કોળું એક બહુમુખી અને પૌષ્ટિક શાકભાજી છે જેનો ઉપયોગ વિશ્વભરની રસોઈમાં થાય છે. અમદાવાદ અને ગુજરાતમાં પણ કોળાનો ઉપયોગ વિવિધ સ્વાદિષ્ટ વાનગીઓ બનાવવા માટે થાય છે. કોળું શું છે? કોળું કુકરબિટેસી (Cucurbitaceae) કુળનું સભ્ય છે, જેમાં કાકડી, તુરીયા અને કારેલા જેવા શાકભાજીઓનો સમાવેશ થાય છે. તે એક ફળ છે, વનસ્પતિની દ્રષ્ટિએ, પરંતુ તેનો ઉપયોગ શાકભાજી…
દૂધી (Bottle Gourd) એક લોકપ્રિય અને પૌષ્ટિક શાકભાજી છે જેનો ઉપયોગ ભારતીય ઘરોમાં વ્યાપકપણે થાય છે. તે હળવા લીલા રંગની અને લાંબા આકારની હોય છે, જોકે તે ગોળાકાર અને અન્ય આકારોમાં પણ જોવા મળે છે. દૂધી શુ છે? દૂધી એક શાકભાજી છે, જેનો આકાર લાંબો અને નળાકાર હોય છે. તે હળવા લીલા રંગની હોય છે…
દશમૂળ (Dashamoola) એ આયુર્વેદની એક અત્યંત મહત્વપૂર્ણ અને શક્તિશાળી ઔષધીય ફોર્મ્યુલા છે, જે “દસ મૂળ” ના સંયોજનથી બનેલી છે. “દશ” એટલે દસ અને “મૂળ” એટલે છોડના મૂળ. આ દસ મૂળ વિવિધ વૃક્ષો અને છોડના હોય છે અને તેમને સમાન પ્રમાણમાં ભેળવીને દશમૂળ તૈયાર કરવામાં આવે છે. આયુર્વેદમાં, દશમૂળને ત્રણેય દોષો – વાયુ, પિત્ત અને કફ…
સલાઈ ધૂપડો (Salai Dhoop) એ એક કુદરતી ગુંદર (resin) છે જે શલકી વૃક્ષ (Boswellia serrata) માંથી મળે છે. આ વૃક્ષ ભારતના સૂકા પર્વતીય પ્રદેશોમાં જોવા મળે છે. તેને સ્થાનિક ભાષામાં “કુન્દરુ” (Kundru) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આયુર્વેદમાં શલકીનો ઉપયોગ તેના શક્તિશાળી બળતરા વિરોધી (anti-inflammatory) ગુણધર્મોને કારણે સદીઓથી કરવામાં આવે છે. “ધૂપડો” શબ્દ સૂચવે છે…
ગૂગળ (Guggul) એ એક પ્રાચીન અને અત્યંત મૂલ્યવાન આયુર્વેદિક ઔષધિ છે, જે કોમિફોરા વાઈટી (Commiphora wightii) નામના છોડમાંથી મળતી ગુંદર (resin) છે. આ છોડ મુખ્યત્વે ભારતના સૂકા અને ખડકાળ પ્રદેશો, ખાસ કરીને રાજસ્થાન, ગુજરાત અને મધ્યપ્રદેશમાં જોવા મળે છે. ગૂગળ શબ્દ સંસ્કૃત શબ્દ ‘ગુગ્ગુલુ’ પરથી આવ્યો છે, જેનો અર્થ થાય છે ‘જે શરીરનું બળ અને…
કેનેરી તરબૂચ એટલે શુ? કેનેરી તરબૂચ એક મોટા કદનું, તેજસ્વી પીળા રંગનું લંબગોળ તરબૂચ છે, જેની અંદરનો ગર આછા લીલાથી સફેદ રંગનો હોય છે. તેને શિયાળુ તરબૂચ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, જો કે તેની ખેતી ઉનાળામાં થાય છે. તેનું નામ કેનેરી પક્ષીના પીળા રંગ પરથી પડ્યું છે. કેનેરી તરબૂચની કેટલીક લાક્ષણિકતાઓ: કેનેરી તરબૂચનો ઉપયોગ:…
તુરીયા એ એક લીલું શાકભાજી છે, જે લાંબા અને પાતળા આકારનું હોય છે. તેની સપાટી ખરબચડી અને ધારવાળી હોય છે. તેને અંગ્રેજીમાં Ridge Gourd અથવા Sponge Gourd તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તે કુકરબિટેસી કુળનું સભ્ય છે, જે કાકડી અને કોળાના પરિવાર સાથે સંબંધિત છે. તુરીયા શુ છે? તુરીયા એક શાકભાજી છે જે લાંબી અને પાતળી…
પેશન ફ્રૂટ શું છે? પેશન ફ્રૂટ એક ઉષ્ણકટિબંધીય ફળ છે, જે Passiflora edulis નામના વેલા પર ઉગે છે. તે દક્ષિણ બ્રાઝિલથી લઈને પેરાગ્વે અને ઉત્તર આર્જેન્ટિના સુધીના પ્રદેશોનું મૂળ વતની છે. આજે તે વિશ્વના ઘણા ઉષ્ણકટિબંધીય અને ઉપોષ્ણકટિબંધીય વિસ્તારોમાં વ્યાપારી રીતે ઉગાડવામાં આવે છે. પેશન ફ્રૂટની કેટલીક લાક્ષણિકતાઓ: પેશન ફ્રૂટ તેના સ્વાદ અને સુગંધ માટે…
શિયાળુ તરબૂચ એટલે શુ? શિયાળુ તરબૂચ એ એક મોટું ફળ છે જેનો વેલો થાય છે અને તે પાક્યા પછી લાંબા સમય સુધી ટકી શકે છે, તેથી તેને “શિયાળુ” તરબૂચ કહેવામાં આવે છે. જો કે, હકીકતમાં તેની ખેતી ગરમ ઉનાળાના મહિનાઓમાં થાય છે. તેના કેટલાક સામાન્ય નામોમાં રાખ તરબૂચ (Ash Gourd), મીણ તરબૂચ (Wax Gourd) અને…
ભીંડા (Ladyfinger અથવા Okra) એક લોકપ્રિય લીલું શાકભાજી છે જે સમગ્ર ભારતમાં ઉગાડવામાં આવે છે અને તેનો ઉપયોગ વિવિધ વાનગીઓમાં થાય છે. ગુજરાતમાં પણ ભીંડા ખૂબ જ પસંદ કરવામાં આવે છે. ભીંડા શું છે? ભીંડા એક લીલું શાકભાજી છે, જેનું આકાર લાંબી આંગળી જેવો હોય છે અને તેના છેડે નાની ટિપ હોય છે. તેનું વૈજ્ઞાનિક…
