પગના તળિયા બળે તો શું કરવું?
પગના તળિયા બળવાના ઘણાં કારણો હોઈ શકે છે, જેમ કે:
- તણાવ અથવા ચિંતા: જ્યારે તમે તણાવમાં અથવા ચિંતિત હોવ છો, ત્યારે તમારા શરીરમાં વધુ કોર્ટિસોલ નામનું હોર્મોન છૂટી શકે છે. આનાથી સ્નાયુઓમાં ખેંચાણ અને દુખાવો થઈ શકે છે, જેમાં પગના તળિયાનો સમાવેશ થાય છે.
- થાક: લાંબા સમય સુધી ઉભા રહેવા, ચાલવા અથવા દોડવાથી પણ પગના તળિયામાં દુખાવો થઈ શકે છે.
- અયોગ્ય ફૂટવેર: જો તમે એવા જૂતા પહેરો છો જે યોગ્ય રીતે ફિટ નથી થતા અથવા પૂરતો સપોર્ટ આપતા નથી, તો તેનાથી પગના તળિયામાં દુખાવો થઈ શકે છે.
- પ્લાન્ટર ફાસિઆઈટિસ: આ એક સ્થિતિ છે જે પગના તળિયામાં પેશીઓના બેન્ડમાં સોજો અને દુખાવો પેદા કરે છે.
- ન્યુરોપથી: ડાયાબિટીસ અથવા અન્ય ચોક્કસ સ્થિતિઓના કારણે થતા નુકસાનથી ન્યુરોપથી થઈ શકે છે, જેનાથી પગમાં સુન્નતા, ઝણઝણાટી અને દુખાવો થઈ શકે છે.
- સંધિવા: સંધિવાના ઘણા પ્રકારો પગના તળિયામાં દુખાવો પેદા કરી શકે છે.
જો તમને પગના તળિયામાં દુખાવો નિયમિતપણે થતો હોય અથવા તીવ્ર હોય, તો તમારે ડૉક્ટરને મળવું જોઈએ. ડૉક્ટર દુખાવાનું કારણ નક્કી કરી શકશે અને યોગ્ય સારવારની ભલામણ કરી શકશે.
તમે ઘરે પણ કેટલીક બાબતો કરી શકો છો જેનાથી પગના તળિયામાં દુખાવામાં રાહત મળી શકે છે, જેમ કે:
- આરામ કરો: તમારા પગ પર તાણ ઘટાડવા માટે થોડો સમય આરામ કરો.
- બરફ લગાવો: દુખાવાની જગ્યા પર દિવસમાં કેટલીક વાર 15-20 મિનિટ માટે બરફના ટુકડાઓ લગાવો.
- ઓવર-ધ-કાઉન્ટર દવાઓ લો: આઈબુપ્રોફેન અથવા એસિટામિનોફેન જેવી દવાઓ દુખાવો અને સોજો ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
- તમારા પગને ઉંચા કરો: જ્યારે તમે બેસી રહ્યા હોવ ત્યારે તમારા પગને હૃદય કરતાં ઊંચા સ્તરે રાખો.
- મસાજ કરો: તમારા પગના તળિયાની માલિશ કરવાથી સ્નાયુઓમાં તણાવ ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.
- સપોર્ટિવ શૂઝ પહેરો: સારી રીતે ફિટ થતા અને પગને સપોર્ટ આપતા
પગના તળિયા બળે તો ઘરગથ્થુ ઉપચાર શું છે?
પગના તળિયામાં દુખાવો માટે ઘણા ઘરેલું ઉપચારો છે જે તમે અજમાવી શકો છો:
આરામ અને બરફ:
- આરામ: શક્ય તેટલો આરામ કરો અને તમારા પગ પર તાણ ઘટાડો.
- બરફ: દુખાવાની જગ્યાએ 15-20 મિનિટ માટે દિવસમાં ઘણી વખત બરફના ટુકડાઓ લગાવો. બરફને સીધા ત્વચા પર ન લગાવો, હંમેશા કપડાના ટુકડામાં લપેટીને લગાવો.
દુખાવો અને સોજો ઘટાડવો:
- ઓવર-ધ-કાઉન્ટર દવાઓ: આઈબુપ્રોફેન (Advil, Motrin) અથવા એસિટામિનોફેન (Tylenol) જેવી દવાઓ દુખાવો અને સોજો ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
- એપ્સમ સોલ્ટ બાથ: ગરમ પાણીમાં એપ્સમ સોલ્ટ નાખીને 15-20 મિનિટ માટે તમારા પગને પલાળો. આનાથી સ્નાયુઓને આરામ મળશે અને સોજો ઘટશે.
સોજો ઘટાડવો:
- ઉંચાઈ: જ્યારે તમે બેસી રહ્યા હોવ ત્યારે તમારા પગને હૃદય કરતાં ઊંચા સ્તરે રાખો.
- મસાજ: તમારા પગના તળિયાની માલિશ કરવાથી રક્ત પરિભ્રમણમાં સુધારો થઈ શકે છે અને સોજો ઘટી શકે છે.
વધારાના ઉપચારો:
- એપલ સાઇડર વિનેગર: એપલ સાઇડર વિનેગર અને પાણીનું મિશ્રણ બનાવીને તેમાં તમારા પગને 15 મિનિટ માટે પલાળો. એપલ સાઇડર વિનેગરમાં એન્ટી-ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો હોય છે જે દુખાવો ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
- આદુ: આદુમાં એન્ટી-ઇન્ફ્લેમેટરી અને એનાલ્જેસિક ગુણધર્મો પણ હોય છે. તમે આદુની ચા પી શકો છો અથવા દુખાવાની જગ્યા પર આદુનો લેપ લગાવી શકો છો.
- હળદર: હળદર એક શક્તિશાળી એન્ટી-ઇન્ફ્લેમેટરી મસાલો છે. તમે હળદરનું દૂધ પી શકો છો અથવા દુખાવાની જગ્યા પર હળદરની પેસ્ટ લગાવી શકો છો.
જો તમને નીચેનામાંથી કોઈપણ લક્ષણો દેખાય, તો તમારે તબીબી સહાય લેવી જોઈએ:
- તીવ્ર અથવા કાયમી દુખાવો
- સોજો જે ઓછો ન થાય
- તાવ
- લાલાશ
- ઠંડા પગ
- ચાલવામાં તકલીફ
પગના તળિયા બળવાનું જોખમ કેવી રીતે ઘટાડવું?
પગના તળિયા બળવાનું જોખમ ઘટાડવા માટે તમે ઘણી બધી બાબતો કરી શકો છો:
જીવનશૈલીમાં ફેરફાર:
- તમારા વજનને નિયંત્રણમાં રાખો: વધારાનું વજન તમારા પગ પર વધારાનો દબાણ લાવે છે, જેનાથી પગના તળિયામાં દુખાવો થઈ શકે છે.
- નિયમિત કસરત કરો: નિયમિત કસરત કરવાથી તમારા સ્નાયુઓ અને સ્નાયુબંધનોને મજબૂત બનાવવામાં મદદ મળે છે, જે તમારા પગને સપોર્ટ આપવામાં મદદ કરી શકે છે. ઓછા અસરવાળા કસરતો પસંદ કરો, જેમ કે ચાલવું, તરવું અથવા સાયકલ ચલાવવું.
- આરામદાયક જૂતા પહેરો: સારી રીતે ફિટ થતા અને પગને સપોર્ટ આપતા જૂતા પહેરો. ઊંચી એડીવાળા જૂતા પહેરવાનું ટાળો.
- તમારા પગ પર તાણ ઘટાડો: લાંબા સમય સુધી ઉભા રહેવા અથવા બેસવાનું ટાળો. જો તમારે લાંબા સમય સુધી ઉભા રહેવાની જરૂર હોય, તો તમારા વજનને એક પગથી બીજા પગ પર બદલતા રહો અને નિયમિતપણે વિરામ લો.
- ધૂમ્રપાન ટાળો: ધૂમ્રપાન રક્ત પ્રવાહને ઘટાડી શકે છે, જેનાથી પગના તળિયામાં દુખાવો થઈ શકે છે.
વધારાના પગલાં:
- તમારા પગની સ્વચ્છતા જાળવો: દરરોજ તમારા પગ ધોવા અને સૂકા કરવાથી પગના તળિયામાં ચેપ લાગવાનું જોખમ ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.
- તમારા પગની તપાસ કરાવો: નિયમિતપણે તમારા પગની તપાસ કરાવો, ખાસ કરીને જો તમને ડાયાબિટીસ અથવા અન્ય સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ હોય જે તમારા પગને અસર કરી શકે છે.
- ઓર્થોપેડિક સપોર્ટનો ઉપયોગ કરો: જો તમને પ્લાન્ટર ફાસિઆઈટિસ અથવા અન્ય પગની સમસ્યાઓ હોય, તો તમારા ડૉક્ટર ઓર્થોપેડિક સપોર્ટ, જેમ કે આર્ક સપોર્ટ અથવા કસ્ટમ-મેડ ઇન્સોલ સૂચવી શકે છે.
જો તમને પગના તળિયામાં દુખાવો નિયમિતપણે થતો હોય અથવા તીવ્ર હોય, તો તમારે ડૉક્ટરને મળવું જોઈએ. ડૉક્ટર દુખાવાનું કારણ નક્કી કરી શકશે અને યોગ્ય સારવારની ભલામણ કરી શકશે.
નોંધ:
- આ ઘરેલું ઉપચારો સામાન્ય માહિતી માટે છે અને તબીબી સલાહનો વિકલ્પ નથી.
