લોહી પાતળું કરવાના ઉપાય
લોહી પાતળું કરવાના ઉપાય: એક સંપૂર્ણ માર્ગદર્શિકા
લોહી જાડું થવું એક ગંભીર સ્વાસ્થ્ય સમસ્યા હોઈ શકે છે. જો કે, યોગ્ય આહાર અને જીવનશૈલીમાં થોડા ફેરફારો કરીને તમે આ સમસ્યાને નિયંત્રણમાં રાખી શકો છો.
લોહી પાતળું કરવાના કુદરતી ઉપાયો:
- પોષક તત્વોથી ભરપૂર આહાર:
- લીલા પાંદડાવાળા શાકભાજી: પાલક, કોબી, બ્રોકોલી જેવા શાકભાજીમાં વિટામિન K ના સ્તરને સંતુલિત કરવામાં મદદ કરે છે.
- મેવા: દ્રાક્ષ, આંબળા, અને અન્ય મેવામાં એવા તત્વો હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે.
- લસણ: લસણમાં એલિસિન હોય છે જે લોહીના ગંઠાવાને રોકવામાં મદદ કરે છે.
- આદુ: આદુમાં એન્ટી-ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો હોય છે જે લોહીના પરિભ્રમણને સુધારે છે.
- ગાજર: ગાજરમાં વિટામિન K હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે.
- પૂરતું પાણી પીવું: પાણી શરીરમાંથી ટોક્સિનને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે અને લોહીને પાતળું કરવામાં મહત્વનો ભાગ ભજવે છે.
- નિયમિત વ્યાયામ: વ્યાયામ કરવાથી લોહીનું પરિભ્રમણ સુધરે છે અને લોહી જાડું થવાની સમસ્યા ઓછી થાય છે.
- તણાવ ઘટાડો: તણાવ લોહી જાડું થવાનું કારણ બની શકે છે. ધ્યાન, યોગ જેવી પ્રવૃત્તિઓ તણાવ ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
- ધૂમ્રપાન અને મદ્યપાનથી દૂર રહો: ધૂમ્રપાન અને મદ્યપાન લોહીને જાડું કરવાનું કારણ બની શકે છે.
ક્યારે ડૉક્ટરને મળવું:
જો તમને નીચેના લક્ષણો દેખાય તો તરત જ ડૉક્ટરને મળો:
- છાતીમાં દુખાવો
- શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
- ચક્કર આવવા
- માથાનો દુખાવો
- હાથ-પગમાં સોજો
નોંધ: આ માહિતી માત્ર જાણકારી માટે છે અને કોઈપણ ડૉક્ટરની સલાહને બદલતી નથી. લોહી પાતળું કરવા માટે કોઈપણ નવી દવા અથવા ઉપચાર શરૂ કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે.
લોહી જાડું થવાના કારણો
લોહી જાડું થવાના કારણો અને તેનાથી થતા નુકસાન વિશે જાણવું ખૂબ જ જરૂરી છે.
લોહી જાડું થવાના મુખ્ય કારણો:
- પાણીનું ઓછું સેવન: શરીરમાં પાણીની માત્રા ઓછી થવાથી લોહી ગાઢ થઈ શકે છે.
- અપૂરતું પોષણ: વિટામિન અને ખનિજ તત્વોની ઉણપ પણ લોહીને ગાઢ બનાવી શકે છે.
- કિડનીની બીમારી: કિડની યોગ્ય રીતે કામ ન કરે તો લોહીમાં વધારાના પદાર્થો એકઠા થઈ શકે છે જેના કારણે લોહી ગાઢ થાય છે.
- લિવરની બીમારી: લિવર પણ લોહીને પાતળું રાખવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. લિવરની બીમારીથી લોહી ગાઢ થઈ શકે છે.
- કેટલીક દવાઓ: કેટલીક દવાઓના આડઅસર તરીકે લોહી ગાઢ થઈ શકે છે.
- જનીનિક રોગો: કેટલાક જનીનિક રોગો લોહીને ગાઢ બનાવી શકે છે.
- ઉંમર: ઉંમર સાથે લોહી ગાઢ થવાનું જોખમ વધી શકે છે.
- ધૂમ્રપાન અને મદ્યપાન: ધૂમ્રપાન અને મદ્યપાન લોહીને ગાઢ બનાવી શકે છે.
- અનિયમિત જીવનશૈલી: અનિયમિત જીવનશૈલી, તણાવ અને ઊંઘની અછત પણ લોહીને ગાઢ બનાવી શકે છે.
લોહી જાડું થવાથી થતા નુકસાન:
- હૃદયરોગ: લોહી ગાઢ થવાથી હૃદયને લોહી પમ્પ કરવામાં મુશ્કેલી પડે છે જેના કારણે હૃદયરોગનું જોખમ વધી શકે છે.
- સ્ટ્રોક: લોહી ગાઢ થવાથી લોહીના ગઠ્ઠા બની શકે છે જે મગજમાં જઈને સ્ટ્રોકનું કારણ બની શકે છે.
- પેરિફેરલ આર્ટરી ડિસીઝ: લોહીના ગઠ્ઠા પગ અને હાથની નાની નસોને બંધ કરી શકે છે જેના કારણે પેરિફેરલ આર્ટરી ડિસીઝ થઈ શકે છે.
- ડિપ વેન થ્રોમ્બોસિસ: લોહી ગાઢ થવાથી ડિપ વેન થ્રોમ્બોસિસ થઈ શકે છે જેમાં પગની નસોમાં લોહીના ગઠ્ઠા બને છે.
લોહી પાતળું કરવા માટે શું કરવું:
- પુષ્કળ પ્રમાણમાં પાણી પીવો: દરરોજ પુષ્કળ પ્રમાણમાં પાણી પીવું જોઈએ.
- સંતુલિત આહાર લેવો: ફળો, શાકભાજી, દાળ અને અનાજ જેવા પોષક તત્વોથી ભરપૂર આહાર લેવો જોઈએ.
- નિયમિત વ્યાયામ કરવો: નિયમિત વ્યાયામ કરવાથી લોહીનું પરિભ્રમણ સુધરે છે અને લોહી પાતળું થાય છે.
- ધૂમ્રપાન અને મદ્યપાન છોડવું: ધૂમ્રપાન અને મદ્યપાન લોહીને ગાઢ બનાવે છે, તેથી તેને છોડવું જોઈએ.
- ડૉક્ટરની સલાહ લેવી: જો તમને લોહી ગાઢ થવાની કોઈ સમસ્યા હોય તો તરત જ ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
લોહી પાતળું કરવાની દવાઓ
લોહી પાતળું કરવાની દવાઓ (એન્ટિકોએગ્યુલન્ટ્સ) લોહીના ગઠ્ઠા બનતા અટકાવે છે અને હૃદયરોગ, સ્ટ્રોક અને અન્ય લોહીના ગઠ્ઠાને કારણે થતી બીમારીઓના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.
લોહી પાતળું કરવાની દવાઓના પ્રકાર:
- વારફેરિન (Warfarin): આ સૌથી સામાન્ય પ્રકારની લોહી પાતળું કરવાની દવા છે. તે વિટામિન K ના કાર્યને અવરોધે છે, જે લોહીના ગઠ્ઠા બનવામાં મદદ કરે છે.
- ડાયરેક્ટ ઓરાલ એન્ટિકોએગ્યુલન્ટ્સ (DOACs): આ નવી પેઢીની દવાઓ છે જે વારફેરિન કરતાં વધુ સુરક્ષિત અને અસરકારક માનવામાં આવે છે. આમાં એપિક્સાબન, રિવારોક્સાબન અને દાબિગાટ્રન જેવી દવાઓનો સમાવેશ થાય છે.
લોહી પાતળું કરવાની દવાઓ લેવાના ફાયદા:
- હૃદયરોગનું જોખમ ઘટાડે છે
- સ્ટ્રોકનું જોખમ ઘટાડે છે
- લોહીના ગઠ્ઠાને કારણે થતી અન્ય બીમારીઓનું જોખમ ઘટાડે છે
લોહી પાતળું કરવાની દવાઓ લેવાની આડઅસરો:
- રક્તસ્ત્રાવનું જોખમ વધી શકે છે
- ચક્કર આવવા
- માથાનો દુખાવો
- ઉલટી
- પેટમાં દુખાવો
લોહી પાતળું કરવાની દવાઓ ક્યારે લેવી જોઈએ:
- હૃદયના વાલ્વ રોગ
- એટ્રિયલ ફાઇબ્રિલેશન
- ડીપ વેન થ્રોમ્બોસિસ
- પલ્મોનરી એમ્બોલિઝમ
મહત્વની નોંધ:
- લોહી પાતળું કરવાની દવાઓ ક્યારેય પોતાની મરજીથી લેવી જોઈએ નહીં. ડૉક્ટરની સલાહ લીધા વિના આ દવાઓ લેવાથી ગંભીર આડઅસરો થઈ શકે છે.
- આ દવાઓની માત્રા અને પ્રકાર દરેક વ્યક્તિ માટે અલગ અલગ હોય છે.
- આ દવાઓ લેતી વખતે તમારા ડૉક્ટરની સૂચનાઓનું પાલન કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
- આ દવાઓ લેતી વખતે કેટલાક ખોરાક અને દવાઓથી દૂર રહેવું જરૂરી છે.
જો તમને લોહી પાતળું કરવાની દવાઓ વિશે કોઈ પ્રશ્ન હોય તો તમારા ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો.
લોહી પાતળું કરવાના આયુર્વેદિક ઉપાયો
આયુર્વેદમાં લોહીને પાતળું કરવા અને શરીરમાં રક્ત પરિભ્રમણ સુધારવા માટે ઘણા બધા ઉપાયો છે. આ ઉપાયોમાં મુખ્યત્વે આહાર અને જડીબુટ્ટીઓનો સમાવેશ થાય છે.
આહાર:
- પાણી: પુષ્કળ પ્રમાણમાં પાણી પીવું ખૂબ જ મહત્વનું છે. પાણી શરીરમાંથી ઝેરી તત્વોને બહાર કાઢવામાં મદદ કરે છે અને લોહીને પાતળું રાખે છે.
- ફળો અને શાકભાજી: આંબા, દ્રાક્ષ, તરબૂચ, ગાજર, બીટરૂટ જેવા ફળો અને શાકભાજીમાં એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સ હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે.
- લસણ: લસણમાં એલિસિન નામનું તત્વ હોય છે જે લોહીના ગઠ્ઠા બનતા અટકાવે છે.
- આદુ: આદુમાં એન્ટી-ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો હોય છે જે લોહીના પરિભ્રમણને સુધારે છે.
- હળદર: હળદરમાં કર્ક્યુમિન નામનું તત્વ હોય છે જે લોહીના ગઠ્ઠા બનતા અટકાવે છે.
- મેથી: મેથીમાં ફાઇબર અને વિટામિન-K હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે.
જડીબુટ્ટીઓ:
- તુલસી: તુલસીમાં એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સ અને એન્ટી-ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે.
- આમળા: આમળામાં વિટામિન-C હોય છે જે લોહીના ગઠ્ઠા બનતા અટકાવે છે.
- ગુગળ: ગુગળમાં એન્ટીકોએગ્યુલન્ટ ગુણધર્મો હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે.
આયુર્વેદિક ઔષધો:
- ચંદ્રપ્રભા વટી: આ વટી લોહીને પાતળું કરવા અને રક્ત પરિભ્રમણ સુધારવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે.
- આર્ય વટ: આ વટી પણ લોહીને પાતળું કરવા અને રક્ત પરિભ્રમણ સુધારવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે.
મહત્વની નોંધ:
- આયુર્વેદિક ઉપાયો લેતા પહેલા આયુર્વેદિક ચિકિત્સકની સલાહ લેવી જરૂરી છે.
- જો તમે કોઈ પ્રકારની દવા લઈ રહ્યા હોવ તો આયુર્વેદિક ઉપાયો લેતા પહેલા તમારા ડૉક્ટરને જણાવો.
- આયુર્વેદિક ઉપાયો તમારી તબીબી સારવારનું સ્થાન લઈ શકતા નથી.
લોહી પાતળું કરવા શું ખાવું અને શું ન ખાવું?
લોહી પાતળું કરવા માટે શું ખાવું અને શું ન ખાવું તે જાણવું ખૂબ જ મહત્વનું છે. આહારમાં થોડા ફેરફાર કરીને તમે લોહીને પાતળું રાખી શકો છો અને હૃદયરોગ અને સ્ટ્રોક જેવી બીમારીઓનું જોખમ ઘટાડી શકો છો.
લોહી પાતળું કરવા શું ખાવું:
- પાણી: પુષ્કળ પ્રમાણમાં પાણી પીવું જોઈએ. પાણી શરીરમાંથી ઝેરી તત્વોને બહાર કાઢવામાં મદદ કરે છે અને લોહીને પાતળું રાખે છે.
- ફળો અને શાકભાજી: આંબા, દ્રાક્ષ, તરબૂચ, ગાજર, બીટરૂટ જેવા ફળો અને શાકભાજીમાં એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સ હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે.
- લસણ: લસણમાં એલિસિન નામનું તત્વ હોય છે જે લોહીના ગઠ્ઠા બનતા અટકાવે છે.
- આદુ: આદુમાં એન્ટી-ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો હોય છે જે લોહીના પરિભ્રમણને સુધારે છે.
- હળદર: હળદરમાં કર્ક્યુમિન નામનું તત્વ હોય છે જે લોહીના ગઠ્ઠા બનતા અટકાવે છે.
- મેથી: મેથીમાં ફાઇબર અને વિટામિન-K હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે.
- ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ: સૅલ્મોન, મેકરેલ જેવી ચરબીયુક્ત માછલીઓમાં ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે.
લોહી પાતળું કરવા શું ન ખાવું:
- લાલ માંસ: લાલ માંસમાં સંતૃપ્ત ચરબી વધુ હોય છે જે લોહીને ગાઢ બનાવી શકે છે.
- પ્રોસેસ્ડ ફૂડ: પ્રોસેસ્ડ ફૂડમાં સોડિયમ અને સંતૃપ્ત ચરબી વધુ હોય છે જે લોહીના દબાણને વધારી શકે છે અને લોહીને ગાઢ બનાવી શકે છે.
- શુગર: વધુ પડતી શુગર લોહીમાં ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર વધારી શકે છે જેના કારણે લોહી ગાઢ થઈ શકે છે.
- આલ્કોહોલ: આલ્કોહોલ લોહીના ગઠ્ઠા બનવાનું જોખમ વધારી શકે છે.
- વિટામિન-K થી ભરપૂર ખોરાક: વિટામિન-K લોહીને ગાઢ બનાવવામાં મદદ કરે છે. જો તમે લોહી પાતળું કરવાની દવા લઈ રહ્યા હોવ તો વિટામિન-K થી ભરપૂર ખોરાક ઓછો ખાવો.
મહત્વની નોંધ:
- આ માત્ર સામાન્ય માહિતી છે. કોઈપણ પ્રકારનો આહાર બદલતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે.
- જો તમે કોઈ પ્રકારની દવા લઈ રહ્યા હોવ તો આહારમાં ફેરફાર કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટરને જણાવો.
નિયમિત કસરત લોહીને પાતળું કરવામાં કેવી રીતે મદદ કરી શકે?
નિયમિત કસરત કરવાથી લોહી પાતળું થવામાં ઘણી રીતે મદદ મળે છે. આ કેવી રીતે થાય છે તે અંગે વધુ જાણવા માટે આગળ વાંચો:
- હૃદયને મજબૂત બનાવે છે: કસરત કરવાથી હૃદય મજબૂત બને છે. મજબૂત હૃદય વધુ પ્રમાણમાં લોહી પમ્પ કરે છે, જેનાથી લોહીના ગઠ્ઠા બનવાનું જોખમ ઓછું થાય છે.
- લોહીનું પરિભ્રમણ સુધારે છે: કસરત કરવાથી શરીરમાં લોહીનું પરિભ્રમણ સુધરે છે. આનાથી લોહીના ગઠ્ઠા બનવાની શક્યતા ઓછી થાય છે.
- કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડે છે: કસરત કરવાથી ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટે છે અને સારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધે છે. આનાથી લોહીના વાહિનીઓની દીવાલો પર ચરબી જામવાનું જોખમ ઓછું થાય છે.
- વજન ઘટાડવામાં મદદ કરે છે: વધારાનું વજન હૃદયરોગ અને સ્ટ્રોકનું જોખમ વધારે છે. કસરત કરવાથી વજન ઘટાડવામાં મદદ મળે છે.
- તણાવ ઓછો કરે છે: તણાવ લોહીના દબાણને વધારી શકે છે અને લોહીના ગઠ્ઠા બનવાનું જોખમ વધારી શકે છે. કસરત કરવાથી તણાવ ઓછો થાય છે.
કઈ પ્રકારની કસરત કરવી જોઈએ?
કોઈપણ પ્રકારની એરોબિક કસરત જેમ કે ચાલવું, દોડવું, સાયકલ ચલાવવી, તરવું વગેરે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરી શકે છે. આ ઉપરાંત, સ્ટ્રેન્થ ટ્રેનિંગ પણ ફાયદાકારક છે.
કેટલી કસરત કરવી જોઈએ?
સપ્તાહમાં ઓછામાં ઓછી 150 મિનિટની મધ્યમ તીવ્રતાની એરોબિક કસરત કરવી જોઈએ.
મહત્વની નોંધ:
- કોઈપણ નવી કસરત શરૂ કરતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે.
- જો તમને કોઈ હૃદયની બીમારી હોય તો ડૉક્ટરની દેખરેખ હેઠળ જ કસરત કરવી જોઈએ.
નિષ્કર્ષ:
નિયમિત કસરત લોહીને પાતળું કરવા માટે એક સારો અને સલામત ઉપાય છે. આ ઉપરાંત, સ્વસ્થ આહાર લેવો અને તણાવ ઓછો કરવો પણ મહત્વપૂર્ણ છે.
લોહી પાતળું કરવાના દેશી ઉપાય
લોહી જાડું થવું એ ઘણી બીમારીઓનું કારણ બની શકે છે. આયુર્વેદમાં લોહીને પાતળું કરવા માટે ઘણા બધા દેશી ઉપાયો છે. આ ઉપાયો આપણા રસોડામાં સરળતાથી મળી રહેતી વસ્તુઓથી બનાવી શકાય છે.
કેટલાક દેશી ઉપાયો:
- લસણ: લસણમાં એલિસિન નામનું તત્વ હોય છે જે લોહીના ગઠ્ઠા બનતા અટકાવે છે. દરરોજ સવારે ખાલી પેટે એક લસણની કળી ખાવાથી ફાયદો થાય છે.
- આદુ: આદુમાં એન્ટી-ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો હોય છે જે લોહીના પરિભ્રમણને સુધારે છે. આદુની ચા પીવાથી ફાયદો થાય છે.
- હળદર: હળદરમાં કર્ક્યુમિન નામનું તત્વ હોય છે જે લોહીના ગઠ્ઠા બનતા અટકાવે છે. દૂધમાં હળદર ઉમેરીને પીવાથી ફાયદો થાય છે.
- મેથી: મેથીમાં ફાઇબર અને વિટામિન-K હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે. મેથીના દાણા પાણીમાં પલાળીને રાખીને સવારે ખાલી પેટે ખાવાથી ફાયદો થાય છે.
- આમળા: આમળામાં વિટામિન-C હોય છે જે લોહીના ગઠ્ઠા બનતા અટકાવે છે. આમળાનું જ્યુસ અથવા આમળાનું ચૂર્ણ પાણીમાં મિક્સ કરીને પીવાથી ફાયદો થાય છે.
- તુલસી: તુલસીમાં એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સ અને એન્ટી-ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે. તુલસીની ચા પીવાથી ફાયદો થાય છે.
- ગાજર: ગાજરમાં વિટામિન-K હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે. ગાજરનું જ્યુસ અથવા સલાડમાં ગાજર ઉમેરીને ખાવાથી ફાયદો થાય છે.
આહારમાં શું સમાવેશ કરવો:
- પાણી: પુષ્કળ પ્રમાણમાં પાણી પીવું જોઈએ. પાણી શરીરમાંથી ઝેરી તત્વોને બહાર કાઢવામાં મદદ કરે છે અને લોહીને પાતળું રાખે છે.
- ફળો અને શાકભાજી: આંબા, દ્રાક્ષ, તરબૂચ, ગાજર, બીટરૂટ જેવા ફળો અને શાકભાજીમાં એન્ટીઓક્સિડન્ટ્સ હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે.
- ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ: સૅલ્મોન, મેકરેલ જેવી ચરબીયુક્ત માછલીઓમાં ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ હોય છે જે લોહીને પાતળું કરવામાં મદદ કરે છે.
આહારમાં શું ટાળવું:
- લાલ માંસ: લાલ માંસમાં સંતૃપ્ત ચરબી વધુ હોય છે જે લોહીને ગાઢ બનાવી શકે છે.
- પ્રોસેસ્ડ ફૂડ: પ્રોસેસ્ડ ફૂડમાં સોડિયમ અને સંતૃપ્ત ચરબી વધુ હોય છે જે લોહીના દબાણને વધારી શકે છે અને લોહીને ગાઢ બનાવી શકે છે.
- શુગર: વધુ પડતી શુગર લોહીમાં ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર વધારી શકે છે જેના કારણે લોહી ગાઢ થઈ શકે છે.
- આલ્કોહોલ: આલ્કોહોલ લોહીના ગઠ્ઠા બનવાનું જોખમ વધારી શકે છે.
- વિટામિન-K થી ભરપૂર ખોરાક: વિટામિન-K લોહીને ગાઢ બનાવવામાં મદદ કરે છે. જો તમે લોહી પાતળું કરવાની દવા લઈ રહ્યા હોવ તો વિટામિન-K થી ભરપૂર ખોરાક ઓછો ખાવો.
મહત્વની નોંધ:
- આ માત્ર સામાન્ય માહિતી છે. કોઈપણ પ્રકારનો આહાર બદલતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે.
- જો તમે કોઈ પ્રકારની દવા લઈ રહ્યા હોવ તો આહારમાં ફેરફાર કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટરને જણાવો.
Disclaimer: આ માત્ર સામાન્ય માહિતી છે. કોઈપણ પ્રકારની સારવાર લેતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે.