સ્ટેરોઇડ્સ

સ્ટેરોઇડ્સ શું છે?

સ્ટેરોઇડ્સ એ કુદરતી રીતે શરીરમાં ઉત્પન્ન થતાં હોર્મોન્સ છે, જે સ્નાયુઓના વિકાસ અને ચયાપચય સહિત ઘણા કાર્યોને નિયંત્રિત કરે છે. ડોક્ટરો દ્વારા ચોક્કસ તબીબી સ્થિતિઓની સારવાર માટે તેનો ઉપયોગ દવા તરીકે પણ થઈ શકે છે. જો કે, રમતગમત કામગીરી સુધારવા અથવા દેખાવમાં સુધારો કરવાના હેતુથી તેનો દુરુપયોગ પણ થઈ શકે છે, જે ગંભીર આરોગ્ય સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે.

સ્ટેરોઇડ્સના બે મુખ્ય પ્રકારો છે:

• એનાબોલિક સ્ટેરોઇડ્સ: જે સ્નાયુઓના વિકાસ અને પ્રોટીન સંશ્લેષણને પ્રોત્સાહન આપે છે.કોર્ટિકોસ્ટેરોઇડ્સ: જે બળતરા અને બળતરાને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે.

ડોક્ટરના પ્રિસ્ક્રિપ્શન વિના સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ ગેરકાયદેસર છે અને તેના ઘણા જોખમો છે, જેમાં શામેલ છે:

• યકૃત નુકસાનહૃદયની સમસ્યાઓઊંચો બ્લડ પ્રેશરમૂડ સ્વિંગ્સ અને આક્રમકતાટેસ્ટોસ્ટેરોનનું સ્તર ઘટવુંસ્તનમાં સોજો (પુરુષોમાં)સ્ત્રીઓમાં અનિયમિત માસિક ધર્મવૃદ્ધિમાં અટક (કિશોરોમાં)

તમે જો સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ કરવાનું વિચારી રહ્યાં છો, તો કૃપા કરીને તેના જોખમો અને લાભો વિશે તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરો.

કેટલાક પ્રકારના સ્ટેરોઇડ્સ છે?

વિવિધ પ્રકારના સ્ટેરોઇડ્સ છે, દરેકની પોતાની અસરો અને દુરુપયોગના જોખમો છે. સૌથી સામાન્ય પ્રકારોમાં શામેલ છે:

• એનાબોલિક-એન્ડ્રોજેનિક સ્ટેરોઇડ્સ (AAS): આ પ્રકારનો સ્ટેરોઇડ સ્નાયુઓના વિકાસ અને પ્રોટીન સંશ્લેષણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. તેનો ઉપયોગ ઘણીવાર રમતગમતના પ્રદર્શનને સુધારવા અથવા દેખાવમાં સુધારો કરવા માટે દુરુપયોગ થાય છે. જો કે, AAS ગંભીર આરોગ્ય સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે, જેમાં યકૃત નુકસાન, હૃદયની સમસ્યાઓ અને મૂડ સ્વિંગ્સનો સમાવેશ થાય છે.
• કોર્ટિકોસ્ટેરોઇડ્સ: આ પ્રકારનો સ્ટેરોઇડ બળતરા અને બળતરાને ઘટાડવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. તેનો ઉપયોગ ઘણીવાર સંધિવા, આસ્થમા અને ચામડીની સ્થિતિ જેવી વિવિધ તબીબી સ્થિતિઓની સારવાર માટે કરવામાં આવે છે. જો કે, કોર્ટિકોસ્ટેરોઇડ્સ પણ ગંભીર આડઅસરો તરફ દોરી શકે છે, જેમાં વજન વધવું, હાડકાની નબળાઈ અને ચેપનું જોખમ વધવું શામેલ છે.
• એન્ડ્રોજેનિક સ્ટેરોઇડ્સ: આ પ્રકારનો સ્ટેરોઇડ પુરુષ લક્ષણો, જેમ કે વાળનો વિકાસ અને સ્નાયુઓના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે જવાબદાર છે. તેનો ઉપયોગ ઘણીવાર ઓછા ટેસ્ટોસ્ટેરોન સ્તરવાળા પુરુષોની સારવાર માટે કરવામાં આવે છે. જો કે, એન્ડ્રોજેનિક સ્ટેરોઇડ્સ પણ ગંભીર આડઅસરો તરફ દોરી શકે છે, જેમાં આક્રમકતા, ત્વચાની સમસ્યાઓ અને પ્રોસ્ટેટ સમસ્યાઓનો સમાવેશ થાય છે.

સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ કરતા પહેલા, તેના જોખમો અને લાભો વિશે તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. સ્ટેરોઇડ દુરુપયોગના જોખમોથી વાકેફ રહેવું અને જો તમે દુરુપયોગ સાથે સંઘર્ષ કરી રહ્યા છો તો મદદ લેવી પણ મહત્વપૂર્ણ છે.

સ્ટેરોઇડ્સ કેવી રીતે આપવામાં આવે છે?

સ્ટેરોઇડ્સ ઘણી રીતે આપી શકાય છે, જેમાં શામેલ છે:

• મોઢા દ્વારા: આ સ્ટેરોઇડ્સની સૌથી સામાન્ય રીત છે. તે ગોળીઓ, કેપ્સ્યુલ અથવા તાજેતરમાં પ્રવાહી સ્વરૂપમાં આવે છે.
• ઇન્જેક્શન દ્વારા: આ સ્ટેરોઇડ્સ સ્નાયુમાં, ચરબીમાં અથવા સીધા રક્તવાહિનીમાં ઇન્જેક્ટ કરી શકાય છે.
• ટોપિકલ એપ્લિકેશન દ્વારા: આ સ્ટેરોઇડ્સ ત્વચા પર ક્રીમ અથવા મલમ તરીકે લાગુ કરી શકાય છે.
• નાક દ્વારા: આ સ્ટેરોઇડ્સ નાકના સ્પ્રે અથવા ડ્રોપ્સ તરીકે આપી શકાય છે.

તમારા માટે યોગ્ય સ્ટેરોઇડનો પ્રકાર અને ડોઝ તમારી સ્થિતિ, તમારા સ્વાસ્થ્યના ઇતિહાસ અને અન્ય દવાઓ કે જે તમે લઈ રહ્યા છો તેના આધારે તમારા ડૉક્ટર દ્વારા નક્કી કરવામાં આવશે.

સ્ટેરોઇડ્સનો સુરક્ષિત રીતે ઉપયોગ કરવો અને તમારા ડૉક્ટરના તમામ નિર્દેશોનું પાલન કરવું મહત્વપૂર્ણ છે. સ્ટેરોઇડ્સના દુરુપયોગના ઘણા ગંભીર જોખમો છે, જેમાં યકૃત નુકસાન, હૃદયની સમસ્યાઓ અને મૂડ સ્વિંગ્સનો સમાવેશ થાય છે. જો તમે સ્ટેરોઇડ્સનો દુરુપયોગ કરી રહ્યા છો, તો કૃપા કરીને મદદ માટે તમારા ડૉક્ટર અથવા અન્ય આરોગ્ય સંભાળ પ્રદાતાનો સંપર્ક કરો.

તમારા સ્ટેરોઇડ્સ લેવાની યોગ્ય રીત વિશે વધુ માહિતી માટે, કૃપા કરીને તમારા ફાર્માસિસ્ટ અથવા તમારા ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો.

સ્ટેરોઇડ્સ કેવી રીતે કામ કરે છે?

સ્ટેરોઇડ્સ શરીરમાં કોષો સાથે જોડાઈને કામ કરે છે અને તેમના કાર્યને અસર કરે છે. ઘણા પ્રકારના સ્ટેરોઇડ્સ છે, દરેકની પોતાની અસર હોય છે.

એનાબોલિક-એન્ડ્રોજેનિક સ્ટેરોઇડ્સ (AAS) સ્નાયુઓના વિકાસ અને પ્રોટીન સંશ્લેષણને પ્રોત્સાહન આપીને કામ કરે છે. તેઓ શરીરના ટેસ્ટોસ્ટેરોનના સ્તરને પણ વધારી શકે છે, જે સ્નાયુઓના વિકાસ અને પુરુષ લક્ષણો, જેમ કે વાળનો વિકાસ અને ચહેરાના વાળમાં વધારોમાં ફાળો આપે છે.

કોર્ટિકોસ્ટેરોઇડ્સ બળતરા અને બળતરાને ઘટાડીને કામ કરે છે. તેઓ રોગપ્રતિકારક શક્તિને દબાવી શકે છે, જે ચેપ સામે લડવાની શરીરની ક્ષમતાને નબળી પાડી શકે છે.

એન્ડ્રોજેનિક સ્ટેરોઇડ્સ પુરુષ લક્ષણો, જેમ કે વાળનો વિકાસ અને સ્નાયુઓના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપીને કામ કરે છે. તેઓ ટેસ્ટોસ્ટેરોનના ઉત્પાદનને પણ વધારી શકે છે.

સ્ટેરોઇડ્સ મોઢા દ્વારા, ઇન્જેક્શન દ્વારા, ત્વચા પર લાગુ કરીને અથવા નાક દ્વારા આપી શકાય છે. તમારા માટે યોગ્ય સ્ટેરોઇડનો પ્રકાર અને ડોઝ તમારી સ્થિતિ, તમારા સ્વાસ્થ્યના ઇતિહાસ અને અન્ય દવાઓ કે જે તમે લઈ રહ્યા છો તેના આધારે તમારા ડૉક્ટર દ્વારા નક્કી કરવામાં આવશે.

સ્ટેરોઇડ્સનો સુરક્ષિત રીતે ઉપયોગ કરવો અને તમારા ડૉક્ટરના તમામ નિર્દેશોનું પાલન કરવું મહત્વપૂર્ણ છે. સ્ટેરોઇડ્સના દુરુપયોગના ઘણા ગંભીર જોખમો છે, જેમાં યકૃત નુકસાન, હૃદયની સમસ્યાઓ અને મૂડ સ્વિંગ્સનો સમાવેશ થાય છે. જો તમે સ્ટેરોઇડ્સનો દુરુપયોગ કરી રહ્યા છો, તો કૃપા કરીને મદદ માટે તમારા ડૉક્ટર અથવા અન્ય આરોગ્ય સંભાળ પ્રદાતાનો સંપર્ક કરો.

તમારા સ્ટેરોઇડ્સ કેવી રીતે લેવા તે અંગે વધુ માહિતી માટે, કૃપા કરીને તમારા ફાર્માસિસ્ટ અથવા તમારા ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો.

સ્ટેરોઇડ્સ ક્યારે આપવામાં આવે છે?

સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ વિવિધ તબીબી સ્થિતિઓની સારવાર માટે થઈ શકે છે, જેમાં શામેલ છે:

• સંધિવા: સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ સંધિવાના સોજો અને દુખાવો ઘટાડવા માટે થઈ શકે છે. તેનો ઉપયોગ ઓસ્ટિયોઆર્થરાઇટિસ, રુમેટોઇડ આર્થરાઇટિસ અને લ્યુપસ સહિત વિવિધ પ્રકારના સંધિવાની સારવાર માટે થઈ શકે છે.
• ચામડીની સ્થિતિઓ: સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ એક્ઝિમા, સોરાયસિસ અને એલર્જીક રીએક્શન સહિત વિવિધ ચામડીની સ્થિતિઓની સારવાર માટે થઈ શકે છે. તે બળતરા અને ખંજવાળને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
• શ્વસન સમસ્યાઓ: સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ અસ્થમા, ક્રોનિક ઓબ્સ્ટ્રક્ટિવ પલ્મોનરી ડિસીઝ (COPD) અને એલર્જીક રીનાઇટિસ સહિત વિવિધ શ્વસન સમસ્યાઓની સારવાર માટે થઈ શકે છે. તે બળતરા અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
• કેન્સર: સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ કેન્સરની સારવારના ભાગ રૂપે કેન્સરના કોષોના વિકાસને ધીમો કરવા અથવા સંકોચન કરવા માટે થઈ શકે છે. તેનો ઉપયોગ કેમોથેરાપી અને રેડિયેશન થેરાપીના આડઅસરોને દૂર કરવા માટે પણ થઈ શકે છે.
• ઓટોઇમ્યુન રોગો: સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ લ્યુપસ, ક્રોન’સ રોગ અને અલ્સેરેટિવ કોલાઇટિસ સહિત વિવિધ ઓટોઇમ્યુન રોગોની સારવાર માટે થઈ શકે છે. આ રોગોમાં, રોગપ્રતિકારક શક્તિ સ્વસ્થ કોષો પર હુમલો કરે છે. સ્ટેરોઇડ્સ રોગપ્રતિકારક શક્તિને દબાવી શકે છે અને બળતરાને ઘટાડી શકે છે.

સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ શરીરના કુદરતી સ્ટેરોઇડ્સના ઉત્પાદનને દબાવવા માટે શસ્ત્રક્રિયા પહેલા અથવા અન્ય તબીબી સારવાર પહેલા પણ થઈ શકે છે.

સ્ટેરોઇડ્સ કેવી રીતે ફાયદાકારક છે?

સ્ટેરોઇડ્સ ઘણી તબીબી સ્થિતિઓ માટે અસરકારક સારવાર હોઈ શકે છે, પરંતુ તેનો ઉપયોગ સાવચેતી સાથે કરવો મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તેના ગંભીર આડઅસરો પણ થઈ શકે છે.

સ્ટેરોઇડ્સના કેટલાક સંભવિત ફાયદાઓમાં શામેલ છે:

• બળતરા અને દુખાવો ઘટાડવો: સ્ટેરોઇડ્સ બળતરાનું કારણ બનતા રસાયણોના ઉત્પાદનને અટકાવીને કાર્ય કરે છે. આ સંધિવા, ચામડીની સ્થિતિ અને શ્વસન સમસ્યાઓ જેવી સ્થિતિઓમાં દુખાવો અને સોજો ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
• રોગપ્રતિકારક શક્તિને દબાવવી: સ્ટેરોઇડ્સ રોગપ્રતિકારક શક્તિના કાર્યને ધીમું કરીને કાર્ય કરે છે, જે ઓટોઇમ્યુન રોગો અને કેન્સર જેવી સ્થિતિઓમાં મદદરૂપ થઈ શકે છે જ્યાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ સ્વસ્થ કોષો પર હુમલો કરે છે.
• સોજો ઘટાડવો: સ્ટેરોઇડ્સ સોજોનું કારણ બનતા રસાયણોના ઉત્પાદનને અટકાવીને કાર્ય કરે છે. આ મગજના સોજા જેવી સ્થિતિઓમાં મદદરૂપ થઈ શકે છે, જેનાથી સ્થાયી નુકસાન અથવા મૃત્યુ થઈ શકે છે.
• કેન્સરના કોષોના વિકાસને ધીમો કરવો અથવા સંકોચન કરવું: કેટલાક પ્રકારના કેન્સરની સારવારમાં સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ કેન્સરના કોષોના વિકાસને ધીમો કરવા અથવા સંકોચન કરવા માટે થઈ શકે છે.
• શરીરના કુદરતી સ્ટેરોઇડ્સના ઉત્પાદનને દબાવવું: શરીર કુદરતી રીતે સ્ટેરોઇડ્સનું ઉત્પાદન કરે છે, જે ઘણા કાર્યોમાં ભૂમિકા ભજવે છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, શરીર ખૂબ વધારે સ્ટેરોઇડ્સનું ઉત્પાદન કરે છે, જે આડઅસરો તરફ દોરી શકે છે. આ કિસ્સાઓમાં, સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ શરીરના કુદરતી સ્ટેરોઇડ્સના ઉત્પાદનને દબાવવા માટે થઈ શકે છે.

તમારા માટે યોગ્ય સ્ટેરોઇડનો પ્રકાર અને ડોઝ તમારી સ્થિતિ, તમારા સ્વાસ્થ્યના ઇતિહાસ અને અન્ય દવાઓ કે જે તમે લઈ રહ્યા છો તેના આધારે તમારા ડૉક્ટર દ્વારા નક્કી કરવામાં આવશે.

સ્ટેરોઇડ્સનો સુરક્ષિત રીતે ઉપયોગ કરવો અને તમારા ડૉક્ટરના તમામ નિર્દેશોનું પાલન કરવું મહત્વપૂર્ણ છે. સ્ટેરોઇડ્સના દુરુપયોગના ઘણા ગંભીર જોખમો છે.

સ્ટેરોઇડ્સ યોગ્ય સારવાર છે કે કેમ તે મારા ડૉક્ટર કેવી રીતે નક્કી કરશે?

તમારા ડૉક્ટર ઘણા પરિબળોને ધ્યાનમાં લઈને નક્કી કરશે કે સ્ટેરોઇડ્સ તમારા માટે યોગ્ય સારવાર છે કે કેમ, જેમાં શામેલ છે:

તમારી તબીબી સ્થિતિ: સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ વિવિધ તબીબી સ્થિતિઓની સારવાર માટે થઈ શકે છે, પરંતુ તે દરેક સ્થિતિ માટે અસરકારક નથી. તમારા ડૉક્ટર તમારી સ્થિતિનું નિદાન કરશે અને નક્કી કરશે કે સ્ટેરોઇડ્સ સારવારનો અસરકારક વિકલ્પ છે કે કેમ.

તમારો સ્વાસ્થ્ય ઇતિહાસ: સ્ટેરોઇડ્સનો ઉપયોગ કેટલીક તબીબી સ્થિતિઓ ધરાવતા લોકો માટે ભલામણ કરવામાં આવતો નથી, જેમ કે યકૃત રોગ, હૃદય રોગ અથવા ડાયાબિટીસ. તમારા ડૉક્ટર તમારા સ્વાસ્થ્ય ઇતિહાસની સમીક્ષા કરશે અને નક્કી કરશે કે સ્ટેરોઇડ્સ તમારા માટે સુરક્ષિત છે કે કેમ.

અન્ય દવાઓ કે જે તમે લઈ રહ્યા છો: સ્ટેરોઇડ્સ કેટલીક દવાઓ સાથે પ્રતિક્રિયા કરી શકે છે, તેથી તમારા ડૉક્ટર તમારી દવાઓની સૂચિની સમીક્ષા કરશે અને ખાતરી કરશે કે સ્ટેરોઇડ્સ લેવાથી કોઈ જોખમ નથી.

સ્ટેરોઇડ્સના જોખમો અને લાભો: તમારા ડૉક્ટર સ્ટેરોઇડ્સના સંભવિત જોખમો અને લાભોની ચર્ચા કરશે અને નક્કી કરશે કે તે તમારા માટે યોગ્ય છે કે કેમ.

તમારા ડૉક્ટર નીચેના પરીક્ષણો અથવા પ્રક્રિયાઓ પણ કરી શકે છે:

• રક્ત પરીક્ષણો: તમારા ડૉક્ટર તમારા સ્ટેરોઇડ સ્તરો અથવા અન્ય સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિઓને તપાસવા માટે રક્ત પરીક્ષણોનું આદેશ આપી શકે છે.
• ઇમેજિંગ પરીક્ષણો: તમારા ડૉક્ટર તમારી સ્થિતિના કારણ અથવા તેની અસરોનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે એક્સ-રે, એમઆરઆઈ અથવા સીટી સ્કેન જેવા ઇમેજિંગ પરીક્ષણોનું આદેશ આપી શકે છે.

તમારા ડૉક્ટર સાથે તમારી તબીબી સ્થિતિ, તમારા સ્વાસ્થ્ય ઇતિહાસ અને અન્ય દવાઓ કે જે તમે લઈ રહ્યા છો તે વિશે ખુલ્લા મનથી વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. આ માહિતી તમારા ડૉક્ટરને નક્કી કરવામાં મદદ કરશે કે સ્ટેરોઇડ્સ તમારા માટે યોગ્ય સારવાર છે કે કેમ.

સ્ટેરોઇડ્સની સંભવિત આડઅસરો શું છે?

સ્ટેરોઇડ્સ ઘણી તબીબી સ્થિતિઓ માટે અસરકારક સારવાર હોઈ શકે છે, પરંતુ તેનો ઉપયોગ સાવચેતી સાથે કરવો મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તેના ગંભીર આડઅસરો પણ થઈ શકે છે. સ્ટેરોઇડ્સની કેટલીક સંભવિત આડઅસરોમાં શામેલ છે:

• શારીરિક આડઅસરો:
  • વજન વધવું અને ચરબીનું નિર્માણ, ખાસ કરીને શરીરના છાતી, પીઠ અને ચહેરા પર
  • પાતળા થવાળા વાળ અથવા વાળ ખરવા
  • ખીલ
  • ત્વચા પર ફોલ્લીઓ
  • ધીમી રુઝાવ
  • સ્નાયુઓની નબળાઈ
  • હાડકાના નુકસાન અને ઓસ્ટીયોપોરોસીસનું જોખમ વધ્યું
  • ઉંચો બ્લડ પ્રેશર
  • વધેલા કોલેસ્ટ્રોલ અને ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું સ્તર
  • ડાયાબિટીસનું જોખમ વધ્યું, ખાસ કરીને જો તમને ડાયાબિટીસનું જોખમ હોય
  • હૃદય રોગનું જોખમ વધ્યું
  • સ્ટ્રોકનું જોખમ વધ્યું
  • મોતિયાબિંદુ અને ગ્લુકોમાનું જોખમ વધ્યું
• માનસિક અને ભાવનાત્મક આડઅસરો:
  • મૂડ સ્વિંગ્સ
  • ઉન્માદ અથવા હાયપોમેનિયા
  • ચિંતા
  • ડિપ્રેશન
  • ઊંઘવામાં તકલીફ
  • આક્રમકતા
  • મૂંઝવણ
  • યાદશક્તિમાં તકલીફ
• અન્ય આડઅસરો:
  • સોજો (એડેમા)
  • ચેપનું જોખમ વધ્યું
  • પેટમાં બળતરા અથવા અલ્સર
  • અસ્થિક્ષય
  • યકૃતનું નુકસાન
  • એડ્રેનલ ગ્રંથિઓનું દમન

તમારા માટે સ્ટેરોઇડ્સના જોખમો અને લાભો વિશે તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. જો તમને સ્ટેરોઇડ્સ લેતી વખતે કોઈ આડઅસરો અનુભવાય, તો તમારા ડૉક્ટરને જણાવો.

શું દરેકને આડઅસર થાય છે?

ના, દરેકને સ્ટેરોઇડ્સની આડઅસર થતી નથી. કેટલાક લોકો અન્ય લોકો કરતાં આડઅસરોનો વધુ અનુભવ કરે છે. સ્ટેરોઇડ્સની આડઅસરો ઘણા પરિબળો પર આધાર રાખે છે, જેમાં શામેલ છે:

• સ્ટેરોઇડનો પ્રકાર અને ડોઝ: કેટલાક પ્રકારના સ્ટેરોઇડ્સ અન્ય કરતાં વધુ આડઅસરોનું કારણ બને છે. ઉચ્ચ ડોઝ સામાન્ય રીતે વધુ આડઅસરોનું કારણ બને છે.
• સારવારની અવધિ: લાંબા સમય સુધી સ્ટેરોઇડ્સ લેવાથી વધુ આડઅસરો થવાનું જોખમ વધે છે.
• વ્યક્તિની ઉંમર: વૃદ્ધ લોકો યુવાનો કરતાં આડઅસરોનો વધુ અનુભવ કરી શકે છે.
• વ્યક્તિનું સ્વાસ્થ્ય: જે લોકોને પહેલેથી જ અન્ય તબીબી સ્થિતિઓ હોય છે તેઓ આડઅસરોનો વધુ અનુભવ કરી શકે છે.

કેટલાક લોકોને કોઈ આડઅસરનો અનુભવ થતો નથી, જ્યારે અન્ય લોકોને હળવી અથવા ગંભીર આડઅસર થઈ શકે છે. તમારા માટે શું જોખમ છે તે તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે.

જો તમને સ્ટેરોઇડ્સ લેતી વખતે કોઈ આડઅસર અનુભવાય, તો તમારા ડૉક્ટરને જણાવો. તેઓ આડઅસરોને દૂર કરવા અથવા ઘટાડવા માટે તમારા ડોઝને સમાયોજિત કરી શકે છે અથવા તમને અલગ પ્રકારનું સ્ટેરોઇડ આપી શકે છે.

સ્ટેરોઇડ્સની આડઅસરો કેવી રીતે ઘટાડી શકાય?

સ્ટેરોઇડ્સની આડઅસરો ઘટાડવા માટે તમે ઘણા બધા પગલાં લઈ શકો છો. ધ્યાનમાં રાખવા જેવી કેટલીક બાબતો અહીં છે:

તમારા ડૉક્ટર સાથે વાત કરો: તમારા ડૉક્ટર સાથે સ્ટેરોઇડ્સ લેવાના જોખમો અને લાભો વિશે વાત કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. તેઓ તમારી વ્યક્તિગત પરિસ્થિતિના આધારે આડઅસરો ઘટાડવા માટેની શ્રેષ્ઠ રીતોની ભલામણ કરી શકે છે.

સૌથી નીચો અસરકારક ડોઝ લો: તમારા ડૉક્ટર તમારી સ્થિતિનું નિયંત્રણ કરવા માટે જરૂરી સૌથી નીચો ડોઝ સૂચવશે. ડોઝ ઘટાડવાથી આડઅસરો ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.

ટૂંકા સમય માટે સ્ટેરોઇડ્સ લો: જો શક્ય હોય તો, તમારા ડૉક્ટર સાથે શક્ય તેટલો ટૂંકો સમય સ્ટેરોઇડ્સ લેવા વિશે વાત કરો. લાંબા સમય સુધી સ્ટેરોઇડ્સ લેવાથી આડઅસરોનું જોખમ વધે છે.

તમારા સ્વાસ્થ્યની સંભાળ રાખો: સ્ટેરોઇડ્સની આડઅસરોને ઘટાડવામાં મદદ કરવા માટે તમારા સ્વાસ્થ્યની સંભાળ રાખવી પણ મહત્વપૂર્ણ છે. આમાં સ્વસ્થ આહાર લેવો, નિયમિત કસરત કરવી અને પૂરતી ઊંઘ લેવી શામેલ છે.

તમારા ડૉક્ટરને કોઈપણ આડઅસરો વિશે જણાવો: જો તમને સ્ટેરોઇડ્સ લેતી વખતે કોઈ આડઅસર અનુભવાય, તો તમારા ડૉક્ટરને જણાવો. તેઓ આડઅસરોને દૂર કરવા અથવા ઘટાડવા માટે તમારા ડોઝને સમાયોજિત કરી શકે છે અથવા તમને અલગ પ્રકારનું સ્ટેરોઇડ આપી શકે છે.

અહીં કેટલીક ચોક્કસ આડઅસરો છે જે તમે અનુભવી શકો છો અને તેને કેવી રીતે ઘટાડવી તે અંગેની કેટલીક ટિપ્સ છે:

• વજન વધવું અને ચરબીનું નિર્માણ: સ્વસ્થ આહાર લેવો અને નિયમિત કસરત કરવી આ આડઅસરને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
• પાતળા થવાળા વાળ અથવા વાળ ખરવા: આ એક સામાન્ય આડઅસર છે જે સામાન્ય રીતે સારવાર પૂરી થયા પછી દૂર થાય છે. તમે વિગ્સ અથવા હેરપીસ પહેરીને વાળ ખરવાને છુપાવી શકો છો.
• ખીલ: તમારી ત્વચાને સાફ રાખવી અને ખીલ વિરોધી ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ કરવો આ આડઅસરને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.