કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા માટે શું કરવું જોઈએ?

કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા માટે તમે ઘણી બધી બાબતો કરી શકો છો:

જીવનશૈલીમાં ફેરફાર:

• નિયમિત કસરત કરો: દર અઠવાડિયે ઓછામાં ઓછા 150 મિનિટ મધ્યમ તીવ્રતાની એરોબિક કસરત કરો, જેમ કે ચાલવું અથવા દોડવું, અથવા 75 મિનિટ જોરદાર એરોબિક કસરત કરો.
• સ્વસ્થ વજન જાળવો: જો તમે વધારે વજન ધરાવો છો, તો થોડું પણ વજન ઘટાડવાથી પણ તમારા કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરમાં સુધારો થઈ શકે છે.
• ધૂમ્રપાન છોડો: ધૂમ્રપાન તમારા HDL (“સારા”) કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઘટાડી શકે છે અને LDL (“ખરાબ”) કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને વધારી શકે છે.
• તણાવ ઘટાડો: તણાવ LDL કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને વધારી શકે છે. તણાવનું management કરવા માટે યોગ, ધ્યાન અથવા ઊંડી શ્વાસ લેવાની કસરતોનો અભ્યાસ કરો.

આહારમાં ફેરફાર:

• સંતૃપ્ત ચરબી અને ટ્રાન્સ ચરબીનું સેવન ઘટાડો: આ ચરબી પ્રાણીઓના માંસ, ડેરી ઉત્પાદનો અને તળેલા ખોરાકમાં જોવા મળે છે.
• ઓછા-સંતૃપ્ત ચરબીવાળા અથવા નોન-ફેટ ડેરી ઉત્પાદનો પસંદ કરો.
• ફળો, શાકભાજી, આખા અનાજ અને માછલી જેવા ફાઇબર યુક્ત ખોરાકનું વધુ સેવન કરો.
• ઓમેગા -3 ફેટી એસિડથી સમૃદ્ધ ખોરાકનું સેવન વધારો, જેમ કે ચરબીયુક્ત માછલી, અખરોટ અને બીજ.
• સ્ટેરોલ અને સ્ટેનોલ યુક્ત ખોરાક અથવા પૂરક આહારનું સેવન કરો.

દવાઓ:

જો જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કરવાથી તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર નિયંત્રણમાં ન આવે, તો તમારા ડૉક્ટર દવાઓ લખી શકે છે.

તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર નિયમિતપણે તપાસવું મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને જો તમને હૃદય રોગ અથવા અન્ય જોખમી પરિબળો હોય.

કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા શું ન ખાવું જોઈએ?

કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા માટે ટાળવા જેવા ખોરાક:

1. સંતૃપ્ત ચરબી:

• લાલ માંસ: ગાય, સૂર, ઘેટાંનું માંસ
• ચરબીયુક્ત ડેરી ઉત્પાદનો: પૂર્ણ-ચરબીવાળું દૂધ, ક્રીમ, ચીઝ
• તળેલા ખોરાક: ફ્રેન્ચ ફ્રાઈસ, ચિકન ફ્રાઈસ, ડોનટ્સ
• બેકરીના ખોરાક: કૂકીઝ, પેસ્ટ્રી, કેક
• આઈસ્ક્રીમ અને ફુલ-ફેટ દૂધથી બનાવેલી આઈસ્ક્રીમ

2. ટ્રાન્સ ચરબી:

• તળેલા ખોરાક
• પેકેજ્ડ સ્નેક્સ: ચિપ્સ, ક્રેકર્સ, પોપકોર્ન
• બેકરીના ખોરાક: કૂકીઝ, પેસ્ટ્રી, કેક
• તળેલા ખોરાક
• માર્ગરિન અને શોર્ટનિંગ

3. કોલેસ્ટ્રોલયુક્ત ખોરાક:

• માંસના યકૃત અને કિડની
• ઈંડાના પીળા ભાગ
• માંસાહારી પ્રાણીઓ, જેમ કે ઝીંગા અને કરચલા

4. ખાંડયુક્ત પીણાં:

• સોડા
• સ્પોર્ટ્સ ડ્રિંક્સ
• ઊર્જા પીણાં
• મીઠા કોફી અને ચા

5. પ્રોસેસ્ડ ખોરાક:

• ઠંડા કટ, સોસેજ
• પેકેજ્ડ ભોજન
• તૈયાર સૂપ અને સોસ
• સ્નેક્સ ફૂડ

નોંધ: આ ફક્ત એક સામાન્ય માર્ગદર્શિકા છે. તમારા માટે શું શ્રેષ્ઠ છે તે નક્કી કરવા માટે તમારે તમારા ડૉક્ટર અથવા ન્યુટ્રિશનિસ્ટ સાથે વાત કરવી જોઈએ.

તમારા આહારમાંથી ઉપરોક્ત ખોરાક કાઢીને અને સ્વસ્થ વિકલ્પો પસંદ કરીને, તમે તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવા અને તમારા હૃદયના સ્વાસ્થ્યને સુધારવામાં મદદ કરી શકો છો.

કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા શું ખાવું જોઈએ?

કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા માટે ખાવા જેવા ખોરાક:

1. ફાઇબરયુક્ત ખોરાક:

• ફળો: સફરજન, સફરજન, નારંગી, દ્રાક્ષ, બ્લુબેરી, બેરી
• શાકભાજી: બ્રોકોલી, શક્કરિયા, બટાકા, પાલક, કઠોળ
• આખા અનાજ: ઓટ્સ, જવ, બ્રાઉન રાઈસ, ક્વિનોઆ
• દાળ અને કઠોળ: કાળી દાળ, રાજમા, મગની દાળ, સોયાબીન
• બદામ અને બીજ: બદામ, અખરોટ, ચિયા બીજ, ફ્લેક્સસીડ

2. ઓછા-સંતૃપ્ત ચરબીવાળા ડેરી ઉત્પાદનો:

• દૂધ, દહીં, અને ચીઝ જેવા ઓછા-ચરબી અથવા નોન-ફેટ ડેરી ઉત્પાદનો પસંદ કરો.

3. મોનોઅનસેચ્યુરેટેડ અને પોલિઅનસેચ્યુરેટેડ ચરબી ધરાવતા ખોરાક:

• ઓલિવ તેલ, કેનોલા તેલ, એવોકાડો તેલ જેવા સ્વસ્થ તેલનો ઉપયોગ કરો.
• માછલી: સૅલ્મન, મેકરેલ, ટ્યૂના, સારડીન જેવી ચરબીયુક્ત માછલી ખાઓ.
• અખરોટ અને બીજ: બદામ, અખરોટ, ચિયા બીજ, ફ્લેક્સસીડ ખાઓ.

4. પ્રોટીનના સારા સ્ત્રોતો:

• માછલી, માંસ, ઇંડા, દાળ, કઠોળ જેવા ઓછા ચરબીવાળા પ્રોટીનના સ્ત્રોતો પસંદ કરો.

5. ફાઇટોસ્ટેરોલ અને સ્ટેનોલ યુક્ત ખોરાક:

• સ્ટેરોલ અને સ્ટેનોલ યુક્ત માર્ગરિન ખાઓ.
• બદામ, કાજુ અને અખરોટ જેવા નટ્સ ખાઓ.

નોંધ: આ ફક્ત એક સામાન્ય માર્ગદર્શિકા છે. તમારા માટે શું શ્રેષ્ઠ છે તે નક્કી કરવા માટે તમારે તમારા ડૉક્ટર અથવા ન્યુટ્રિશનિસ્ટ સાથે વાત કરવી જોઈએ.

તમારા આહારમાં આ ખોરાકનો સમાવેશ કરીને અને ઉપરોક્ત ટાળવા જેવા ખોરાક ટાળીને, તમે તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવા અને તમારા સંપૂર્ણ સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો કરવામાં મદદ કરી શકો છો.

જીવનશૈલીમાં ફેરફાર કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવામાં કેવી રીતે મદદ કરે છે?

જીવનશૈલીમાં ફેરફારો કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં ઘણી રીતે મદદ કરી શકે છે, જેમાં શામેલ છે:

LDL (“ખરાબ”) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવું:

• નિયમિત કસરત: દર અઠવાડિયે ઓછામાં ઓછા 150 મિનિટ મધ્યમ તીવ્રતાની એરોબિક કસરત કરો.
• વજન ઘટાડવું: જો તમે વધારે વજન ધરાવો છો, તો થોડું પણ વજન ઘટાડવાથી પણ તમારા LDL કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરમાં સુધારો થઈ શકે છે.
• ધૂમ્રપાન છોડવું: ધૂમ્રપાન LDL કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને વધારી શકે છે અને HDL (“સારા”) કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઘટાડી શકે છે.
• સ્વસ્થ આહાર લેવો: ઓછા સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબી, વધુ ફાઇબર, અને ઓછા કાર્બોહાઇડ્રેટ ધરાવતો આહાર ખાઓ.

HDL (“સારા”) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારવું:

• નિયમિત કસરત: દર અઠવાડિયે ઓછામાં ઓછા 150 મિનિટ મધ્યમ તીવ્રતાની એરોબિક કસરત કરો.
• ઓછા સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબી ધરાવતો આહાર લેવો: આ ચરબી LDL કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને વધારી શકે છે અને HDL કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઘટાડી શકે છે.
• ઓછા કાર્બોહાઇડ્રેટ ધરાવતો આહાર લેવો: કેટલાક પ્રકારના કાર્બોહાઇડ્રેટ, ખાસ કરીને શુદ્ધ કાર્બોહાઇડ્રેટ, HDL કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઘટાડી શકે છે.
• ઓલિવ તેલ, એવોકાડો તેલ અને નટ્સ જેવા સ્વસ્થ ચરબીનો સમાવેશ કરો.

ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર ઘટાડવું:

• વજન ઘટાડવું: જો તમે વધારે વજન ધરાવો છો, તો થોડું પણ વજન ઘટાડવાથી પણ તમારા ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સના સ્તરમાં સુધારો થઈ શકે છે.
• ઓછા કાર્બોહાઇડ્રેટ ધરાવતો આહાર લેવો: ખાસ કરીને શુદ્ધ કાર્બોહાઇડ્રેટ, ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સના સ્તરને વધારી શકે છે.
• ધૂમ્રપાન છોડવું: ધૂમ્રપાન ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સના સ્તરને વધારી શકે છે.
• નિયમિત કસરત કરો: દર અઠવાડિયે ઓછામાં ઓછા 150 મિનિટ મધ્યમ તીવ્રતાની

કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવામાં કસરતો કેવી રીતે મદદ કરી શકે?

નિયમિત કસરત કરવી એ કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવા અને તમારા સંપૂર્ણ સ્વાસ્થ્યમાં સુધારો કરવા માટે શ્રેષ્ઠ રીતોમાંની એક છે. કસરત ઘણા રીતે મદદ કરી શકે છે:

LDL (“ખરાબ”) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવું:

• એરોબિક કસરત: દોડવું, ચાલવું, સાયકલ ચલાવવું અથવા તરવું જેવી મધ્યમ-તીવ્રતાની એરોબિક કસરત દર અઠવાડિયે ઓછામાં ઓછા 150 મિનિટ કરો.
• ઉચ્ચ-તીવ્રતા અંતરાલ તાલીમ (HIIT): ટૂંકા ગાળા માટે ઉચ્ચ તીવ્રતાએ કસરત કરો, પછી ટૂંકા આરામના સમયગાળા સાથે વૈકલ્પિક કરો. HIIT ખૂબ અસરકારક હોઈ શકે છે, પરંતુ શરૂ કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને જો તમને કોઈ સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ હોય.
• શક્તિ તાલીમ: સ્નાયુઓ બનાવવા માટે વજન ઉપાડવું અથવા બોડીવેઇટ કસરતો કરવી LDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.

HDL (“સારા”) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારવું:

• એરોબિક કસરત: દર અઠવાડિયે ઓછામાં ઓછા 150 મિનિટ મધ્યમ તીવ્રતાની એરોબિક કસરત કરો.
• HDL વધારવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી કસરતો: HDL વધારવા માટે ખાસ કરીને ફાયદાકારક એવી કેટલીક કસરતોમાં ચાલવું, દોડવું, સાયકલ ચલાવવું અને તરવું શામેલ છે.

ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર ઘટાડવું:

• મધ્યમ-તીવ્રતાની એરોબિક કસરત: દર અઠવાડિયે ઓછામાં ઓછા 150 મિનિટ મધ્યમ તીવ્રતાની એરોબિક કસરત કરો.
• વજન ઘટાડવું: જો તમે વધારે વજન ધરાવો છો, તો થોડું પણ વજન ઘટાડવાથી પણ તમારા ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સના સ્તરમાં સુધારો થઈ શકે છે.

કસરત શરૂ કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને જો તમને કોઈ સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ હોય.

તમારા માટે શ્રેષ્ઠ કસરત પ્રોગ્રામ શોધવામાં તેઓ તમારી મદદ કરી શકે છે.

અહીં કેટલીક ટીપ્સ આપી છે જે તમને કસરત પ્રોગ્રામ શરૂ કરવા અને જાળવવામાં મદદ કરી શકે છે:

કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા માટે કઈ કસરતો શ્રેષ્ઠ છે?

કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા માટે ઘણી બધી ઉત્તમ કસરતો છે, પરંતુ શ્રેષ્ઠ કસરતો તમારા વ્યક્તિગત સ્તરની તંદુરસ્તી, રુચિઓ અને લક્ષ્યો પર આધાર રાખે છે.

અહીં કેટલીક શ્રેષ્ઠ કસરતોના પ્રકારો છે જે LDL (“ખરાબ”) કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવામાં, HDL (“સારા”) કોલેસ્ટ્રોલ વધારવામાં અને ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે:

1. એરોબિક કસરત:

• દોડવું: દોડવું એ કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવા માટે શ્રેષ્ઠ કસરતોમાંની એક છે. તે એક ઉત્તમ કાર્ડિયો વર્કઆઉટ છે જે તમારા હૃદય દરને વધારે છે અને કેલરી બર્ન કરે છે.
• ચાલવું: ચાલવું એ શરૂઆત કરનારાઓ માટે એક શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે અને તે હજુ પણ તમારા કોલેસ્ટ્રોલના સ્તર પર નોંધપાત્ર અસર કરી શકે છે.
• સાયકલ ચલાવવું: સાયકલ ચલાવવી એ એક મનોરંજક અને ઓછી અસરવાળી કસરત છે જે તમારા હૃદય અને પગની સ્નાયુઓને કામ કરે છે.
• તરવું: તરવું એ સમગ્ર શરીરની કસરત છે જે સાંધા પર સરળ હોય છે.

2. ઉચ્ચ-તીવ્રતા અંતરાલ તાલીમ (HIIT):

HIIT એ ટૂંકા ગાળા માટે ઉચ્ચ તીવ્રતાએ કસરત કરવા અને પછી ટૂંકા આરામના સમયગાળા સાથે વૈકલ્પિક કરવાનો સમાવેશ કરે છે. HIIT ખૂબ અસરકારક હોઈ શકે છે, પરંતુ શરૂ કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને જો તમને કોઈ સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ હોય.

3. શક્તિ તાલીમ:

સ્નાયુઓ બનાવવા માટે વજન ઉપાડવું અથવા બોડીવેઇટ કસરતો કરવી LDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં અને HDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારવામાં મદદ કરી શકે છે.

તમારા માટે શ્રેષ્ઠ કસરત પ્રોગ્રામ શોધવા માટે તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે.

તેઓ તમારી વ્યક્તિગત જરૂરિયાતો અને સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરી શકે છે અને તમને સુરક્ષિત અને અસરકારક રીતે કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવામાં મદદ કરવા માટે એક પ્રોગ્રામ બનાવી શકે છે.

કસરત પ્રોગ્રામ શરૂ કરવા અને જાળવવા માટે વધારાની ટીપ્સ:

• તમને ગમતી એવી પ્રવૃત્તિ પસંદ કરો: જો તમને કસરત કરવામાં મજા ન આવે તો તેને જાળવવું મુશ્કેલ બનશે. એવી પ્રવૃત્તિ શોધો જે તમને ગમે છે, જેમ કે ડાન્સિંગ, હાઇકિંગ, સ્વિમિંગ અથવા ટીમ સ્પોર્ટ્સ રમવી.
• મિત્ર અથવા પરિવારના સભ્ય સાથે કસરત કરો: કસરત કરવા માટે કોઈને સાથે રાખવાથી તમે પ્રેરિત રહેવામાં અને જવાબદાર રહેવામાં મદદ મળી શકે છે.
• વાસ્તવિક લક્ષ્યો નક્કી કરો: ખૂબ મોટા લક્ષ્યો નક્કી કરવાથી તમે નિરાશ થઈ શકો છો. નાના, પ્રાપ્ત કરી શકાય તેવા લક્ષ્યોથી શરૂ કરો અને ધીમે ધીમે સમય જતાં તેમને વધારો.
• પુરસ્કારો પોતાને આપો: જ્યારે તમે કોઈ લક્ષ્ય હાંસલ કરો ત્યારે પોતાને પુરસ્કાર આપો. આ તમને પ્રેરિત રહેવામાં અને ટ્રેક પર રહેવામાં મદદ કરશે.
• પ્રગતિને ટ્રૅક કરો: તમારી પ્રગતિને ટ્રૅક કરવાથી તમને જોવામાં મદદ મળશે કે તમે કેટલી દૂર આવી ગયા છો અને તમને પ્રેરિત રહેવામાં મદદ મળશે.
• તમારી જાત સાથે દયાળુ રહો: દરેક દિવસે તમારા શ્રેષ્ઠ પ્રયાસ કરવાનો પ્રયાસ કરો, પરંતુ જો તમે કોઈ દિવસ ચૂકી જાઓ તો પોતાને હરાવશો નહીં. ફક્ત બીજા દિવસે પાછા આવો અને ફરીથી પ્રયાસ કરો.

યાદ રાખો, કોઈપણ નવી કસરત પ્રોગ્રામ શરૂ કરતા પહેલા તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે.

તેઓ તમારી વ્યક્તિગત જરૂરિયાતો અને સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરી શકે છે અને તમને સુરક્ષિત અને અસરકારક રીતે કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડવામાં મદદ કરવા માટે એક પ્રોગ્રામ બનાવી શકે છે.

કોલેસ્ટ્રોલ કેટલું હોવું જોઈએ?

કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વ્યક્તિની ઉંમર, લિંગ અને સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિના આધારે બદલાય છે.

તેથી, કોઈ ચોક્કસ સંખ્યા આપવી મુશ્કેલ છે જે દરેક માટે યોગ્ય હોય.

તમારા માટે શું યોગ્ય છે તે નક્કી કરવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવાનો છે.

તેઓ તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર માપી શકે છે અને તમારા માટે જોખમના પરિબળોનું મૂલ્યાંકન કરી શકે છે, જેમ કે હૃદય રોગ, સ્ટ્રોક અથવા ડાયાબિટીસનો ઇતિહાસ.

આ માહિતીના આધારે, તેઓ તમારા માટે કોલેસ્ટ્રોલના લક્ષ્ય સ્તરની ભલામણ કરી શકે છે.

સામાન્ય રીતે, માન્યતા મળેલ માર્ગદર્શિકા નીચે મુજબ છે:

• LDL (“ખરાબ”) કોલેસ્ટ્રોલ: 100 mg/dL થી ઓછું
• HDL (“સારા”) કોલેસ્ટ્રોલ: 40 mg/dL અથવા તેથી વધુ
• ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સ: 150 mg/dL થી ઓછા

જો કે, યાદ રાખો કે આ માત્ર સામાન્ય માર્ગદર્શિકા છે.

તમારા માટે શું યોગ્ય છે તે નક્કી કરવા માટે તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી હંમેશા શ્રેષ્ઠ છે.

તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં મદદ કરવા માટે તમે ઘણી બધી બાબતો કરી શકો છો, જેમાં શામેલ છે:

• સ્વસ્થ આહાર લેવો: ઓછા સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબી, વધુ ફાઇબર અને ઓછા કાર્બોહાઇડ્રેટ ધરાવતો આહાર ખાઓ.
• નિયમિત કસરત કરવી: દર અઠવાડિયે ઓછામાં ઓછા 150 મિનિટ મધ્યમ તીવ્રતાની એરોબિક કસરત કરો.
• વજન ઘટાડવું: જો તમે વધારે વજન ધરાવો છો, તો થોડું પણ વજન ઘટાડવાથી પણ તમારા કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરમાં સુધારો થઈ શકે છે.
• ધૂમ્રપાન છોડવું: ધૂમ્રપાન LDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર વધારી શકે છે અને HDL કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડી શકે છે.
• કોલેસ્ટ્રોલ-ઘટાડતી દવાઓ લેવી: જો જીવનશૈલીમાં ફેરફારો પૂરતા નથી, તો તમારા ડૉક્ટર કોલેસ્ટ્રોલ-ઘટાડતી દવાઓ લખી શકે છે.

તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર નિયંત્રણમાં રાખવું એ તમારા સંપૂર્ણ સ્વાસ્થ્ય માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

કોલેસ્ટ્રોલ એટલે શું?

કોલેસ્ટ્રોલ એ એક ચીકણું, પીળા રંગનું પદાર્થ છે જે શરીરમાં કુદરતી રીતે બને છે અને ખોરાકમાંથી પણ મળે છે.

તે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકાઓ ભજવે છે, જેમાં શામેલ છે:

• કોષપટલ બનાવવી: કોલેસ્ટ્રોલ તમારા બધા કોષોને ઘેરતી પટલનો મુખ્ય ઘટક છે.
• હોર્મોન્સ બનાવવા: કોલેસ્ટ્રોલનો ઉપયોગ ઇસ્ટ્રોજન, ટેસ્ટોસ્ટેરોન અને કોર્ટિસોલ જેવા ઘણા હોર્મોન્સ બનાવવા માટે થાય છે.
• વિટામિન્સનું શોષણ કરવું: કોલેસ્ટ્રોલ ચરબીમાં ઓગળી જતા વિટામિન્સ, જેમ કે વિટામિન A, D, E અને Kને શરીર દ્વારા શોષાઈ જવામાં મદદ કરે છે.

જો કે, ખૂબ ઊંચા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર હૃદય રોગ અને સ્ટ્રોક જેવી ગંભીર સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું જોખમ વધારી શકે છે.

કોલેસ્ટ્રોલ બે મુખ્ય પ્રકારોમાં વહેંચાય છે:

• LDL (લો-ડેન્સિટી લિપોપ્રોટીન) કોલેસ્ટ્રોલ: આને “ખરાબ” કોલેસ્ટ્રોલ કહેવામાં આવે છે કારણ કે તે ધમનીઓમાં જમા થઈ શકે છે અને હૃદય રોગનું જોખમ વધારી શકે છે.
• HDL (હાઇ-ડેન્સિટી લિપોપ્રોટીન) કોલેસ્ટ્રોલ: આને “સારું” કોલેસ્ટ્રોલ કહેવામાં આવે છે કારણ કે તે LDL કોલેસ્ટ્રોલને ધમનીઓમાંથી દૂર કરવામાં મદદ કરે છે અને હૃદય રોગના જોખમને ઘટાડે છે.

તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર જાણવા માટે, તમારે રક્ત પરીક્ષણ કરાવવાની જરૂર પડશે.

તમારા ડૉક્ટર તમારા પરિણામોની સમીક્ષા કરી શકે છે અને જો જરૂરી હોય તો તમને સારવાર અથવા જીવનશૈલીમાં ફેરફારની ભલામણ કરી શકે છે.

કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવા માટે તમે ઘણી બધી બાબતો કરી શકો છો, જેમાં શામેલ છે:

• સ્વસ્થ આહાર લેવો: ઓછા સંતૃપ્ત અને ટ્રાન્સ ચરબી, વધુ ફાઇબર અને ઓછા કાર્બોહાઇડ્રેટ ધરાવતો આહાર ખાઓ.
• નિયમિત કસરત કરવી: દર અઠવાડિયે ઓછામાં ઓછા 150 મિનિટ મધ્યમ તીવ્રતાની એરોબિક કસરત કરો.
• વજન ઘટાડવું: જો તમે વધારે વજન ધરાવો છો, તો થોડું પણ વજન ઘટાડવાથી પણ તમારા કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરમાં સુધારો થઈ શકે

કોલેસ્ટ્રોલ વધવાથી શું થાય?

ઉંચા કોલેસ્ટ્રોલના જોખમો

ઊંચા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર, ખાસ કરીને LDL (“ખરાબ”) કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર, ઘણી ગંભીર સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓનું જોખમ વધારી શકે છે, જેમાં શામેલ છે:

• ધમની શુષ્કતા (એથેરોસ્ક્લેરોસિસ): આ એક સ્થિતિ છે જેમાં LDL કોલેસ્ટ્રોલ ધમનીઓની દિવાલોમાં જમા થાય છે, જેને સખત અને સાંકડા બનાવે છે. આ
• કોરોનરી હૃદય રોગ: એથેરોસ્ક્લેરોસિસ હૃદયની ધમનીઓને અસર કરે છે, જે હૃદયના સ્નાયુઓને રક્ત પહોંચાડે છે. આ
• સ્ટ્રોક: એથેરોસ્ક્લેરોસિસ મગજની ધમનીઓને પણ અસર કરી શકે છે. જો આ ધમનીઓમાંથી કોઈ એક બ્લોક થઈ જાય અથવા ફાટી જાય, તો તે સ્ટ્રોકનું કારણ બની શકે છે, જે મગજના કોષોને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે અથવા તેમને મારી શકે છે.
• પેરિફેરલ ધમની રોગ (PAD): એથેરોસ્ક્લેરોસિસ પગોની ધમનીઓને પણ અસર કરી શકે છે. PAD પગમાં દુખાવો, ચાલવામાં મુશ્કેલી અને ગેંગ્રીનનું કારણ બની શકે છે, જે ગંભીર સ્થિતિ છે જેમાં પેશીઓના મૃત્યુને કારણે પગનો એક ભાગ કાપી નાખવાની જરૂર પડે છે.

ઉંચા કોલેસ્ટ્રોલના કોઈ ચોક્કસ લક્ષણો હોતા નથી, તેથી તેને “મૂક સમસ્યા” કહેવામાં આવે છે.

આજે જ તમારા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર તપાસવું મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને જો તમારામાં ઊંચા કોલેસ્ટ્રોલના જોખમના પરિબળો હોય, જેમ કે:

• પરિવારમાં ઉંચા કોલેસ્ટ્રોલનો ઇતિહાસ
• અધિક વજન અથવા મેદસ્વીતા
• અસ્વસ્થ આહાર
• વ્યાયામનો અભાવ
• ધૂમ્રપાન
• ડાયાબિટીસ
• ઉચ્ચ રક્તદબાણ

જો તમને ઊંચા કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર હોવાનું નિદાન થયું હોય, તો તમારા ડૉક્ટર તમારા જોખમના પરિબળો અને સંપૂર્ણ સ્વાસ્થ્યના આધારે સારવારનો પ્લાન બનાવશે. સારવારમાં જીવનશૈલીમાં ફેરફાર અને દવાઓનો સમાવેશ થઈ શકે છે.