પગમાં ગોટલા ચડવા
પગમાં ગોટલા ચડવા શું છે?
પગમાં ગોટલા ચડવા એ પગના પછવાળા ભાગના સ્નાયુઓમાં થતો દુખાવો અને ખેંચાણ છે, ખાસ કરીને પિંડીના સ્નાયુઓમાં આ ઘણા કારણોસર થઈ શકે છે.
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવો ના કારણો શું હોઈ શકે?
પગમાં ગોટલા ચડવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે, જેમાં શામેલ છે:
વધુ પડતી કસરત:
- જો તમે તમારા સ્નાયુઓને વધુ પડતી ઉપયોગ કરો છો, ખાસ કરીને જો તમે નવા અથવા વધુ તીવ્ર કસરત કાર્યક્રમ શરૂ કરો છો, તો તેનાથી ગોટલા ચડી શકે છે.
ડિહાઇડ્રેશન:
- જ્યારે તમે ડિહાઇડ્રેટ થાઓ છો, ત્યારે તમારા સ્નાયુઓમાં ક્રેમ્પ થવાની શક્યતા વધુ હોય છે.
ઇલેક્ટ્રોલાઇટની ઉણપ:
- પોટેશિયમ અને મેગ્નેશિયમ જેવા ઇલેક્ટ્રોલાઇટ્સ સ્નાયુ કાર્ય માટે જરૂરી છે. આ ઇલેક્ટ્રોલાઇટ્સનું સ્તર ઓછું થવાથી ગોટલા ચડી શકે છે.
ખરાબ બ્લડ સર્ક્યુલેશન:
- જો તમને ડાયાબિટીસ અથવા પેરિફેરલ આર્ટરી ડિસીઝ જેવી સ્થિતિ હોય, તો તમારા પગમાં ખરાબ બ્લડ સર્ક્યુલેશન થઈ શકે છે, જેનાથી ગોટલા ચડી શકે છે.
ગર્ભાવસ્થા:
- ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન, હોર્મોનલ ફેરફારો અને વધતા વજનને કારણે ગોટલા ચડી શકે છે.
સપાટ પગ:
- જો તમારા પગ સપાટ હોય, તો તમારા પિંડીના સ્નાયુઓ પર વધારાનો તાણ આવી શકે છે, જેનાથી ગોટલા ચડી શકે છે.
ગેરલાભકારક પગરખાં:
- જો તમે એવા પગરખાં પહેરો છો જે યોગ્ય રીતે ફિટ નથી થતા અથવા પૂરતો સપોર્ટ આપતા નથી, તો તેનાથી ગોટલા ચડી શકે છે.
અન્ય કારણો:
- ગંભીર કિસ્સાઓમાં, ગોટલા ચડવાના અન્ય કારણોમાં સંધિવા, ગાઉટ, સ્નાયુઓ અથવા હાડકામાં ઇજા અને ચેપનો સમાવેશ થઈ શકે છે.
જો તમને ગોટલા ચડવાના દુખાવાના વારંવાર ઘટનાઓ અનુભવાય, તો ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરવો મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તે કોઈ ગંભીર તબીબી સ્થિતિનું સંકેત હોઈ શકે છે.
પગમાં ગોટલા ચડવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે, જેમાં અગાઉ જણાવેલ કારણો ઉપરાંત, અન્ય કેટલાક કારણોનો પણ સમાવેશ થાય છે:
- ખરાબ વોર્મ-અપ અથવા કૂલ ડાઉન ન કરવું: કસરત કરતા પહેલાં યોગ્ય વોર્મ-અપ કરવું અને કસરત પછી કૂલ ડાઉન કરવું મહત્વપૂર્ણ છે. આનાથી સ્નાયુઓને તૈયાર કરવામાં અને કસરત પછી તેમને રિકવર કરવામાં મદદ મળે છે, જે ગોટલા ચડવાના જોખમને અવરોધે છે.
- ખરાબ પોષણ: સ્નાયુઓના સ્વસ્થ કાર્ય માટે યોગ્ય પોષણ જરૂરી છે. કેલ્શિયમ, પોટેશિયમ અને મેગ્નેશિયમ જેવા જરૂરી પોષક તત્વો ની ઉણપ ગોટલા ચડવાનું જોખમ વધારી શકે છે.
- જૂના જખમ: જો તમને ભૂતકાળ માં પગના સ્નાયુઓમાં ઇજા થઈ હોય, તો તેના કારણે પણ ગોટલા ચડી શકે છે.
- થાક: અતિશય થાક અથવા લાંબા સમય સુધી ઉભા રહેવાનું કે બેસવાનું ગોટલા ચડવાનું જોખમ વધારી શકે છે.
- વધતી ઉંમર: ઉંમર વધતી જતા સ્નાયુઓ નબળા બનવા લાગે છે, જેનાથી ગોટલા ચડવાનું જોખમ વધી શકે છે.
ઉપર ઉલ્લેખ કર્યો એ ,કારણો ઉપરાંત, જીવનશૈલીના કેટલાક અન્ય પરિબળો પણ ગોટલા ચડવામાં ભાગ ભજવી શકે છે, જેમ કે:
- ધુમ્રપાન
- અતિશય વજન
- તણાવ
પગમાં ગોટલા ચડવાના ચિહ્નો અને લક્ષણો:
પગમાં ગોટલા ચડવાના કેટલાક સામાન્ય ચિહ્નો અને લક્ષણો નીચે મુજબ છે:
- તીવ્ર દુખાવો: પગના પછવાળા ભાગમાં, ખાસ કરીને પિંડીના સ્નાયુઓમાં તીવ્ર અને ચાલતી દુખાવો અનુભવાય છે.
- ખેંચાણ અને જકડાવ: સ્નાયુઓમાં ખેંચાણ અને જકડાવનો અનુભવ થાય છે, જે ગતિશીલતાને મર્યાદિત કરી શકે છે.
- સુન્નતા અથવા ઝણઝણાટ: પગમાં સુન્નતા અથવા ઝણઝણાટની સંવેદના થઈ શકે છે.
- નબળાઈ: પગમાં નબળાઈ અનુભવાય છે, જેના કારણે ચાલવામાં મુશ્કેલી થઈ શકે છે.
- લાલાશ અને સોજો: ગંભીર કિસ્સાઓમાં, પ્રભાવિત વિસ્તારમાં લાલાશ અને સોજો પણ દેખાઈ શકે છે.
જો તમને આમાંના કોઈપણ લક્ષણો અનુભવાય, તો તમારા ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરવો મહત્વપૂર્ણ છે. ડૉક્ટર શારીરિક પરીક્ષા કરશે અને જરૂરી હોય તો ડાયગ્નોસિસ માટે ટેસ્ટ કરાવશે.
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવાનું જોખમ કોને છે?
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવાનું જોખમ કોઈપણ વ્યક્તિને થઈ શકે છે, પરંતુ કેટલાક લોકોને અન્ય કરતાં વધુ જોખમ હોય છે.
જોખમના પરિબળોમાં શામેલ છે:
- વધુ પડતી કસરત: જો તમે નવા અથવા વધુ તીવ્ર કસરત કાર્યક્રમ શરૂ કરો છો, તો તમને ગોટલા ચડવાનું જોખમ વધુ હોય છે.
- ડિહાઇડ્રેશન: પૂરતું પાણી ન પીવાથી તમારા સ્નાયુઓમાં ક્રેમ્પ થવાનું જોખમ વધી શકે છે.
- ઇલેક્ટ્રોલાઇટની ઉણપ: પોટેશિયમ અને મેગ્નેશિયમ જેવા ઇલેક્ટ્રોલાઇટ્સનું સ્તર ઓછું થવાથી ગોટલા ચડી શકે છે.
- ગર્ભાવસ્થા: ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન હોર્મોનલ ફેરફારો અને વધતા વજનને કારણે ગોટલા ચડી શકે છે.
- સપાટ પગ: જો તમારા પગ સપાટ હોય, તો તમારા વાછરડાના સ્નાયુઓ પર વધારાનો તાણ આવી શકે છે, જેનાથી ગોટલા ચડી શકે છે.
- ગેરલાભકારક પગરખાં: જો તમે એવા પગરખાં પહેરો છો જે યોગ્ય રીતે ફિટ નથી થતા અથવા પૂરતો સપોર્ટ આપતા નથી, તો તેનાથી ગોટલા ચડી શકે છે.
- વધતી ઉંમર: ઉંમર વધતી જતા સ્નાયુઓ નબળા જ બનવા લાગે છે, જેનાથી ગોટલા ચડવાનું જોખમ વધી શકે છે.
- અન્ય તબીબી સ્થિતિઓ: ડાયાબિટીસ, પેરિફેરલ આર્ટરી ડિસીઝ, ગાઉટ અને સંધિવા જેવી કેટલીક તબીબી સ્થિતિઓ પણ ગોટલા ચડવાના જોખમને વધારી શકે છે.
- કસરત ન કરવી: નિયમિત શારીરિક ગતિવિધિ ન કરવી એ પણ ગોટલા ચડવાના જોખમને વધારી શકે છે. સ્નાયુઓ નબળા પડવાથી તેઓ વધુ સરળતાથી ઓવરલોડ થઈ શકે છે.
- ટૂંકી ઊંચાઈ: અતિશય ઊંચી એડી ધરાવતા પગરખાં પહેરવાથી પિંડી સ્નાયુઓ પર વધારાનો તાણ આવી શકે છે, જે ગોટલા ચડવાનું જોખમ વધારી શકે છે.
- લાંબા સમય સુધી ઊભા રહેવું અથવા બેસવું: જો તમારી નોકરી એવી હોય કે જેમાં તમારે લાંબા સમય સુધી ઊભા રહેવું પડે અથવા એક જ જગ્યાએ બેસી રહેવું પડે, તો તેનાથી ગોટલા ચડવાનું જોખમ વધી શકે છે.
- પૂરતી ઊંઘ ન લેવી: નબળી તંદુરસ્તી અને થાક પણ ગોટલા ચડવાનું જોખમ વધારી શકે છે.
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવાનું નિદાન કેવી રીતે કરવું?
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવાનું નિદાન કરવા માટે ડૉક્ટર નીચેના પગલાં લેશે:
1. તમારા લક્ષણો અને તબીબી ઇતિહાસ વિશે પૂછો: ડૉક્ટર તમારા તબીબી ઇતિહાસ વિશે પૂછશે, અને તમારા લક્ષણો ક્યારે અને કેવી રીતે શરૂ થયા, કેટલી વાર થાય છે, કેટલા ગંભીર છે અને તેમને શું ટ્રિગર કરે છે.
2. શારીરિક પરીક્ષા: ડૉક્ટર તમારા પગની પરીક્ષા કરશે, જેમાં શોષ, લાલાશ, સોજો અને સ્પર્શ કરવાથી થતી સંવેદનશીલતા તપાસવાનો સમાવેશ થાય છે. તેઓ તમારા પગની શક્તિ અને ગતિશીલતા નું પણ મૂલ્યાંકન કરશે.
3. ટેસ્ટ: ડૉક્ટર ગોટલા ચડવાના કારણનું નિદાન કરવા માટે નીચેના ટેસ્ટ કરાવી શકે છે:
- X-ray: હાડકામાં કોઈ ફ્રેક્ચર અથવા અન્ય સમસ્યાઓને બાકાત રાખવા માટે.
- MRI: સ્નાયુઓ, સ્નાયુબંધન અને અન્ય નરમ પેશીઓમાં કોઈ નુકસાન શોધવા માટે.
- બ્લડ ટેસ્ટ: ઇલેક્ટ્રોલાઇટ અસંતુલન અથવા અન્ય તબીબી સ્થિતિઓને બાકાત રાખવા માટે.
4. ડિફરન્શિયલ ડાયગ્નોસિસ: ડૉક્ટર ગોટલા ચડવાના દુખાવાના અન્ય સંભવિત કારણોને બાકાત રાખશે, જેમ કે:
- ડીપ વેન થ્રોમ્બોસિસ (DVT): રક્તવાહિનીમાં ગંઠો.
- પેરિફેરલ આર્ટરી ડિસીઝ (PAD): ધમનીઓમાં સાંકડા થવાને કારણે પગમાં રક્તનો પ્રવાહ ઓછો થાય છે.
- સંધિવા: સાંધામાં બળતરા અને દુખાવો થાય છે.
- ગાઉટ: યુરિક એસિડના સ્ફટિકો સાંધામાં જમા થાય છે.
નિદાનના આધારે, ડૉક્ટર યોગ્ય સારવારની ભલામણ કરશે.
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવાની સારવાર શું છે?
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવાની સારવાર કારણ અને ગંભીરતા પર આધાર રાખે છે.
- આરામ: ગોટલા ચડવાના દુખાવાથી પીડાતા પગને આરામ આપો.
- બરફ: સોજો અને દુખાવો ઘટાડવા માટે દુખાવા પર 20 મિનિટ માટે બરફનો પેક લગાવો.
- એલિવેશન: સોજો ઘટાડવા માટે દુખાવા વાળા પગને હૃદય કરતાં ઊંચા સ્તરે રાખો.
- ઓવર-ધ-કાઉન્ટર દવાઓ: બળતરા અને પીડા ઘટાડવા માટે ibuprofen અથવા acetaminophen લો.
- સ્ટ્રેચિંગ અને મસાજ: સ્નાયુઓને ખેંચવા અને તણાવ ઘટાડવા માટે હળવા સ્ટ્રેચિંગ અને મસાજ કરો.
ડૉક્ટર દ્વારા સૂચવવામાં આવેલી સારવાર:
- પ્રિસ્ક્રિપ્શન દવાઓ: ગંભીર દુખાવા અથવા બળતરાના કિસ્સામાં, ડૉક્ટર મજબૂત દુખાવાની દવાઓ અથવા સ્નાયુ આરામકારકો લખી શકે છે.
- કોર્ટિકોસ્ટીરોઇડ ઇન્જેક્શન: સોજો અને દુખાવો ઘટાડવા માટે ડૉક્ટર દુખાવા વાળા સ્નાયુમાં કોર્ટિકોસ્ટીરોઇડ ઇન્જેક્શન આપી શકે છે.
- ફિઝીકલ થેરાપી: સ્નાયુઓની શક્તિ અને ગતિશીલતા સુધારવા માટે વ્યાયામ અને સ્ટ્રેચિંગ શીખવવા માટે ફિઝીકલ થેરાપિસ્ટ સાથે કામ કરો.
- સર્જરી: ગંભીર કિસ્સાઓમાં, જેમ કે સ્નાયુઓમાં ફાટા, સર્જરી જરૂરી બની શકે છે.
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવાને રોકવા માટે ઘણી બધી બાબતો કરી શકાય છે, જેમાં શામેલ છે:
- કસરત કરતા પહેલાં અને પછી ગરમ કરો અને ઠંડુ કરો.
- પુષ્કળ પ્રવાહી પીવો.
- સ્વસ્થ આહાર લો જેમાં પૂરતા પ્રમાણમાં ઇલેક્ટ્રોલાઇટ્સ હોય.
- યોગ્ય રીતે ફિટ થતા પગરખાં પહેરો.
- નિયમિત કસરત કરો.
- તમારા વજનને નિયંત્રણમાં રાખો.
- ધૂમ્રપાન ટાળો.
- તણાવનું સ્તર ઘટાડો.
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવા માટેની કસરતો ?
જો તમને પગમાં ગોટલા ચડવાનો દુખાવો થતો હોય, તો ડૉક્ટરની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
તમારા ડૉક્ટર દ્વારા ભલામણ કરવામાં આવેલી કસરતો ઉપરાંત, તમે ઘરે પણ કેટલીક કસરતો કરી શકો છો જે ગોટલાના દુખાવાને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
અહીં કેટલીક કસરતો છે જેનો તમે પ્રયાસ કરી શકો છો:
પગ ઉંચા કરો:
આ કસરત ગોઠણમાંથી સોજો ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. આરામદાયક સ્થિતિમાં સૂઈ જાઓ અને તમારા પગને એક ખુરશી અથવા ટેબલ પર રાખો જેથી તેઓ તમારા હૃદય કરતાં ઊંચા હોય. 10-15 મિનિટ માટે આ સ્થિતિમાં રહો. દિવસમાં ઘણી વખત આ કસરત કરો.
સીધા બેસીને પગને ખેંચો(ટુવાલ સ્ટ્રેચ):
આ કસરત ગોઠણની આસપાસની સ્નાયુઓને ખેંચવામાં મદદ કરે છે. સીધા બેસો અને તમારા એક પગને આગળ તાણો. તમારા પગના અંગૂઠાને તમારી તરફ ખેંચો અને 10-15 સેકન્ડ માટે પકડી રાખો. બીજા પગ સાથે પુનરાવર્તન કરો. દરેક પગ માટે 3 સેટ કરો.
સ્ક્વાટ્સ (Squats):
આ કસરત જાંઘ અને નિતંબની સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે, જે ગોઠણને સપોર્ટ આપવામાં મદદ કરે છે. સીધા ઉભા રહો, પગ ખભાની પહોળાઈ જેટલા દૂર રાખો. જાણે તમે ખુરશી પર બેસવા જઈ રહ્યા છો તેમ ઘૂંટણ વાળો. તમારી પીઠ સીધી રાખો અને તમારા નિતંબ જમીનની નજીક જવા દો. થોડા સમય માટે આ સ્થિતિમાં રહો અને પછી સીધા ઉભા થાઓ. 10-15 પુનરાવર્તનોના 2-3 સેટ કરો.
લંજીસ(Lunges):
આ કસરત જાંઘની આગળ અને પાછળની સ્નાયુઓને લક્ષ્ય બનાવે છે. એક પગ આગળ અને એક પગ પાછળ રાખીને ઊભા રહો. આગળનો ઘુંટણ 90 ડિગ્રીના ખૂણા પર વાળો અને પાછળનો ઘુંટણ જમીનની નજીક જવા દો. થોડા સમય માટે આ સ્થિતિમાં રહો અને પછી બાજુ બદલો. દરેક બાજુએ 10-15 પુનરાવર્તનોના 2-3 સેટ કરો.
હિલ-સ્ટેન્ડિંગ (Calf (પિંડી)raises):
આ કસરત પિંડી ના સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે, જે ગોઠણ પર તાણ ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. સીધા ઉભા રહો અને તમારા પગના ટેના પર ઊભા રહો. તમારા પગના પિંડી ના સ્નાયુઓને ઉંચા કરો જ્યાં સુધી તમે શિખરે ન પહોંચો, અને પછી નીચે નીચે લાવો. 15-20 પુનરાવર્તનોના 2-3 સેટ કરો. તમે સીડી પર પણ આ કસરત કરી શકો છો.
સાયકલિંગ :
સાયકલ ચલાવવી એ ગોઠણના દુખાવા માટે ઓછી તાણવાળી કાર્ડિયો (cardio) કસરત છે. જો તમારી પાસે સાયકલ ન હોય, તો તમે સ્ટેશનરી સાયકલ (stationary cycle) નો ઉપયોગ કરી શકો છો .
સીધા પગ ઉભા કરો (Straight leg raise):
આ કસરત જાંઘની પાછળની સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે. પીઠ પર સીધા સૂઈ જાઓ. એક પગ ઉંચો કરો અને થોડા સમય માટે તેને પકડી રાખો. પછી નીચે લાવો અને બીજા પગ સાથે પુનરાવર્તન કરો. દરેક પગ માટે 10-15 પુનરાવર્તનોના 2-3 સેટ કરો.
ક્લેમશેલ(Clamshell):
આ કસરત જાંઘની બાજુની સ્નાયુઓને લક્ષ્ય બનાવે છે. તમારી બાજુ પર સૂઈ જાઓ, ઘૂંટણ વાળીને અને એકબીજાની ઉપર રાખો. ઉપરના ઘુંટણને થોડું ઉંચું કરો જ્યારે નીચેનું ઘુંટણ સ્થિર રાખો. ટોચ પર થોભો અને પછી શરૂઆતની સ્થિતિ પર પરત આવો. દરેક બાજુએ 10-15 પુનરાવર્તનોના 2-3 સેટ કરો.
શોર્ટ આર્ક ક્વાડ્રિસેપ્સ કસરત (Short arc quad set):
આ કસરત ક્વાડ્રિસેપ્સ ની સ્નાયુઓને સક્રિય કરવામાં મદદ કરે છે. તમારી પીઠ પર સીધા સૂઈ જાઓ. એક ઘુંટણને થોડું વાળો અને સંકોચન (contraction) કરવા માટે જાંઘની સ્નાયુઓને નિચોડો (squeeze) . થોડી સેકન્ડો માટે પકડી રાખો અને પછી આરામ (relaxation) કરો. દરેક પગ માટે 10-15 પુનરાવર્તનોના 2-3 સેટ કરો.
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવા માટે ઘરેલુ ઉપચાર:
જો તમને પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવાનો અનુભવ થાય, તો ઘરેલુ ઉપચારો દુખાવો અને સોજો ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
ધ્યાનમાં રાખો કે ગંભીર કિસ્સાઓમાં ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જરૂરી છે.
અહીં કેટલાક ઘરેલુ ઉપચારો છે જે તમે અજમાવી શકો છો:
1. આરામ:
- ગોટલા ચડવાના દુખાવાથી પીડાતા પગને આરામ આપો.
- શક્ય હોય ત્યાં સુધી તેને ઊંચો રાખો.
2. બરફ:
- સોજો અને દુખાવો ઘટાડવા માટે દુખાવા પર 20 મિનિટ માટે બરફની પોટલી લગાવો.
- દર કલાકે 15-20 મિનિટના સમયગાળા માટે આ પ્રક્રિયાને 3-4 વખત પુનરાવર્તન કરો.
3. એલિવેશન:
- સોજો ઓછા કરવા માટે દુખાવા વાળા પગને હૃદય કરતાં ઊંચા રાખો.
- આરામ કરતી વખતે અથવા સૂતી વખતે આમ કરવાનો પ્રયાસ કરો.
4. કોમ્પ્રેશન:
- સોજો ઓછો કરવા માટે દુખાવા વાળા પગ પર હળવો દબાણ આપો.
- ઇલાસ્ટિક બેન્ડેજ અથવા કોમ્પ્રેશન મોજાનો ઉપયોગ કરો.
5. ઓવર-ધી-કાઉન્ટર દવાઓ:
- દુખાવો અને બળતરા ઘટાડવા માટે ઇબુપ્રોફેન (ibuprofen) અથવા એસિટામિનોફેન (acetaminophen) જેવી દવાઓ લો.
- ડૉક્ટર દ્વારા સૂચવવામાં આવેલી માત્રાનું પાલન કરો.
6. સ્ટ્રેચિંગ અને મસાજ:
- સ્નાયુઓને નરમ કરવા અને તણાવ ઘટાડવા માટે હળવા સ્ટ્રેચિંગ અને મસાજ કરો.
- દુખાવા વધુ ન થાય તેની ખાતરી કરો.
7. એપલ સાઇડર વિનેગર:
- એક ગ્લાસ ગરમ પાણીમાં 2 ટેબલસ્પૂન એપલ સાઇડર વિનેગર મિક્સ કરો.
- દિવસમાં બે વાર આ મિશ્રણ પીવો.
- એપલ સાઇડર વિનેગરમાં બળતરા વિરોધી ગુણધર્મો હોય છે જે સોજો અને દુખાવો ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
8. હળદર:
- એક ગ્લાસ ગરમ દૂધમાં 1 ચમચી હળદર પાવડર મિક્સ કરો.
- દિવસમાં બે વાર આ મિશ્રણ પીવો.
- હળદરમાં બળતરા વિરોધી અને એન્ટિઑકિસડન્ટ ગુણધર્મો હોય છે જે સોજો અને દુખાવો ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
9. આદુ
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવાના જોખમને કેવી રીતે ઘટાડવું?
પગમાં ગોટલા ચડવાના દુખાવાના જોખમને ઘટાડવા માટે તમે ઘણી બધી બાબતો કરી શકો છો, જેમાં શામેલ છે:
1. કસરત કરતા પહેલાં અને પછી ગરમ કરો અને ઠંડુ કરો:
- કસરત શરૂ કરતા પહેલા 5-10 મિનિટ માટે હળવી કસરત કરીને ગરમ કરો.
- કસરત પછી 5-10 મિનિટ માટે સ્ટ્રેચિંગ કરીને ઠંડુ કરો.
2. પુષ્કળ પ્રવાહી પીવો:
- પૂરતું પાણી પીવાથી શરીર હાઇડ્રેટેડ રહે છે અને સ્નાયુઓને નુકસાન થવાનું જોખમ ઘટે છે.
3. સ્વસ્થ આહાર લો:
- ફળો, શાકભાજી, દુર્બળ પ્રોટીન અને આખા અનાજ જેવા પૌષ્ટિક ખોરાક ખાઓ.
- પ્રોસેસ્ડ ફૂડ, ખાંડયુક્ત પીણાં અને અતિશય ચરબીવાળા ખોરાક ટાળો.
4. યોગ્ય રીતે ફિટ થતા પગરખાં પહેરો:
- તમારા પગને યોગ્ય રીતે સપોર્ટ આપતા અને આરામદાયક પગરખાં પહેરો.
- ઉંચી હીલના પગરખાં અને ખરાબ રીતે ફિટ થતા પગરખાં ટાળો.
5. નિયમિત કસરત કરો:
- નિયમિત કસરત કરવાથી સ્નાયુઓની શક્તિ અને સહનશક્તિમાં સુધારો થાય છે, જે ગોટલા ચડવાના દુખાવાના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
- દર અઠવાડિયે ઓછામાં ઓછા 150 મિનિટ મધ્યમ-તીવ્રતાવાળી એરોબિક કસરત અથવા 75 મિનિટ જોરદાર-તીવ્રતાવાળી એરોબિક કસરત કરવાનો લક્ષ્ય રાખો.
6. તમારા વજનને નિયંત્રણમાં રાખો:
- વધારે વજન હોવાથી ગોટલા ચડવાના દુખાવાનું જોખમ વધી શકે છે.
- સ્વસ્થ વજન જાળવવા માટે નિયમિત કસરત કરો અને સંતુલિત આહાર લો.
7. ધૂમ્રપાન ટાળો:
- ધૂમ્રપાન સ્નાયુઓમાં રક્ત પ્રવાહ ઘટાડી શકે છે અને ગોટલા ચડવાના દુખાવાના જોખમને વધારી શકે છે.
8. તણાવનું સ્તર ઘટાડો:
- તણાવ સ્નાયુઓમાં તણાવ વધારી શકે છે અને ગોટલા ચડવાના દુખાવાના જોખમને વધારી શકે છે.
- તણાવ-ઘટાડતી તકનીકોનો અભ્યાસ કરો જેવી કે , ઊંડી શ્વાસ લેવાની કસરતો યોગ અથવા ધ્યાન.
9. તમારા પગની સંભાળ રાખો:
સારાંશ:
કારણો:
- વધુ પડતી કસરત
- ખરાબ રીતે ફિટ થતા પગરખાં પહેરવા
- અસંતુલિત આહાર
- ડિહાઇડ્રેશન
- થાક
- તણાવ
- અંતર્ગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિઓ
લક્ષણો:
- દુખાવો
- સોજો
- બળતરા
- ખરડાટ
- લાલાશ
- ગરમી
સારવાર:
- ઘરેલુ ઉપચાર:
- આરામ
- બરફ
- એલિવેશન
- કોમ્પ્રેશન
- ઓવર-ધી-કાઉન્ટર દવાઓ
- સ્ટ્રેચિંગ અને મસાજ
- એપલ સાઇડર વિનેગર
- હળદર
- આદુ
- ડૉક્ટર દ્વારા સૂચવવામાં આવેલી સારવાર:
- પ્રિસ્ક્રિપ્શન દવાઓ
- કોર્ટિકોસ્ટીરોઇડ ઇન્જેક્શન
- ફિઝીકલ થેરાપી
- સર્જરી
જોખમ ઘટાડવા માટે ટિપ્સ:
- કસરત કરતા પહેલાં અને પછી ગરમ કરો અને ઠંડુ કરો.
- પુષ્કળ પ્રવાહી પીવો.
- સ્વસ્થ આહાર લો.
- યોગ્ય રીતે ફિટ થતા પગરખાં પહેરો.