ, ઇજા, તણાવ, ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલનું સેવન સૉરાયિસસના પ્રગટ થવાને ટ્રિગર કરી શકે છે અથવા તેને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.
• ખરજવું: ખોરાક, દવાઓ, પર્યાવરણીય પરિબળો, તણાવ અને ગરમી અથવા પરસેવો સહિત ઘણી બધી બાબતો ખરજવું ટ્રિગર કરી શકે છે.

સારવાર:

• સૉરાયિસસ: સારવારમાં ટોપિકલ દવાઓ, લાઈટ થેરાપી, સિસ્ટમિક દવાઓ અને જીવનશૈલીમાં ફેરફારનો સમાવેશ થઈ શકે છે.
• ખરજવું: સારવારમાં એન્ટીહિસ્ટામાઇન્સ, સ્ટીરોઇડ ક્રીમ અથવા મૌખિક દવાઓ અને ટ્રિગર્સ ટાળવાનો સમાવેશ થઈ શકે છે.

ચેપ:

• સૉરાયિસસ: ચેપી નથી.
• ખરજવું: કેટલીક પ્રકારની ખરજવું, જેમ કે ચેપી ખરજવું, ચેપી હોઈ શકે છે.

જો તમને તમારી ત્વચા પર કોઈ ફેરફાર દેખાય છે, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે જેથી તેઓ યોગ્ય નિદાન કરી શકે અને યોગ્ય સારવારની ભલામણ કરી શકે.

કોને સૉરાયિસસનું જોખમ વધારે છે?

સૉરાયિસસ એક સ્વ-પ્રતિરક્ષા રોગ છે જે કોઈપણને થઈ શકે છે, પરંતુ કેટલાક લોકોમાં તે થવાનું જોખમ વધારે હોય છે.

સૉરાયિસસના જોખમને વધારતા પરિબળોમાં શામેલ છે:

• પારિવારિક ઇતિહાસ: જો તમારા પરિવારમાં કોઈને સૉરાયિસસ હોય, તો તમને તે થવાનું જોખમ વધારે હોય છે. જો તમારા માતાપિતા બંનેને સૉરાયિસસ હોય, તો તમને તે થવાનું જોખમ 40% સુધી વધી શકે છે.
• જીનો: સૉરાયિસસ સાથે સંકળાયેલા ઘણા જીનો ઓળખવામાં આવ્યા છે.
• ચેપ: ચોક્કસ ચેપ, જેમ કે સ્ટ્રેપ થ્રોટ, સૉરાયિસસના પ્રથમ પ્રગટ થવાને ટ્રિગર કરી શકે છે અથવા તેને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.
• વજન: વધુ વજન અથવા સ્થૂળતા સૉરાયિસસના જોખમને વધારે છે.
• ધૂમ્રપાન: ધૂમ્રપાન કરનારાઓમાં સૉરાયિસસ થવાનું જોખમ વધારે હોય છે.
• આલ્કોહોલનું સેવન: ભારે આલ્કોહોલનું સેવન સૉરાયિસસના જોખમને વધારી શકે છે.
• તણાવ: તણાવ સૉરાયિસસના ફ્લેર-અપ્સને ટ્રિગર કરી શકે છે.
• ચોક્કસ દવાઓ: કેટલીક દવાઓ, જેમ કે બીટા બ્લોકર્સ અને લિથિયમ, સૉરાયિસસના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.

જો તમને સૉરાયિસસના જોખમના પરિબળો વિશે ચિંતા હોય, તો તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરો. તેઓ તમારા જોખમનું મૂલ્યાંકન કરવામાં અને તમારી જરૂરિયાતો માટે શ્રેષ્ઠ સલાહ આપવામાં મદદ કરી શકે છે.

સૉરાયિસસનું નિદાન કેવી રીતે થાય છે?

સૉરાયિસસનું નિદાન સામાન્ય રીતે તમારી ત્વચાની તપાસ અને તમારી તબીબી ઇતિહાસ અને લક્ષણોના આધારે કરવામાં આવે છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, તમારા ડૉક્ટર નિદાનની પુષ્ટિ કરવા માટે પેશીના નમૂના (બાયોપ્સી) લેવાની ભલામણ કરી શકે છે.

તમારી ત્વચાની તપાસ:

• તમારા ડૉક્ટર તમારી ત્વચા પર લાલ, ખંજવાળવાળા પેચ્સ (પ્લેક) ની તપાસ કરશે જે સૉરાયિસસનું સૌથી સામાન્ય ચિહ્ન છે.
• તેઓ પ્લેકના રંગ, કદ, આકાર અને સ્થાનનું મૂલ્યાંકન કરશે.
• તેઓ તમારી ત્વચા પર કોઈ અન્ય ફેરફારો, જેમ કે નાખ પર ફેરફારો અથવા સાંધામાં સોજો પણ તપાસશે.

તમારી તબીબી ઇતિહાસ અને લક્ષણો:

• તમારા ડૉક્ટર તમારા પરિવારમાં સૉરાયિસસના કોઈપણ ઇતિહાસ વિશે પૂછશે.
• તેઓ તમને તમારા લક્ષણો, જેમ કે ખંજવાળ, થાક અને તાવ વિશે પણ પૂછશે.
• તેઓ તમારી તાજેતરની બીમારી, દવાઓનું સેવન અને તમારા જીવનશૈલીના પરિબળો વિશે પણ પૂછી શકે છે.

પેશીના નમૂના (બાયોપ્સી):

• કેટલાક કિસ્સાઓમાં, તમારા ડૉક્ટર નિદાનની પુષ્ટિ કરવા માટે તમારી ત્વચાના નાના નમૂના (બાયોપ્સી) લેવાની ભલામણ કરી શકે છે.
• આ નમૂનાને પછી સૂક્ષ્મદર્શી હેઠળ તપાસવામાં આવશે જેથી સૉરાયિસસના ચોક્કસ લક્ષણો માટે તપાસ કરી શકાય.

અન્ય પરીક્ષણો:

• કેટલાક કિસ્સાઓમાં, તમારા ડૉક્ટર અન્ય પરીક્ષણોની ભલામણ કરી શકે છે, જેમ કે રક્ત પરીક્ષણો, જેથી અન્ય તબીબી સ્થિતિઓને નકારી શકાય જે સૉરાયિસસ જેવા લક્ષણોનું કારણ બની શકે છે.

નિદાન પછી:

• જો તમને સૉરાયિસસનું નિદાન થાય, તો તમારા ડૉક્ટર તમારી સાથે તમારા માટે શ્રેષ્ઠ સારવાર વિકલ્પો વિશે ચર્ચા કરશે.
• સારવારમાં ટોપિકલ દવાઓ, લાઈટ થેરાપી, સિસ્ટમિક દવાઓ અને જીવનશૈલીમાં ફેરફારનો સમાવેશ થઈ શકે છે.

સૉરાયિસસની સારવાર કેવી રીતે થાય છે?

સૉરાયિસસનો કોઈ ઈલાજ નથી, પરંતુ ઘણી સારવારો ઉપલબ્ધ છે જે લક્ષણોને નિયંત્રિત કરવામાં અને તમારી જીવનની ગુણવત્તામાં સુધારો કરવામાં મદદ કરી શકે છે. તમારા માટે શ્રેષ્ઠ સારવાર તમારા સૉરાયિસસના પ્રકાર, ગંભીરતા અને તમારી વ્યક્તિગત જરૂરિયાતો પર આધાર રાખે છે.

સૉરાયિસસની સારવારના કેટલાક સામાન્ય વિકલ્પોમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

ટોપિકલ દવાઓ:

• સ્ટીરોઇડ ક્રીમ અથવા મલમ: આ દવાઓ સોજો અને ખંજવાળને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
• વિટામિન ડી અનાલોગ: આ દવાઓ ત્વચાના કોષોના વૃદ્ધિને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
• સેલિસાયલિક ઍસિડ: આ દવા ત્વચાના કોષોને દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે જે પ્લેક બનાવે છે.
• કોલટાર: આ દવા સોજો અને ખંજવાળને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે અને તે પ્લેકને ઢાંકી શકે છે.

લાઈટ થેરાપી:

• પસોરિયાસિસ માટે અલ્ટ્રાવાયોલેટ લાઈટ (PUVA): આ સારવારમાં તમારી ત્વચાને PUVA નામના પ્રકાશ અને દવાના સંયોજનને ખુલ્લી કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
• લેઝર થેરાપી: આ સારવારમાં તમારી ત્વચા પર લેઝર લાઈટનો ઉપયોગ કરવાનો સમાવેશ થાય છે.

સિસ્ટમિક દવાઓ:

• મૌખિક અથવા ઇન્જેક્ટેબલ સ્ટીરોઇડ: આ દવાઓ ગંભીર સૉરાયિસસ માટે અલ્પકાળીન ઉપયોગ માટે ઉપયોગી થઈ શકે છે.
• એમિનોપ્લોરાઇન: આ દવા રોગપ્રતિકારક શક્તિને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે અને ગંભીર સૉરાયિસસ માટે ઉપયોગી થઈ શકે છે.
• બાયોલોજિકલ્સ: આ દવાઓ રોગપ્રતિકારક શક્તિના ચોક્કસ ભાગોને લક્ષ્ય બનાવે છે જે સૉરાયિસસનું કારણ બને છે.

જીવનશૈલીમાં ફેરફાર:

• તમારા વજનનું સંચાલન કરો: જો તમે વધુ વજન ધરાવતા હોવ, તો વજન ઘટાડવાથી તમારા સૉરાયિસસના લક્ષણોમાં સુધારો થઈ શકે છે.
• ધૂમ્રપાન છોડો: ધૂમ્રપાન સૉરાયિસસના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.
• તણાવનું સંચાલન કરો: તણાવ સૉરાયિસસના ફ્લેર-અપ્સને ટ્રિગર કરી શક

જો સામાન્ય સૉરાયિસસ સારવાર કામ ન કરે તો શું?

જો સામાન્ય સૉરાયિસસ સારવાર કામ ન કરે, તો ઘણા વિકલ્પો ઉપલબ્ધ છે જે તમારા ડૉક્ટર તમારી સાથે ચર્ચા કરી શકે છે.

વધુ આક્રમક સારવાર:

• બાયોલોજિકલ્સ: આ દવાઓ રોગપ્રતિકારક શક્તિના ચોક્કસ ભાગોને લક્ષ્ય બનાવે છે જે સૉરાયિસસનું કારણ બને છે. બાયોલોજિકલ્સ ઇન્જેક્શન અથવા IV દ્વારા આપવામાં આવે છે.
• ઓરલ રેટિનોઇડ્સ: આ દવાઓ ત્વચાના કોષોના વૃદ્ધિને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
• મેટોટ્રેક્સેટ: આ દવા રોગપ્રતિકારક શક્તિને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે અને ગંભીર સૉરાયિસસ માટે ઉપયોગી થઈ શકે છે.

વૈકલ્પિક સારવાર:

• લેઝર થેરાપી: આ સારવારમાં તમારી ત્વચા પર લેઝર લાઈટનો ઉપયોગ કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
• લાઈટ થેરાપી: પસોરિયાસિસ માટે અલ્ટ્રાવાયોલેટ લાઈટ (PUVA)
• આહારમાં ફેરફાર: કેટલાક લોકોને જણાય છે કે ચોક્કસ ખોરાક, જેમ કે ડેરી, ગ્લુટેન અથવા આલ્કોહોલ, તેમના સૉરાયિસસના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.
• મનોચિકિત્સા: તણાવ સૉરાયિસસના ફ્લેર-અપ્સને ટ્રિગર કરી શકે છે, તેથી મનોચિકિત્સા તણાવનું સંચાલન કરવામાં અને તમારી માનસિક સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો કરવામાં મદદ કરી શકે છે.

ક્લિનિકલ ટ્રાયલ્સ: ઘણી નવી સૉરાયિસસ સારવાર વિકસાવવામાં આવી રહી છે. તમે ક્લિનિકલ ટ્રાયલમાં ભાગ લેવાનું વિચારી શકો છો જેથી તમે નવી સારવાર આપવામાં આવે તે પ્રથમ લોકોમાંના એક હોઈ શકો.

હું સૉરાયિસસનું જોખમ કેવી રીતે ઘટાડી શકું?

જ્યારે સૉરાયિસસનો કોઈ ચોક્કસ ઈલાજ નથી, ત્યારે તમે તમારા જીવનશૈલીમાં કેટલાક ફેરફારો કરીને તમારા રોગના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકો છો.

અહીં કેટલીક ટિપ્સ આપી છે:

• તમારા વજનનું સંચાલન કરો: જો તમે વધુ વજન ધરાવતા હોવ, તો વજન ઘટાડવાથી તમારા સૉરાયિસસના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે. અભ્યાસોએ દર્શાવ્યું છે કે વજન ઘટાડવાથી સૉરાયિસસના લક્ષણોમાં નોંધપાત્ર સુધારો થઈ શકે છે, ખાસ કરીને ગંભીર
• ધૂમ્રપાન છોડો: ધૂમ્રપાન સૉરાયિસસના જોખમને વધારે છે અને રોગના લક્ષણોને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે. ધૂમ્રપાન છોડવાથી તમારા સમગ્ર સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણા ફાયદા થશે, અને તે તમારા સૉરાયિસસને પણ નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
• તણાવનું સંચાલન કરો: તણાવ સૉરાયિસસના ફ્લેર-અપ્સને ટ્રિગર કરી શકે છે. યોગ, ધ્યાન, ઊંડી શ્વાસ લેવાની કસરતો અથવા અન્ય તણાવ-ઘટાડતી તકનીકોનો અભ્યાસ કરવાથી તમારા તણાવના સ્તરને ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે અને તમારા સૉરાયિસસને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ મળી શકે છે.
• પૂરતી ઊંઘ લો: ઊંઘની અછત તમારા રોગપ્રતિકારક શક્તિને નબળી પાડી શકે છે અને સૉરાયિસસના ફ્લેર-અપ્સનું જોખમ વધારી શકે છે. દર રાત્રે 7-8 કલાકની ઊંઘ લેવાનો લક્ષ્ય રાખો.
• સ્વસ્થ આહાર લો: સંતુલિત આહાર ખાવાથી તમારા શરીરને તે જરૂરી પોષક તત્વો મળશે જે તેને સ્વસ્થ રહેવા અને રોગો સામે લડવા માટે જરૂરી છે. તાજા ફળો, શાકભાજી, આખા અનાજ અને દુર્બળ પ્રોટીન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો.
• આલ્કોહોલનું સેવન મર્યાદિત કરો: ભારે આલ્કોહોલનું સેવન સૉરાયિસસના ફ્લેર-અપ્સનું જોખમ વધારી શકે છે. મહિલાઓ માટે દરરોજ એકથી વધુ ડ્રિંક્સ અને પુરુષો માટે બેથી વધુ ડ્રિંક્સનું સેવન મર્યાદિત કરવાની ભલામણ કરવામાં આવે છે.
• સૂર્યથી સુરક્ષિત રહો

સારાંશ:

સૉરાયિસસ: એક સ્વ-પ્રતિરક્ષા રોગ જે ત્વચાને અસર કરે છે.

લક્ષણો: લાલ, ખંજવાળવાળા પેચ્સ (પ્લેક), નાખ પર ફેરફારો, સાંધામાં દુખાવો અને થાક.

કારણ: ચોક્કસ જીનો, ચેપ, દવાઓ, ઇજા, તણાવ, ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલનું સેવન સૉરાયિસસના પ્રગટ થવાને ટ્રિગર કરી શકે છે અથવા તેને વધુ ખરાબ બનાવી શકે છે.

નિદાન: તમારી ત્વચાની તપાસ, તમારી તબીબી ઇતિહાસ અને લક્ષણો, અને કેટલાક કિસ્સાઓમાં, પેશીના નમૂના (બાયોપ્સી).

સારવાર: ટોપિકલ દવાઓ, લાઈટ થેરાપી, સિસ્ટમિક દવાઓ અને જીવનશૈલીમાં ફેરફાર.

જોખમના પરિબળો: પારિવારિક ઇતિહાસ, જીનો, ચેપ, વજન, ધૂમ્રપાન, આલ્કોહોલનું સેવન, તણાવ અને ચોક્કસ દવાઓ.

જોખમ ઘટાડવું: તમારા વજનનું સંચાલન કરવું, ધૂમ્રપાન છોડવું, તણાવનું સંચાલન કરવું, પૂરતી ઊંઘ લેવી, સ્વસ્થ આહાર લેવો, આલ્કોહોલનું સેવન મર્યાદિત કરવું અને સૂર્યથી સુરક્ષિત રહેવું.

નોંધ: આ માહિતી ફક્ત શૈક્ષણિક હેતુઓ માટે છે અને તબીબી સલાહનો વિકલ્પ નથી. કોઈપણ પ્રશ્નો અથવા ચિંતાઓ માટે, કૃપા કરીને તમારા ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો.